Kiedy premier Australii Anthony Albanese wyszedł z samolotu w koszulce Joy Division, wywołał polityczną burzę. Niewielką, ale taką, która każe nam zadać pytanie: Czy noszenie koszulki Joy Division jest kontrowersyjne lub antysemickie?
"Głęboka porażka osądu". Tak liderka australijskiej opozycji Sussan Ley opisała działania premiera Anthony'ego Albanese po jego powrocie ze Stanów Zjednoczonych.
23 października lider centrolewicowej Partii Pracy wysiadł z samolotu w swobodnym stroju, mając na sobie koszulkę z nazwą wpływowego brytyjskiego zespołu post-punkowego Joy Division i okładką ich przełomowego debiutanckiego albumu studyjnego "Unknown Pleasures" z 1979 roku.
To kultowy t-shirt, przedstawiający grafikę Petera Saville’a - obraz fal radiowych pulsara CP 1919, pochodzący z The Cambridge Encyclopaedia of Astronomy. Obraz można go kupić w różnej formie - również na ubraniach marek H&M czy Hot Topic - noszą go zarówno zagorzali fani Iana Curtisa, jak i aspirujący hipsterzy, którzy desperacko próbują zdobyć punkty za „autentyczność” i sprawiać wrażenie alternatywnych, mimo że słyszeli tylko kawałek Love Will Tear Us Apart.
Nie wiemy, gdzie Albanese mieści się w tym spektrum, ale mimo wszystko jest to świetny album legendarnego zespołu.
Mimo to wybór stroju nie wszystkim przypadł do gustu. Pięć dni po zrobieniu zdjęcia, Ley, liderka Partii Liberalnej, postanowiła skrytykować koszulę Albanese'a.
W przemówieniu przed parlamentem Ley oskarżyła Albanese'a o "głęboką porażkę w ocenie", określiła wybór koszulki jako "obrazę dla wszystkich" i insynuowała, że zespół był antysemicki, ponieważ został nazwany na cześć "skrzydła nazistowskiego obozu koncentracyjnego, w którym żydowskie kobiety były zmuszane do niewolnictwa seksualnego".
"W czasie, gdy żydowscy Australijczycy stoją w obliczu wzrostu antysemityzmu, gdy rodziny proszą o otuchę i jedność, premier zdecydował się paradować z wizerunkiem wywodzącym się z nienawiści i cierpienia" - powiedziała, dodając, że premier powinien "natychmiast przeprosić i wyjaśnić, dlaczego uznał to za dopuszczalne".
Czy w takim razie przez te wszystkie lata niezliczeni fani muzyki dumnie obnosili się z antysemickimi odniesieniami?
Krótka odpowiedź brzmi: Nie.
Długa odpowiedź brzmi: Nie, zespół Joy Division nie był antysemicki. Zanim zmienili nazwę na Joy Division, nazywali się Warsaw, co jest nawiązaniem do powieści "House Of Dolls" z 1953 roku autorstwa żydowskiego pisarza i ocalałego z Holokaustu Yehiela De-Nura (znanego również jako Ka-Tsetnik 135633). Książka opisuje "Oddziały Radości", które były grupami kobiet więzionych w obozach koncentracyjnych podczas II wojny światowej, przetrzymywanych dla przyjemności seksualnej innych więźniów. Jak powiedział Guardianowi rzecznik Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau: "O ile nam wiadomo, nie ma żadnych historycznych zapisów dotyczących jakiegokolwiek "skrzydła" obozu koncentracyjnego, w którym żydowskie kobiety były zmuszane do niewolnictwa seksualnego". Rzecznik podkreślił, że chociaż domy publiczne i niewolnictwo seksualne w obozach istniały, większość kobiet zmuszanych do pracy "była niemieckimi więźniarkami nieprzystosowanymi społecznie, osadzonymi w Auschwitz za prostytucję".
Wrażliwość wobec społeczności żydowskiej jest niezwykle ważna, zwłaszcza w czasie, gdy jej członkowie są rutynowo utożsamiani z okrucieństwami popełnianymi przez rząd Benjamina Netanjahu. Jednak desperacka próba Sussan Ley, by zdobyć polityczne punkty, w problematyczny sposób podważa samą sprawę, którą rzekomo chce bronić. Jej reakcyjna i siejąca strach taktyka umniejsza znaczenie rzeczywistego antysemityzmu i mówi więcej o jej desperacji niż o czymkolwiek innym. Nie wspominając już o tym, że jej komentarze ujawniają pewien poziom kulturowego nieokrzesania - bo twierdzić, że koszulka Joy Division jest obrazą, to jak oznajmić, że członkowie Spandau Ballet byli sympatykami nazizmu tylko dlatego, że ich nazwa w makabryczny sposób odnosi się do ostatnich drgawek ciał więźniów powieszonych w więzieniu Spandau.
Albanese nie przeprosił za noszenie koszulki, a australijskie grupy żydowskie nie potępiły premiera. Jego kolega z Partii Pracy Pat Gorman bronił go, powołując się na powszechną popularność zespołu i wizerunku, mówiąc Guardianowi: "To koszulka zespołu, którego jest fanem... ich muzyka istnieje od kilku dekad.... Na świecie są poważne problemy, ale nie sądzę, by koszulki mainstreamowych zespołów były jednym z nich".
Jeśli chodzi o senator z partii Nationals Bridget McKenzie, dodała ona: "Jest wiele rzeczy, za które można słusznie krytykować premiera: bilionowe zadłużenie, gwałtownie rosnące ceny domów i utrata miejsc pracy w naszym sektorze przemysłu ciężkiego. Noszenie koszulki nie jest jednym z nich".
Dodamy również, że Ley powinna przyjrzeć się Joy Division - i może zacząć od utworu "She's Lost Control". To piosenka o kruchości życia, w której Curtis (sam cierpiący na epilepsję) opowiada o tym, jak jego kolega cierpi na atak padaczki. Zawiera ona dość odpowiedni tekst:
"Dezorientacja w jej oczach mówi wszystko,
Straciła kontrolę,
I trzyma się najbliższego przechodnia,
Straciła kontrolę."