Moskwa obniżyła poprzeczkę dla użycia broni nuklearnej i wystrzeliła rakietę zdolną do przenoszenia głowicy nuklearnej do Ukrainy, zwiększając napięcia z Zachodem.
REKLAMA
Rosyjski arsenał nuklearny jest ponownie analizowany po tym, jak pocisk balistyczny średniego zasięgu zdolny do przenoszenia głowicy atomowej został wystrzelony na terytorium Ukrainy.
Prezydent Władimir Putin powiedział, że bezprecedensowy atak z użyciem tak zwanego pocisku "Oresznik" jest bezpośrednią odpowiedzią na użycie przez Ukrainę pocisków wyprodukowanych w USA i Wielkiej Brytanii do uderzenia w cele głęboko na terytorium Rosji.
Ostrzegł również, że obiekty wojskowe krajów zachodnich zezwalających Ukrainie na użycie ich broni do uderzenia w Rosję mogą stać się celem ataku.
Eskalacja nastąpiła kilka dni po tym, jak prezydent Rosji zatwierdził niewielkie, ale znaczące zmiany w doktrynie nuklearnej swojego kraju, które pozwoliłyby na reakcję nuklearną na konwencjonalny, nienuklearny atak na terytorium Rosji.
Podczas gdy zachodni urzędnicy, w tym sekretarz obrony USA Lloyd Austin, odrzucili pogląd, że użycie broni jądrowej przez Moskwę jest nieuchronne, eksperci ostrzegają, że ostatnie wydarzenia mogą zwiększyć prawdopodobieństwo użycia broni jądrowej.
Oto, co wiemy o rosyjskich zasobach broni atomowej.
Jak duży jest rosyjski arsenał nuklearny?
Według danych Federacji Amerykańskich Naukowców (FAS), Rosja posiada więcej głowic nuklearnych niż jakikolwiek inny kraj, szacunkowo 5 580, co stanowi 47% światowych zapasów.
Szacuje się jednak, że tylko 1 710 z tych głowic jest rozmieszczonych, czyli o ułamek więcej niż 1 670 rozmieszczonych przez USA.
Oba kraje dysponują potencjałem nuklearnym niezbędnym do kilkukrotnego zniszczenia siebie nawzajem, a także znacznie większą liczbą głowic atomowych niż siedem innych krajów nuklearnych na świecie: Chiny, Francja, Indie, Izrael, Korea Północna, Pakistan i Wielka Brytania.
Szacuje się, że 870 z rozmieszczonej przez Moskwę broni znajduje się na lądowych pociskach balistycznych, 640 na pociskach balistycznych wystrzeliwanych z okrętów podwodnych i potencjalnie 200 w bazach ciężkich bombowców.
Według FAS nie ma oznak, że Rosja znacząco zwiększa swój arsenał nuklearny, ale federacja ostrzega przed potencjalnym wzrostem w przyszłości, gdy kraj zastąpi pociski z jedną głowicą pociskami zdolnymi do przenoszenia wielu głowic.
Rosja stale modernizuje także swój arsenał nuklearny.
Co może wywołać rosyjską odpowiedź nuklearną?
Poprzednia doktryna Moskwy z 2020 r. stanowiła, że jej broń jądrowa może zostać użyta w odpowiedzi na atak z użyciem broni jądrowej lub innej broni masowego rażenia, "gdy samo istnienie państwa jest zagrożone".
Teraz warunki, w których odpowiedź nuklearna może zostać uruchomiona, zmieniły się na trzy kluczowe sposoby:
- Rosja rozważy użycie broni nuklearnej w przypadku ataku na jej terytorium przy użyciu broni konwencjonalnej, takiej jak pociski manewrujące, drony i samoloty taktyczne.
- Rosja może przeprowadzić atak nuklearny w odpowiedzi na agresję państwa nienuklearnego działającego "przy udziale lub wsparciu państwa nuklearnego", jak ma to miejsce w przypadku Ukrainy.
- Moskwa zastosuje również te same warunki do ataku na terytorium Białorusi, w porozumieniu z prezydentem Łukaszenką.
Czy rośnie zagrożenie nuklearne?
Wielkość światowych zapasów nuklearnych gwałtownie spadła w wyniku pozimnowojennego odprężenia. Związek Radziecki posiadał około 40 000 głowic, a Stany Zjednoczone około 30 000, gdy zapasy osiągnęły szczyt w latach 60. i 70. ubiegłego wieku.
FAS ostrzega jednak, że podczas gdy ogólna liczba głowic wciąż spada, ich liczba ponownie rośnie. Coraz więcej krajów modernizuje swoje pociski w celu rozmieszczenia wielu głowic.
"W prawie wszystkich państwach uzbrojonych w broń jądrową istnieją albo plany, albo znaczący nacisk na zwiększenie sił nuklearnych" - powiedział w czerwcu tego roku Hans M. Kristensen, dyrektor Nuclear Information Project w Federation of American Scientists (FAS).
Czy Zachód reaguje?
Kiedy w zeszłym tygodniu Putin zatwierdził zaktualizowany protokół nuklearny, wielu zachodnich przywódców odrzuciło to jako potrząsanie szabelką.
Niemiecka minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock powiedziała, że Niemcy i ich partnerzy "nie dadzą się zastraszyć" i oskarżyła Putina o "igranie z naszym strachem".
Ale odkąd Rosja użyła hipersonicznej rakiety balistycznej zdolnej do przenoszenia głowicy nuklearnej w ataku na Dniepr, europejscy przywódcy podnieśli alarm.
"Ostatnie kilkadziesiąt godzin pokazało, że zagrożenie jest poważne i realne, jeśli chodzi o globalny konflikt" - powiedział w piątek polski premier Donald Tusk.
Według doniesień holenderskich mediów, sekretarz generalny NATO Mark Rutte jest na Florydzie, aby pilnie spotkać się z prezydentem elektem Donaldem Trumpem, potencjalnie w celu omówienia ostatniej eskalacji.
Według źródeł Euronews, NATO i Ukraina zorganizują nadzwyczajne spotkanie w Brukseli w przyszły wtorek, aby omówić sytuację i możliwą reakcję sojuszników.