Kobiety wciąż zarabiają mniej niż mężczyźni. W 2023 ta różnica sięgała dwunastu procent. Dzięki unijnej dyrektywie o przejrzystości wynagrodzeń kobiety mogłyby zarobić od 465 do 700 euro rocznie więcej.
Według Eurostatu w 2023 r. kobiety w Unii Europejskiej nadal zarabiały średnio o 12% mniej niż mężczyźni. Dyrektywa unijna w sprawie przejrzystości wynagrodzeń, którą państwa członkowskie muszą włączyć do swoich przepisów krajowych do czerwca 2026 roku, ma na celu wyeliminowanie różnic w wynagrodzeniach między kobietami a mężczyznami.
Jednak niektóre grupy biznesowe sprzeciwiają się części przepisów. Wzywają do wyłączenia firm zatrudniających od stu do dwustu pięćdziesięciu pracowników.
Europejska Konfederacja Związków Zawodowych (ETUC) obliczyła, że zablokowanie przejrzystości kosztowałoby kobiety w UE co najmniej 4,8 miliardaeuro rocznie, a potencjalnie nawet do 7,2 miliarda euro. Jest to równowartość 465–700 euro na kobietę rocznie.
Przejrzystość wynagrodzeń w ofertach pracy pozostaje na bardzo niskim poziomie w niektórych największych europejskich gospodarkach, w tym w Niemczech, ze wskaźnikami poniżej 20%, według platformy rekrutacyjnej Indeed.
"Komisja Europejska musi uwzględnić zdecydowane środki wspierające równość wynagrodzeń w swoim nadchodzącym planie działania na rzecz praw kobiet" — powiedziała Isabelle Schömann, zastępca sekretarza generalnego ETUC.
"Równość rozwija się dzięki przejrzystości. Im bardziej możemy rzucić światło na dyskryminację, tym bardziej możemy wymusić działania mające na celu zaradzenie jej niesprawiedliwości" — dodała.
ETUC szacuje, że firmy w Europie zatrudniające od stu do dwustu pięcdziesięciu pracowników czyli takie, które mogłyby podlegać zwolnieniu z obowiązku przejrzystości, zatrudniają łącznie ponad dziesięć milionów kobiet.
Obowiązki sprawozdawcze
ETUC stwierdziła, że grupa lobbystyczna BusinessEurope opowiada się za tym, aby Komisja wykluczyła niektóre przedsiębiorstwa objęte dyrektywą z wymogów dotyczących sprawozdawczości o różnicach w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn.
W swoim raporcie BusinessEurope napisała, że "zakres tego artykułu musi zostać zmieniony, aby wykluczyć wszystkie MŚP zatrudniające mniej niż dwustu pięćdziesięciu pracowników z obowiązków sprawozdawczych".
"BusinessEurope popiera rozsądne środki mające na celu zmniejszenie różnic w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn. Niestety dyrektywa w sprawie przejrzystości wynagrodzeń nakłada na firmy bardzo uciążliwe obowiązki w zakresie sprawozdawczości płacowej i niezrozumiałe wymogi [...], które nie przyczynią się do postępu w kwestii równości płci. Jest to bardzo wyraźny przypadek koniecznego uproszczenia" — powiedziała organizacja.
Przejrzystość wynagrodzeń w największych gospodarkach
Według platformy Indeed, na koniec 2024 roku Wielka Brytania miała największą przejrzystość wynagrodzeń spośród sześciu krajów europejskich. Kraj odnotował 70% ofert pracy zawierających informacje o wynagrodzeniu.
We Francji przejrzystość wynagrodzeń wynosiła 51%. W Holandii i Irlandii wskaźnik ten wahał się między 40-45%. Jednak Niemcy (16%) i Włochy (19%) są znacznie w tyle, ze wskaźnikami przejrzystości wynagrodzeń poniżej 20%.
Przyczyny ogromnych różnic
"Istnieje wyraźny kontrast w przejrzystości wynagrodzeń w całej Europie" — mówi Lisa Feist, ekonomistka z Indeed Hiring Lab.
"Rynki pracy mają swoje wyraźne różnice i mają własną historię oraz kulturę związaną z wynagrodzeniami". Ekspertka wyjaśnia, że różnice w instytucjach ustalających wynagrodzenia prawdopodobnie również przyczyniają się do tych różnic.
Przejrzystość wynagrodzeń jest najniższa w przypadku wysoko płatnych etatów
Dane ujawniają, że przejrzystość wynagrodzeń jest najniższa w wysoko płatnych zawodach. Spośród sześciu analizowanych krajów, sprzątanie i usługi sanitarne charakteryzowały się najwyższą przejrzystością, a następnie prowadzenie pojazdów, edukacja i instruktaż oraz przygotowywanie żywności i usługi.
Z kolei inżynieria przemysłowa, rozwój oprogramowania, projektowanie i dokumentacja informacji, zarządzanie projektami i prawo były jednymi z najmniej przejrzystych kategorii zawodowych.
Pracodawcy w wysokopłatnych branżach są mniej skłonni do ujawniania wynagrodzeń. Tendencja ta jest spójna w pięciu krajach, z wyjątkiem Holandii.
Na przykład we Francji przejrzystość wynagrodzeń wynosiła 68% w przypadku nisko płatnych stanowisk, w porównaniu do 39% w przypadku stanowisk wysokopłatnych. Tendencja ta jest jeszcze silniejsza w Irlandii: 57% w porównaniu do 18%.