Trzyletni projekt ma wykorzystać sztuczną inteligencję do opracowania nowych narzędzi w walce z patogenami, które potrafią wymykać się obecnym terapiom.
Brytyjscy naukowcy wkrótce sięgną po sztuczną inteligencję (AI), by walczyć z rosnącym zagrożeniem ze strony zakażeń opornych na leczenie.
Oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe (AMR) pojawia się, gdy patogeny, np. bakterie czy wirusy, ewoluują tak, że wymykają się działaniu dostępnych leków. Wtedy zakażenia trudniej leczyć. Ludzie przyspieszają ten proces przez nadużywanie antybiotyków w ochronie zdrowia i rolnictwie.
Szacuje się, że jedno na sześć zakażeń bakteryjnych potwierdzonych w laboratorium jest dziś oporne na antybiotyki, wynika z danych globalnych, a AMR może zabić 39 mln osób do 2050 roku.
Skala zagrożeń pchnęła naukowców do gorączkowych prac nad nowymi lekami. Teraz stawiają na AI, która ma im w tym pomóc.
Nad trzyletnią inicjatywą będzie pracować około 50 badaczy. Start zaplanowano na początek przyszłego roku. Budżet to 45 mln funtów (51 mln euro) od koncernu farmaceutycznego GSK. Koncern na potrzeby programu nawiązał współpracę z Fleming Initiative, brytyjską grupą skupiającą naukowców, decydentów oraz przedstawicieli sektora ochrony zdrowia.
„Oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe to jedno z największych wyzwań, przed jakimi stoimy w NHS i na całym świecie” – powiedział Tim Orchard, dyrektor naczelny Imperial College Healthcare NHS Trust, która współtworzy Fleming Initiative.
„Zakażenia oporne na leki są coraz trudniejsze w leczeniu i stanowią rosnące zagrożenie dla pacjentów” – dodał Orchard w oświadczeniu.
Badacze skupią się na kilku patogenach opornych na leczenie, które Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała za priorytetowe: Aspergillus, bakterie Gram-ujemne, m.in. Escherichia coli (E. coli) i Klebsiella pneumoniae, oraz Staphylococcus aureus, w tym metycylinooporny gronkowiec złocisty (MRSA).
W jednym z projektów stworzą model AI do projektowania i testowania nowych antybiotyków przeciw wielolekoopornym zakażeniom wywoływanym przez bakterie Gram-ujemne. GSK zapowiada, że dane i modele AI zostaną udostępnione naukowcom na całym świecie, aby przyspieszyć rozwój terapii nowej generacji.
Inny zespół wykorzysta AI, by lepiej zrozumieć, jak układ odpornościowy reaguje na S. aureus. Dzięki temu naukowcy będą mogli opracować skuteczną szczepionkę przeciw tym zakażeniom.
„Pilnie potrzebujemy nowych rozwiązań i działań do walki z zakażeniami opornymi na leki. Uda się to tylko wtedy, gdy połączymy wiedzę i doświadczenie” – powiedział Orchard.