Brytyjscy naukowcy przetestowali w laboratorium ponad tysiąc substancji chemicznych na próbkach bakterii jelitowych i zidentyfikowali 168, które wydają się szkodliwe.
Nowa analiza sugeruje, że dziesiątki powszechnie stosowanych substancji chemicznych są toksyczne dla bakterii jelitowych i mogą być szkodliwe dla zdrowia.
W testach laboratoryjnych naukowcy z Wielkiej Brytanii zidentyfikowali 168 substancji chemicznych, które zapobiegają rozwojowi zdrowych bakterii jelitowych, potencjalnie wytrącając mikrobiom jelitowy z równowagi.
Mikrobiom jelitowy składa się z tysięcy rodzajów bakterii i innych drobnych organizmów, które żyją w naszych przewodach pokarmowych - i został powiązany z wieloma kwestiami zdrowotnymi, takimi jakrak, bezsenność, choroby serca, cukrzyca typu 2 i przedwczesny poród.
Naukowcy zidentyfikowali 168 toksycznych chemikaliów po przetestowaniu 1076 zanieczyszczeń chemicznych - w tym kilku tak zwanych "wiecznych chemikaliów" lub substancji per- i polifluoroalkilowych (PFAS), które nie rozkładają się naturalnie w środowisku - na 22 gatunkach bakterii jelitowych w laboratorium.
Chemikalia, które okazały się toksyczne dla bakterii jelitowych, obejmowały pestycydy, takie jak herbicydy i insektycydy stosowane w rolnictwie, a także chemikalia przemysłowe stosowane w tworzywach sztucznych i środkach zmniejszających palność.
Chemikalia te zazwyczaj dostają się do naszych organizmów poprzez żywność, wodę i inne narażenia środowiskowe - i wiele z nich nie było wcześniej uważanych za wpływające na bakterie jelitowe, zgodnie z badaniem opublikowanym w czasopiśmie Nature Microbiology w środę.
"Byliśmy zaskoczeni, że niektóre z tych chemikaliów miały tak silne działanie" - powiedziała Indra Roux, jedna z autorek badania i badaczka z Uniwersytetu w Cambridge.
"Na przykład wiele przemysłowych chemikaliów, takich jak środki zmniejszające palność i plastyfikatory - z którymi mamy regularny kontakt - nie było uważanych za w ogóle wpływające na organizmy żywe, ale tak jest" - dodała w oświadczeniu.
Nadal nie jest jasne, w jakim stopniu ludzie są narażeni na działanie tych chemikaliów i jak może to wpływać na zdrowie jelit w rzeczywistym świecie. Inne badania wskazują jednak, że zanieczyszczenia środowiska mogą zmieniać mikrobiom jelitowy, prowadząc do otyłości i oporności na insulinę.
W testach laboratoryjnych bakterie zmieniły swoje funkcje, próbując uniknąć pewnych zanieczyszczeń chemicznych, co skłoniło niektóre z nich do uodpornienia się na antybiotyki. Naukowcy ostrzegają, że jeśli przełoży się to na ludzkie jelita, może to utrudnić leczenie infekcji i przyczynić się do rosnącego zagrożenia dla zdrowia publicznego związanego z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe (AMR).
Warto zauważyć, że testy bezpieczeństwa chemikaliów zwykle koncentrują się na ich konkretnych celach - na przykład na tym, jak dobrze fungicydy zabijają zarodniki pasożytów - a nie na ich potencjalnym wpływie na ludzkie jelita, co zdaniem naukowców powinno się zmienić.
"Oceny bezpieczeństwa nowych chemikaliów do użytku przez ludzi muszą zapewniać, że są one również bezpieczne dla naszych bakterii jelitowych, które mogą być narażone na działanie chemikaliów poprzez naszą żywność i wodę" - powiedział Stephan Kamrad, jeden z autorów badania i badacz z Uniwersytetu w Cambridge.
Naukowcy wezwali do uzyskania większej liczby rzeczywistych danych na temat narażenia na chemikalia, aby ustalić, czy toksyczne skutki stwierdzone w laboratorium przekładają się na gorsze zdrowie jelit u ludzi.
Zalecili też podjęcie kroków w celu uniknięcia narażenia na te chemikalia, na przykład poprzez unikanie pestycydów w domu czy mycie owoców i warzyw przed ich spożyciem.