Naukowcy ostrzegają przed rekordowymi upałami i rosnącym ryzykiem wzrostu globalnych temperatur powyżej progu 1,5C do 2030 roku.
REKLAMA
Nadchodzą kolejne lata rekordowych upałów, prognozują dwie z najlepszych agencji pogodowych na świecie.
Istnieje 80-procentowe prawdopodobieństwo, że świat pobije kolejny roczny rekord temperatury w ciągu najbliższych pięciu lat. Zgodnie z pięcioletnią prognozą opublikowaną przez Światową Organizację Meteorologiczną i Brytyjskie Biuro Meteorologiczne, jeszcze bardziej prawdopodobne jest, że globalne temperatury ponownie przekroczą próg 1,5C ustalony 10 lat temu.
"Wyższe średnie globalne temperatury mogą brzmieć abstrakcyjnie, ale w prawdziwym życiu przekładają się na ekstremalne warunki pogodowe: silniejsze huragany, większe opady, susze" - powiedziała klimatolog z Uniwersytetu Cornell Natalie Mahowald, która nie uczestniczyła w badaniu.
"Tak więc wyższe średnie globalne temperatury przekładają się na więcej ofiar śmiertelnych".
Dlaczego każda dziesiąta stopnia ma znaczenie
Z każdą dziesiątą stopnia ocieplenia "będziemy doświadczać większej częstotliwości bardziej ekstremalnych zdarzeń (szczególnie fal upałów, ale także susz, powodzi, pożarów i huraganów / tajfunów)", napisał w e-mailu Johan Rockstrom, dyrektor Poczdamskiego Instytutu Badań nad Wpływem Klimatu w Niemczech. Nie brał on udziału w badaniach.
Po raz pierwszy istnieje również szansa, że przed końcem dekady roczna temperatura na świecie przekroczy cel porozumienia klimatycznego z Paryża i osiągnie wzrost o 2 stopnie Celsjusza od połowy XIX wieku, podały obie agencje.
Istnieje 86-procentowa szansa, że co najmniej jeden roku z najbliższych pięciu lat przekroczy 1,5 stopnia oraz 70-procentowa szansa, że ta granica będzie przekraczana każdego roku.
Dane pochodzą z ponad 200 prognoz wykorzystujących symulacje komputerowe prowadzone przez 10 globalnych ośrodków naukowych.
Dziesięć lat temu te same zespoły stwierdziły, że istnieje podobna szansa - około 1% - że jeden z nadchodzących lat przekroczy ten krytyczny próg 1,5 stopnia. Stało się to w zeszłym roku.
W tym roku wzrost o 2 stopnie Celsjusza powyżej roku przedindustrialnego także wchodzą w rachubę, co szef długoterminowych prognoz UK Met Office Adam Scaife i naukowiec Leon Hermanson nazwali "szokującym".
"Nie jest to coś, co ktokolwiek chciałby zobaczyć, ale tak mówi nam nauka" - powiedział Hermanson. Dwa stopnie ocieplenia to drugorzędny próg, którego przekroczenie uznano za mniej prawdopodobne, ustalony w porozumieniu paryskim z 2015 roku.
Technicznie rzecz biorąc, nawet jeśli w 2024 r. temperatura była o 1,5 stopnia Celsjusza wyższa niż w czasach przedindustrialnych, próg porozumienia klimatycznego z Paryża dotyczy okresu 20 lat, więc nie został przekroczony. Biorąc pod uwagę ostatnie 10 lat, świat jest obecnie prawdopodobnie o około 1,4 stopnia Celsjusza cieplejszy od połowy XIX wieku, szacuje Chris Hewitt, dyrektor ds. usług klimatycznych Światowej Organizacji Meteorologicznej.
Co to oznacza dla sytuacji pogodowej?
"Prognozuje się, że w ciągu najbliższych pięciu lat średnia temperatura będzie o ponad 1,5 stopnia Celsjusza cieplejsza niż w okresie przedindustrialnym, co sprawi, że więcej ludzi niż kiedykolwiek będzie narażonych na poważne fale upałów. [...] Możemy również spodziewać się poważniejszych pożarów, ponieważ cieplejsza atmosfera wysusza roślinność" - powiedział Richard Betts, szef badań nad wpływem klimatu w UK Met Office i profesor na Uniwersytecie w Exeter.
Lód w Arktyce - która będzie nadal ocieplać się 3,5 razy szybciej niż reszta świata - będzie topnieć, a poziom morza będą podnosić się szybciej, powiedział Hewitt.
Naukowcy twierdzą, że globalne temperatury rosną jak gdyby znalazły się na ruchomych schodach, a tymczasowe i naturalne cykle pogodowe El Nino działają jak schodki w górę lub w dół na tych schodach. W ostatich latach po każdym skoku El Nino, który powoduje ocieplenie globu, temperatura nie cofa się zbyt radykalnie, jeśli w ogóle.
"Rekordowe temperatury natychmiast stają się nową normą" - powiedział Rob Jackson, klimatolog z Uniwersytetu Stanforda.