Nowe badanie pokazuje, że odpowiednio zarządzane farmy słoneczne mogą podwoić liczebność trzmieli w Wielkiej Brytanii. Kluczowe są dzikie kwiaty, które zapewniają bogate źródło pożywienia.
REKLAMA
Trzmiele mają kluczowe znaczenie dla ekosystemów. Zapylają dzikie rośliny i uprawy. Jednak populacja tych owadów w Europie zmniejsza się z powodu zmian klimatycznych i utraty siedlisk.
Nowe badanie, opublikowane w Global Change Biology, analizuje, w jaki sposób farmy słoneczne mogą pomóc w ochronie trzmieli w Wielkiej Brytanii.
Dlaczego liczebność trzmieli spada?
Populacje trzmieli na całym świecie zmniejszają się.
Według badania opublikowanego w 2023 roku na Nature.com, od 38 do 76 procent europejskich gatunków trzmieli, obecnie uznawanych za „najmniejszej troski”, może stracić co najmniej 30 procent swojego ekologicznie odpowiedniego siedliska w latach 2061–2080. Z kolei Bumblebee Conservation Trust informuje, że rok 2024 był najgorszym rokiem dla trzmieli w Wielkiej Brytanii.
W grę wchodzi wiele czynników: zmiana użytkowania gruntów, intensywne rolnictwo, gatunki inwazyjne i choroby zakaźne. Pewną rolę odgrywają również zmiany klimatyczne
Ukryte siedlisko energii słonecznej
W nowym badaniu naukowcy sprawdzili, jak trzmiele radzą sobie na farmach słonecznych i jak takie miejsca mogą wspierać ochronę różnorodności biologicznej.
Farmy słoneczne, poza produkcją energii niskoemisyjnej, mają potencjał do tworzenia siedlisk sprzyjających dzikiej przyrodzie.
Zespół badawczy przebadał 1042 farmy słoneczne w Wielkiej Brytanii, wykorzystując model o wysokiej rozdzielczości do symulacji żerowania trzmieli i dynamiki ich populacji.
Model pozwolił przewidzieć zagęszczenie tych owadów zarówno na farmach, jak i w ich otoczeniu, przy uwzględnieniu różnych scenariuszy zmian krajobrazowych i struktury siedlisk.
"Model pokazuje, w jaki sposób trzmiele korzystają z dostępnych zasobów pokarmowych i miejsc gniazdowania" – mówi dr Hollie Blaydes z Uniwersytetu Lancaster, główna autorka badania.
"Szczegółowość tego podejścia jest rzadko spotykana w dotychczasowych analizach" - dodała.
Wyniki wskazują, że odpowiednio zarządzane farmy słoneczne mogą podwoić liczbę trzmieli.
Kluczową rolę odgrywają dzikie kwiaty, które zapewniają bogate źródło pożywienia w porównaniu z tradycyjnymi murawami.
Schronienie dla trzmieli
Efekty pozytywnego zarządzania farmami w dużej mierze ograniczają się do samych farm.
W otaczającym krajobrazie większy wpływ na populacje trzmieli mają zmiany w użytkowaniu gruntów.
Jak podkreślają autorzy, pojedyncza farma nie jest w stanie przeciwdziałać szeroko zakrojonym przemianom środowiska.
Jednocześnie rosnąca liczba farm słonecznych w wielu krajach stwarza szansę na tworzenie połączonych siedlisk dla trzmieli.
"Farmy słoneczne mogą pełnić funkcję schronienia i wspierać bioróżnorodność, jeśli są odpowiednio projektowane i zarządzane" – mówi Blaydes.
"Nie zastąpią jednak wszystkich działań potrzebnych do ochrony dzikiej przyrody w obliczu przyszłych zmian w użytkowaniu gruntów" - dodaje.