Ponieważ połowa światowej populacji już teraz boryka się z niedoborem wody, kraje łączą siły, aby stawić czoła globalnemu kryzysowi. Odwiedziliśmy Jordanię i Cypr, dwa kraje stojące przed tym problemem, w których wdrażane są różne rozwiązania.
Połowa światowej populacji boryka się z niedoborem wody, a odsetek ten wzrośnie w wyniku zmian klimatycznych. Związane z tym zagrożenia obejmują szkody środowiskowe, brak bezpieczeństwa żywnościowego, przymusową migrację i konflikty.
Jordania stała się jednym z trzech najbardziej ubogich w wodę krajów na świecie. Szacuje się, że rocznie na jednego mieszkańca przypada tu 61 metrów sześciennych wody – znacznie poniżej progu 500 m3, który charakteryzuje niedobór wody.
Presja związana z bardzo ograniczonymi zasobami została zwiększona przez zmiany klimatyczne i fale milionów uchodźców w tym królestwie, które pozostawało stabilne w ostatnich dziesięcioleciach.
Pomocna dłoń UE w sektorze wodnym
Unia Europejska współfinansuje dużą liczbę projektów poprzez dotacje i pożyczki wraz z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym i agencjami rozwoju, takimi jak niemiecka KfW i francuska AFD, aby zapewnić obywatelom wystarczającą ilość wody i promować zrównoważony rozwój Jordanii.
Projekty te obejmują budowę zakładu produkcji wody pitnej Wadi al Arab II, renowację zbiornika wodnego w Irbid oraz modernizację stacji uzdatniania wody, aby umożliwić rolnikom nawadnianie pól odzyskaną wodą.
UE jest również jednym z głównych sponsorów megaprojektu nazywanego "Akaba-Amman", który obejmuje budowę jednego z największych na świecie zakładów odsalania wody na Morzu Czerwonym i pompowanie wody 450 km dalej, do stolicy.
"Jeśli ten projekt nie wypali, nie będziemy mieli wystarczającej ilości wody na potrzeby rolnictwa i przemysłu. Inwestorzy się zgłaszają, więc miejmy nadzieję, że go zrealizujemy", powiedział Euronews jordański minister ds. wody i nawadniania Raed Abu Soud.
Europejskie poszukiwania niekonwencjonalnej wody
Jednym z "niekonwencjonalnych" źródeł wody jest odsalanie, na którym w dużym stopniu polegają już niektóre kraje europejskie, takie jak Hiszpania, Cypr i Portugalia. Praktyka ta jest jednak energochłonna, a odprowadzana solanka może szkodzić ekosystemom morskim.
Cypr jest również europejskim liderem w zakresie ponownego wykorzystania ścieków do nawadniania – to rozwiązanie o bardziej zamkniętym obiegu, które Unia Europejska chce zmaksymalizować i uczynić bardziej skutecznym.
W 2023 r. Cypr odzyskał około 29 milionów metrów sześciennych wody, z czego dwie trzecie wykorzystano do wsparcia rolnictwa. Według Departamentu Rozwoju Wody (WDD), który podlega ministrowi rolnictwa, druga część jest wykorzystywana do uzupełniania warstw wodonośnych.
"Musimy jak najlepiej wykorzystać każdą kroplę, ponieważ historia pokazała nam, że gromadzenie wody deszczowej w tamach nie jest trwałym rozwiązaniem", powiedziała Yianna Economidou z WDD.
W 2008 r., kiedy Cypr doświadczył poważnej suszy, kraj musiał importować słodką wodę z Grecji.
Oczekiwana strategia UE na rzecz odporności wody
Komisja Europejska przedstawi w tym roku swoją strategię odporności wodnej, która ma promować efektywność, ponowne wykorzystanie wody i obieg zamknięty poprzez inwestycje i innowacje w całym sektorze.
Jednym z elementów będzie poprawa walki z zanieczyszczeniem wody – nowa dyrektywa europejska przewiduje udział finansowy przemysłu kosmetycznego i farmaceutycznego w instalacji dodatkowych rozwiązań oczyszczających w dużych oczyszczalniach ścieków w celu wyeliminowania mikrozanieczyszczeń.
"Unia Europejska jest pionierem w tej dziedzinie. Wiedza napędza politykę, a polityka będzie napędzać postęp technologiczny", powiedział Euronews Despo Fatta Kassinos, profesor Uniwersytetu Cypryjskiego.