Grupa eurodeputowanych domaga się całkowitego obcięcia funduszy dla Węgier, twierdząc, że kraj ten odnotowuje alarmujący regres. Komisja jest gotowa do dyskusji na temat wykorzystania narzędzia budżetowego w celu ochrony demokracji.
REKLAMA
Grupa eurodeputowanych wezwała Komisję Europejską do zamrożenia finansowania UE dla Węgier ze skutkiem natychmiastowym z powodu rzekomego naruszenia zasad praworządności przez rząd Viktora Orbána. List został skierowany do komisarza ds. budżetu Piotra Serafina oraz komisarza ds. demokracji i sprawiedliwości Michaela McGratha. Został on podpisany przez 26 eurodeputowanych z 5 różnych grup politycznych.
"My, 26 posłów do Parlamentu Europejskiego, piszemy, aby wyrazić nasze głębokie zaniepokojenie ostatnimi wydarzeniami na Węgrzech. Wzywamy Komisję Europejską do zwiększenia presji na rząd Viktora Orbána, aby zaprzestał naruszania wartości UE i prawa UE poprzez natychmiastowe zawieszenie wszystkich funduszy UE dla Węgier, zgodnie z obowiązującymi przepisami, w celu ochrony interesów finansowych Unii".
W liście przypomniano, że Komisja wstrzymuje obecnie wypłatę 18 mld euro dla Węgier za pośrednictwem różnych mechanizmów uruchomionych w grudniu 2022 roku, głównie "z powodu powszechnej korupcji" i "poważnych naruszeń praworządności przez rząd".
"Niestety, od czasu podjęcia decyzji w grudniu 2022 roku Węgry nie tylko nie poczyniły znaczących postępów w kierunku spełnienia określonych warunków i / lub kamieni milowych, ale zamiast tego dokonały dalszego alarmującego regresu" - czytamy w liście.
W liście wymieniono cztery kluczowe kwestie, w tym bezpośrednią ingerencję rządu w pracę Węgierskiego Urzędu ds. Uczciwości, podważanie niezależności sądownictwa, co doprowadziło do protestu Węgierskiego Stowarzyszenia Sędziów, zakazanie parady równości w Budapeszcie oraz zatwierdzenie "ustawy o obronie suwerenności".
W piśmie przypomniano, że kontrowersyjna ustawa przyjęta w 2023 roku, umożliwia badanie wykorzystania funduszy zagranicznych w celu wywierania wpływu na wyborców i jest postrzegana jako narzędzie do uciszenia przeciwników politycznych. Ponadto, węgierski parlament debatuje obecnie nad projektem ustawy, która może spowodować, że finansowane z zagranicy media i organizacje pozarządowe mogą spotkać się z konswekencjami karnymi i karami grzywny.
Odcięcie wszystkich funduszy leży w interesie UE, twierdzą europosłowie
Sygnatariusze listu powołują się na unijny mechanizm warunkowości praworządności jako sposobu na odcięcie finansowania w przypadku takich naruszeń. Mechanizm ten był już wcześniej wykorzystywany przeciwko Węgrom.
"Biorąc pod uwagę przekrojowy i kompleksowy charakter ostatnich ataków rządowych, musi być teraz jeszcze bardziej jasne, że wszystkie fundusze UE dla Węgier, we wszystkich liniach budżetowych, są znacznie zagrożone. Dlatego uważamy, że zamrożenie wszystkich funduszy jest proporcjonalne do ryzyka stwarzanego dla interesów finansowych Unii" - napisali posłowie.
Wśród sygnatariuszy listu znaleźli się posłowie z grupy EPL, S&D, Zieloni/EFA, Odnowa i Lewica, w tym niektórzy kluczowi urzędnicy, tacy jak Monika Hohlmeier i Jean-Marc Germain, współsprawozdawcy ds. warunkowości praworządności, Daniel Freund, współprzewodniczący intergrupy antykorupcyjnej, Moritz Körner, sprawozdawca pomocniczy ds. warunkowości praworządności w komisji budżetowej, Tineke Strik, sprawozdawca ds. Węgier oraz Niclas Herbst, przewodniczący parlamentarnej komisji kontroli budżetowej.
Komisja jest otwarta na dyskusję o dalszych cięciach
W miniony weekend dziesiątki tysięcy osób protestowało w Budapeszcie przeciwko projektowi ustawy o przejrzystości, która zdaniem opozycji jest autorytarnym narzędziem do uciszania krytyków. W środę po południu Parlament Europejski przeprowadził pilną debatę w tej sprawie, podczas której kilku posłów wezwało Komisję Europejską do podjęcia natychmiastowych działań.
W swojej odpowiedzi komisarz ds. demokracji i sprawiedliwości Michael McGrath powiedział, że Komisja jest gotowa bronić podstawowych wartości i praw Unii, w tym poprzez dalsze wykorzystanie mechanizmu warunkowości praworządności w celu umożliwienia cięć finansowych.
"Komisja rozważa swoje podejście do następnych wieloletnich ram finansowych; przeprowadziliśmy dalszą dyskusję na ten temat na wczorajszym posiedzeniu Kolegium Komisarzy. Obejmowało to rozważenie roli warunkowości i poszanowania praworządności w tym zakresie".
Członkowie rządzącej na Węgrzech partii Fidesz powiedzieli podczas debaty w Parlamencie Europejskim, że utrzymanie suwerenności i ograniczenie zagranicznej ingerencji w węgierską politykę jest kwestią interesu narodowego. Węgierski eurodeputowany Csaba Dömötör oskarżył Brukselę o finansowanie sieci lewicowych aktywistów w celu ingerowania w krajową politykę.
"Cokolwiek byśmy nie powiedzieli, to co tu mamy nie ma nic wspólnego ze społeczeństwem obywatelskim. Społeczeństwo obywatelskie organizuje się samo, ale ci aktywiści byli finansowani przez wielką koalicję lub z pomocą Open Society albo USAID", powiedział.
Nowa ustawa o przejrzystości na Węgrzech, ogłoszona w ramach samozwańczego "wiosennego sprzątania" przez premiera Viktora Orbána, może zostać zatwierdzona przez węgierski parlament w nadchodzących tygodniach.