Donald Trump i Wołodymyr Zełenski oświadczyli, że mają za sobą "konstruktywną rozmowę" telefoniczną na temat dążenia do zawieszenia broni między Kijowem a Moskwą. Biały Dom zasugerował w niej, że USA mogłyby przejąć kontrolę nad ukraińskimi elektrowniami, aby zapewnić ich bezpieczeństwo.
REKLAMA
W oświadczeniu Białego Domu przygotowanym przez sekretarza stanu Marco Rubio i doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego Mike'a Waltza rozmowa została określona mianem "fantastycznej". W dokumencie przekazano również informacje o tym, że Trump przekazał Zełenskiemu, że USA mogłyby być "bardzo pomocne w zarządzaniu tymi elektrowniami dzięki swojej wiedzy w zakresie elektryczności i użyteczności".
Trump dodał, że "amerykańska własność tych elektrowni mogłaby być najlepszą ochroną dla tej infrastruktury".
Rozmowa między Trumpem a Zełenskim odbyła się dzień po tym, jak Trump przeprowadził podobne rozmowy z rosyjskim prezydentem Władimirem Putinem.
Rozmowa z prezydentem Ukrainy trwała około połowę krócej niż jego rozmowa z Putinem dnia poprzedniego. Rosyjski przywódca zgodził się wówczas nie atakować ukraińskiej infrastruktury energetycznej, ale odmówił poparcia pełnego trzydziestodniowego zawieszenia broni.
W poście na platformie społecznościowej Truth Social prezydent Trump przekazał, że jego rozmowa z Zełenskim miała na celu "zrównanie zarówno Rosji, jak i Ukrainy pod względem ich próśb i potrzeb", a jego celem jest zatrzymanie walk.
"Jesteśmy na bardzo dobrej drodze" - podkreślił Trump, dodając, że sekretarz stanu Marco Rubio i doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Michael Waltz przedstawią dalsze szczegóły rozmowy.
Konfrontacja w Białym Domu
Rozmowa telefoniczna to pierwsza okazja, kiedy przywódcy USA i Ukrainy rozmawiają od czasu zaciętej kłótni w Białym Domu w lutym. Trump i jego wiceprezydent, JD Vance, skrytykowali w niej Zełenskiego za to, że nie jest wystarczająco "wdzięczny" za amerykańskie wsparcie wojskowe.
"Albo dojdziesz do porozumienia, albo się wycofujemy" - powiedział Trump Zełenskiemu przed reporterami.
Po tym, jak Zełenski opuścił Biały Dom, napisał jeszcze w mediach społecznościowych: "Stwierdziłem, że prezydent Zełenski nie jest gotowy na pokój, jeśli Ameryka jest zaangażowana".
Zełenski również zabrał głos w mediach społecznościowych po spotkaniu. Konfrontację określił "godną ubolewania", ale Ukraina jest gotowa do pracy pod "silnym przywództwem" Trumpa w celu zapewnienia trwałego pokoju.
Po tym spotkaniu europejscy przywódcy szybko pospieszyli z pomocą Ukrainie, wyrażając swoją solidarność i zapewniając wstrząśniętego Zełenskiego o dalszym wsparciu dla Kijowa.
Wielu przywódców w Europie wyraziło już zaniepokojenie zwrotem Trumpa w stronę Moskwy, pomijaniem ich w rozmowach pokojowych z Rosjanami i obawami o zawarcie porozumienia pokojowego dla Ukrainy, które byłoby korzystniejsze dla Rosji.
Wbrew rzeczywistości
Przed rozmową z Trumpem, Zełenski powiedział, że ograniczona obietnica zawieszenia broni ze strony Putina była "bardzo sprzeczna z rzeczywistością", biorąc pod uwagę nocny ostrzał dronami w całym kraju.
"Nawet ubiegłej nocy, po rozmowie Putina z... Trumpem, kiedy Putin powiedział, że rzekomo daje rozkazy zatrzymania uderzeń w ukraińską energetykę, w nocy wystrzelono 150 dronów, w tym w obiekty energetyczne" - powiedział Zełenski na konferencji prasowej w Helsinkach z fińskim prezydentem Alexandrem Stubbem.
Rosja odpowiedziała, mówiąc, że wstrzymała ataki na ukraińskie obiekty energetyczne i oskarżyła Kijów o atakowanie sprzętu w pobliżu jednego z jej rurociągów.
"Niestety, widzimy, że na razie nie ma wzajemności ze strony reżimu kijowskiego" - oświadczył rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow.
Biały Dom określił rozmowę telefoniczną między Trumpem a Putinem jako pierwszy krok "w kierunku pokoju", który - według nadziei Waszyngtonu - będzie obejmował zawieszenie broni na Morzu Czarnym, a ostatecznie pełne i trwałe zakończenie walk.
Nie było jednak żadnych dowodów na to, że Putin wycofał się ze swoich warunków dla potencjalnego porozumienia pokojowego, którtym Kijów zdecydowanie się sprzeciwia.
Krótko po długiej rozmowie telefonicznej między Trumpem a Putinem w Kijowie rozległy się syreny alarmowe, po których nastąpiły eksplozje, mieszkańcy zaczęli szukać schronienia.
Mimo wysiłków mających na celu odparcie ataku, kilka uderzeń trafiło w infrastrukturę cywilną, w tym dwa szpitale, kolej i ponad 20 domów - wynika z wypowiedzi Zełenskiego. Rosyjskie drony zostały zgłoszone nad regionami Kijowa, Żytomierza, Sumy, Czernihowa, Połtawy, Charkowa, Kirowogradu, Dniepropietrowska i Czerkasów.
Rosyjskie Ministerstwo Obrony poinformowało, że jego wojsko wystrzeliło siedem dronów w obiekty energetyczne związane z kompleksem wojskowo-przemysłowym w południowym regionie Mikołajowa w Ukrainie. Zestrzeliło je jednak po otrzymaniu rozkazu Putina, aby nie uderzać w infrastrukturę energetyczną. Moskwa z kolei kilka godzin po rozmowach Putina i Trumpa oskarżyła Ukrainę o atakowanie swojego obiektu energetycznego w regionie Krasnodaru graniczącym z Półwyspem Krymskim, który Rosja zaanektowała w 2014 roku.
Ministerstwo poinformowało, że trzy drony uderzyły w sprzęt do przesyłu ropy, który zasila Konsorcjum Rurociągów Kaspijskich, powodując pożar i prowadząc do utraty ciśnienia w jednym zbiorniku ropy.
"Jest absolutnie jasne, że mówimy o kolejnej prowokacji celowo wymyślonej przez reżim kijowski, mającej na celu storpedowanie inicjatyw pokojowych prezydenta USA" - przekazał resort obrony Rosji.
Rosja poinformowała również, że jej obrona powietrzna przechwyciła 57 ukraińskich dronów nad Morzem Azowskim i kilkoma rosyjskimi regionami — przygranicznymi prowincjami Kurska i Briańska oraz pobliskimi regionami Orła i Tuły.
Zełenski powiedział, że "słowa o zawieszeniu broni" nie były wystarczające.
"Jeśli Rosjanie nie uderzą w nasze obiekty, my zdecydowanie nie uderzymy w ich" - zadeklarował Zełenski.
Prezydent Ukrainy odrzucił kluczowy warunek Putina, aby zachodni sojusznicy przestali dostarczać pomoc wojskową i dane wywiadowcze Ukrainie. Powiedział, że zgoda na ten warunek zagroziłaby życiu wielu obywateli nieświadomych nadchodzących nalotów powietrznych. Doprowadziłoby to, w jego opinii, do kontynuacji wojny.
"Nie sądzę, aby ktokolwiek powinien czynić jakiekolwiek ustępstwa w zakresie pomocy Ukrainie, a wręcz pomoc Ukrainie powinna zostać zwiększona" - powiedział Zełenski. - "To będzie sygnał, że Ukraina jest gotowa na wszelkie niespodzianki ze strony Rosjan".