Do końca 2024 roku Prokuratura Europejska prowadziła ponad dwa i pól tysiąca dochodzeń związanych z nadużyciami finansowymi. Łączne szacowane szkody wyniosły 24,8 miliarda euro. Oszustwa związane z podatkiem VAT nadal stanowią największy problem.
REKLAMA
Pod koniec 2024 roku Prokuratura Europejska (EPPO) prowadziła 2666 aktywnych dochodzeń dotyczących przestępstw związanych z nadużyciami finansowymi, co stanowi wzrost o 38 proc. w porównaniu z rokiem poprzednim.
Według najnowszego sprawozdania rocznego EPPO spowodowało to szacunkowe szkody dla budżetu UE w wysokości 24,8 miliarda euro, czyli o 22,5 procent więcej niż w 2023 roku.
EPPO prowadzi dochodzenia i ściga przestępstwa mające wpływ na interesy finansowe UE, takie jak niewłaściwe wykorzystanie funduszy, pranie pieniędzy, oszustwa związane z podatkiem VAT i korupcja.
Ponad połowa szkód szacowanych na 13,15 miliarda euro jest związana z transgranicznymi oszustwami związanymi z podatkiem VAT.
Niemcy (179) i Włochy (149) odnotowały największą liczbę aktywnych dochodzeń w sprawie oszustw związanych z podatkiem VAT wśród 22 krajów UE, z szacowanymi łącznymi szkodami w wysokości odpowiednio 3,89 miliarda euro i 4,65 miliarda euro.
"Oszustwa finansowe w UE stały się bardzo atrakcyjne dla bardzo niebezpiecznych przestępców, częściowo ze względu na historycznie nierówną reakcję wymiaru sprawiedliwości w tej dziedzinie" - wyjaśnia Prokurator Generalna UE Laura Codruța Kövesi.
W listopadzie 2024 roku Prokuratura Europejska przeprowadziła szeroko zakrojone dochodzenie o kryptonimie "Moby Dick" w Mediolanie i Palermo.
Operacja ta doprowadziła do zamrożenia przez władze 129 kont bankowych i zajęcia 192 nieruchomości, a także 44 luksusowych samochodów i łodzi.
Podejrzani założyli firmy we Włoszech i innych państwach członkowskich UE, a także w krajach spoza UE, aby handlować towarami za pośrednictwem oszukańczego łańcucha znikających podmiotów gospodarczych, które znikały bez wypełnienia swoich zobowiązań podatkowych.
Inne firmy w oszukańczym łańcuchu domagały się następnie zwrotu podatku VAT od krajowych organów podatkowych.
Kto zgłaszał te przestępstwa do EPPO?
W ubiegłym roku EPPO przetworzyła 6547 zgłoszeń przestępstw - to wzrost o 56 procent w porównaniu z 2023 rokiem.
Ponad 70 proc. zgłoszeń pochodziło od podmiotów prywatnych, a blisko 27 proc. od organów krajowych.
Tylko 1,7 procent pochodziło od instytucji, organów, urzędów i agencji UE.
"Nawet trzy lata po rozpoczęciu działalności EPPO nie nastąpiła poprawa w zakresie wykrywania i zgłaszania nadużyć finansowych z ich strony" - stwierdzono w sprawozdaniu rocznym EPPO.
Od pakietu naprawy gospodarczej do podejrzeń o oszustwa
Do końca 2024 roku EPPO miała 311 aktywnych spraw związanych z NextGenerationEU, w tym 307 z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF).
Stanowi to około 17 procent wszystkich dochodzeń w sprawie nadużyć finansowych.
Główne metody nadużyć związanych z RRF obejmują przedstawianie fałszywych, niekompletnych lub wprowadzających w błąd informacji w celu bezprawnego zabezpieczenia funduszy.
Powszechne taktyki obejmują również fałszowanie i manipulowanie fakturami i umowami, którym często towarzyszą fałszywe oświadczenia lub dokumenty mające na celu ukrycie kryteriów dyskwalifikujących.
Przekupowanie urzędników państwowych i ustawianie przetargów również odegrały kluczową rolę w zapewnieniu, że kontrakty z zawyżonymi cenami są przyznawane konkretnym firmom.