Jakie kwestie poruszane przez kandydatów w niemieckich wyborach parlamentarnych są najważniejsze dla Polaków? Jak Polacy oceniają kondycję niemickiej gospodarki i przed jakimi innymi wyzwaniami uważają że stoją obecnie Niemcy?
Na dwa tygodnie przed wyborami w Niemczech które odbędą się 23 lutego Euronews zapytało Polaków, jakie kwestie związane z wyborami są im znane i czy rozpoznają głównych kandydatów na urząd kanclerza Niemiec.
Zdaniem naszych rozmówców najważniejszymi obecnie problemami, z jakimi zmaga się nasz zachodni sąsiad są ciężka sytuacja gospodarcza, napięcia na tle migracyjnym oraz coraz większa popularność partii skrajnie prawicowych.
Debata publiczna w Niemczech skoncentrowała się na tematach migracyjnych, szczególnie po dwóch tragicznych atakach w Magdeburgu i Aschaffenburgu, w których sprawcy pochodzili z Arabii Saudyjskiej i Afganistanu. W telewizyjnej debacie, w której zmierzyli się kanclerz Olaf Scholz i jego główny rywal Friedrich Merz również poruszana byłą kwestia migracji. Niemcy borykają się także z poważnymi problemami ekonomicznymi. Nowy rząd stanie w obliczu dużych wyzwań gospodarczych.
Kandydaci na urząd kanclerza Niemiec
Największe szanse na objęcie urzędu kanclerza ma Friedrich Merz z Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej (CDU). Skrajnie prawicowa, antyimigrancka Alternatywa dla Niemiec zajmuje obecnie drugie miejsce w sondażach. Nastroje wyborcze w kampanii zaostrzyły się gdy chadecja, przy wsparciu między innymi AfD, przeforsowała w Bundestagu zaostrzenie polityki migracyjnej.
Urzędujący kanclerz Olaf Scholz ma nikłe szanse na ponowne objęcie urządu kanclerza. Jego partia osiąga trzecie miejsce w sondażach poparcia a sam Scholz w sondażach dotyczących funkcji kanclerza przegrywa zdecydowanie nie tylko z Merzem, ale także z kandydatem Zielonych Robertem Habeckiem.
Dla 66 procent Niemców ewentualna koalicja rządowa z udziałem prawicowej Alternatywy dla Niemiec (AfD) jest nie do przyjęcia - wynika z nowego sondażu DeutschlandTrend telewizji ARD. Niemal jedna trzecia, bo 28 procent akceptuje taką koalicję.
AfD to obecnie druga najpopularniejsza partia w Niemczech. W landach wschodnich przewodzi w sondażach z ponad 30-procentowym poparciem. Swój program kieruje do wszystkich grup społecznych, zawodowych i wiekowych. Jej popularność rośnie pomimo licznych zarzutów o ekstremizm oraz oskarżeń o działania na rzecz Rosji i Chin.
Polacy zwracają uwagę, że coraz większą popularność nie tylko w Niemczech ale także w Polsce zyskują ugrupowania prawicowe i skrajnie prawicowe jak AfD, co budzi w nich niepokój.
W wyścigu o fotel kanclerski bierze udział także Robert Habeck, obecny wicekanclerz i minister gospodarki i ochrony klimatu a także lider Zielonych. Jego kandydatura budzi kontrowersje w związku z oskarżeniami o kumoterstwo, które mogą zmusić urzędnika jego ministerstwa odpowiedzialnego za przejście na zieloną energię do rezygnacji, podważyć zaufanie do Partii Zielonych i zakończyć ambicje Habecka objęcia stanowiska kanclerza.
Polsko-niemieckie relacje gospodarcze
Niemcy pozostają kluczowym partnerem handlowym dla Polski, co potwierdzają najnowsze dane dotyczące eksportu. W okresie od stycznia do listopada 2024 roku, wartość polskiego eksportu do Niemiec wyniosła 87,6 mld euro, co stanowiło 28 proc. całkowitego eksportu Polski. Według ekspertów NBP polska gospodarka jest drugą po czeskiej pod względem uzależnienia od Niemiec a Niemcy odpowiadają za 10 proc. wzrostu gospodarczego Polski.
Niemiecka branża motoryzacyjna przechodzi poważny kryzys, co skutkuje tym że niemieckie koncerny ograniczają zamówienia z fabryk znajdujących się w Polsce. Do tych problemów doszły decyzje prezydenta USA Donalda Trumpa, które niepokoją niemiecki przemysł. Trump podpisał decyzję o nałożeniu 25-procentowych ceł na zagraniczną stal i aluminium. Dotkną one wszystkie kraje, z których USA importują te metale, również Niemcy.
Niemieccy eksporterzy sprzedali w pierwszej połowie 2024 roku więcej towarów do Polski niż Chin, odnosząc realizując strategię uniezależnienia się od chińskiego rynku. Stosunki z Chinami, głównym partnerem handlowym, stają się coraz bardziej napięte ze względu na tą politykę.
Wg raportu Weil, Gotshal & Manges niemiecka gospodarka już drugi rok z rzędu znajdzie się w czołówce rankingu najbardziej zagrożonych rynków a a według Instytutu Badań Ekonomicznych w Halle, w czwartym kwartale 2024 r. Niemcy odnotowały najwyższą liczbę niewypłacalności przedsiębiorstw od czasu kryzysu finansowego.
Wojna na Ukrainie
Polacy nie wymieniają jako kwestii kluczowej dla wyniku niemieckich wyborów wojny Rosji z Ukrainą, ale jak wskazuje badanie Sinus Youth Study 2024 opublikowane na początku lutego wśród obaw niemieckich nastolatków najczęstsze są wojny, ekstremizm i zanieczyszczenie środowiska.
Według sondażu Fundacji Koerbera poparcie dla dalszej pomocy dla Ukrainy spadło. Badanie wskazuje, że potrzebę kontynuowania jej popiera 57 proc. badanych Niemców; we wschodnich landach odsetek poparcia spadł do 40 proc. 47 proc. Według 43 proc. badanych uważa natomiast, że Kijów powinien oddać część terytorium, by doprowadzić do zakończenia wojny.
Zdecydowana większość uczestników badania (82 proc.) postrzega Rosję jako zagrożenie militarne dla Niemiec