Nagrodzony Oscarem reżyser filmu "Oppenheimer" kręcił sceny do swojej nadchodzącej epopei "Odyseja" w Dakhli, która od 50 lat znajduje się pod marokańską okupacją. Filmowiec i jego ekipa zostali oskarżeni o "być może nieświadome" przyczynianie się do "represjonowania ludu Sahrawi" przez Maroko.
Nagrodzony Oscarem brytyjsko-amerykański reżyser Christopher Nolan("Mroczny Rycerz", "Incepcja", "Oppenheimer") został oskarżony o "naruszenie standardów etycznych" przez organizatorów Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Saharze Zachodniej (FiSahara).
Nolan kręcił część zdjęć do swojego nadchodzącego filmu "Odyseja", adaptacji starożytnego greckiego poematu Homera z Mattem Damonem, Charlize Theron i Zendayą, w nadmorskim mieście Dakhla w Saharze Zachodniej, które od 50 lat znajduje się pod marokańską okupacją.
Organizatorzy FiSahara ostrzegają, że ten ruch ze strony Nolana może służyć normalizacji dziesięcioleci represji i pomóc wybielić marokańską okupację.
"Kręcąc część "Odysei" na okupowanym terytorium... Nolan i jego ekipa, być może nieświadomie, przyczyniają się do represji Maroka wobec ludu Sahrawi i do wysiłków marokańskiego reżimu na rzecz normalizacji okupacji Sahary Zachodniej" - powiedziała María Carrión, dyrektorka wykonawcza FiSahara.
"Jesteśmy pewni, że Nolan i jego zespół byliby przerażeni, gdyby zrozumieli pełne konsekwencje kręcenia głośnego filmu na terytorium, którego rdzenni mieszkańcy nie mogą kręcić własnych filmów o swoich historiach pod okupacją" - dodała.
Sahara Zachodnia jest terytorium spornym, sklasyfikowanym przez Organizację Narodów Zjednoczonych jako "niesamodzielne". Jest domem dla rdzennej ludności Sahrawi i ostatnim afrykańskim państwem kolonialnym, które uzyskało niepodległość, a Maroko nadal twierdzi, że kontroluje większość swoich ziem.
W swoim raporcie, opublikowanym w kwietniu tego roku, Amnesty International stwierdziła, że "władze nadal ograniczają sprzeciw i prawo do wolności zrzeszania się i pokojowych zgromadzeń w Saharze Zachodniej". Reporterzy bez Granic opisali Saharę Zachodnią jako "pustynię dla dziennikarzy" i stwierdzili, że "tortury, aresztowania, przemoc fizyczna, prześladowania, zastraszanie, nękanie, oszczerstwa, zniesławienia, sabotaż technologiczny i długie wyroki więzienia są codziennością dla saharyjskich dziennikarzy".
FiSahara oświadczyła, że wzywa Nolana i jego ekipę oraz obsadę do "solidarności z ludem Sahrawi, który od 50 lat znajduje się pod okupacją wojskową i który jest rutynowo więziony i torturowany za pokojową walkę o samostanowienie".
Aktor Javier Bardem, który pojawił się na FiSahara w przeszłości, opublikował oświadczenie festiwalu na swoim Instagramie z podpisem: "Przez 50 lat Maroko okupowało Saharę Zachodnią, wypędzając Saharyjczyków z ich miast. Dakhla jest jednym z nich, przekształconym przez marokańskich okupantów w cel turystyczny, a teraz w plan filmowy, zawsze w celu wymazania saharyjskiej tożsamości miasta. Kolejna nielegalna okupacja, kolejne represje wobec ludu Sahrawi, niesprawiedliwie splądrowanego za zgodą zachodnich rządów, w tym hiszpańskiego. #FreeSaharaNow".
Nolan nie skomentował jeszcze sprawy.
"Odyseja" ma budżet w wysokości 250 milionów dolarów - jest to najdroższy film w karierze Nolana - i został nakręcony w całości przy użyciu kamer Imax, co czyni go pierwszym takim filmem. Premiera kinowa zaplanowana jest na 17 lipca 2026 roku.