Europejskie ceny gazu spadają pomimo zimnej pogody i magazynowania poniżej średniej, ponieważ rosnące przepływy amerykańskiego LNG zalewają rynek. Spread TTF-Henry Hub, czyli różnica w cenie między europejskim a amerykańskim gazem ziemnym, gwałtownie się zawęził.
Ceny gazu ziemnego w Europie gwałtownie spadły w ostatnich dniach, a holenderski benchmark Title Transfer Facility (TTF) spadł we wtorek poniżej 28 euro za megawatogodzinę - poziomu nie widzianego od kwietnia 2024 roku.
Dzieje się tak pomimo stosunkowo wczesnego i mroźnego początku zimy w dużej części Europy kontynentalnej.
Od stycznia europejskie ceny gazu spadły o ponad 45 proc. i ponad 90 proc. w stosunku do rekordowych poziomów z okresu kryzysu energetycznego w 2022 roku.
Na pierwszy rzut oka spadek ten wydaje się sprzeczny z intuicją, ponieważ temperatury spadają, a poziomy magazynowania gazu pozostają stosunkowo niskie. Na dzień 30 listopada europejskie zapasy były zapełnione w 75 proc., czyli około 10 proc. poniżej średniej pięcioletniej.
W Niemczech, największym europejskim rynku gazu, poziom zapasów jest jeszcze niższy i wynosi zaledwie 67 proc., czyli ponad 20 proc. poniżej norm sezonowych.
Amerykański gaz zmienia europejski rynek
Główny czynnik stojący za spadkiem cen leży po drugiej stronie Atlantyku.
Stany Zjednoczone zwiększyły eksport skroplonego gazu ziemnego (LNG) do Europy, równoważąc zmniejszone dostawy z Rosji i zmieniając globalny bilans energetyczny.
Według danych Kpler, amerykańskie ładunki stanowiły w tym roku około 56 proc. europejskiego importu LNG.
Przy stosunkowo słabym popycie w Azji i dużych możliwościach eksportowych USA, Europa stała się głównym miejscem docelowym dla amerykańskiego LNG.
Ten stały napływ wywiera presję na spadek TTF, zawężając spread - lub różnicę cen - między europejskimi i amerykańskimi cenami gazu ziemnego.
Spread TTF-Henry Hub gwałtownie się zawęża
Historycznie rzecz biorąc, amerykański gaz - wyceniany w Henry Hub - jest sprzedawany z dyskontem w stosunku do europejskiego TTF ze względu na dużą produkcję krajową w Ameryce Północnej.
Jednak w 2025 roku spread ten drastycznie się zmniejszył, spadając z około 12 dol. za milion brytyjskich jednostek termicznych (MMBtu) na początku roku do zaledwie 4,8 dolarów, najniższego poziomu od maja 2021 roku.
Obecnie gaz TTF jest sprzedawany po cenie nieco poniżej 10 dol./MMBtu, zaledwie dwa razy wyższej niż cena gazu Henry Hub, która w tym tygodniu wynosiła średnio 5,045 dol.
Dla kontekstu, podczas kryzysu energetycznego w 2022 roku, ceny TTF wzrosły do 350 EUR/MWh (około 100 dol./MMBtu), podczas gdy Henry Hub był bliski 10 dol., tworząc rekordowy transatlantycki spread wynoszący prawie 90 dol./MMBtu.
Zmniejszająca się luka cenowa odzwierciedla szersze zmiany w globalnych przepływach energii.
Amerykańskie LNG stało się wentylem bezpieczeństwa dla Europy, łagodząc obawy o niedobory i przywracając poczucie normalności na rynkach.
Im więcej LNG mogą wyeksportować Stany Zjednoczone, tym bardziej mogą złagodzić presję cenową w Europie.
Długoterminowe prognozy dla gazu ziemnego
Patrząc w przyszłość, analitycy Goldman Sachs przewidują, że ten trend przywracania równowagi utrzyma się przez całą dekadę.
Samantha Dart, szefowa działu badań nad surowcami w banku, spodziewa się, że rosnąca globalna podaż - zwłaszcza z USA - podniesie poziomy magazynowania w Europie i stopniowo zepchnie TTF i ceny w dół, prognozując TTF na poziomie 29 euro/MWh w 2026 roku i 20 EUR/MWh w 2027 roku.
W latach 2028-2029 zatory magazynowe w północno-zachodniej Europie mogą doprowadzić TTF do poziomu 12 euro/MWh, zamykając arbitraż eksportowy LNG z USA i wymuszając anulowanie amerykańskich ładunków.
To z kolei obniżyłoby ceny w USA, a Henry Hub potencjalnie spadłby do 2,70 dol./MMBtu.
Po 2030 roku Goldman dostrzega jednak potencjał ponownego ograniczenia popytu na LNG, prowadzonego przez chińską politykę dekarbonizacji i rosnące azjatyckie inwestycje infrastrukturalne. Zmiana ta może przywrócić transatlantycki arbitraż, podnosząc Henry Hub z powrotem powyżej 4 dol. i TTF powyżej 30 euro/MWh od 2033 roku.