Przewiduje się, że w tym roku czeka nas jeden z najbardziej niszczycielskich sezonów pożarów w Europie. Choć UE wzmocniła swoje możliwości reakcji poprzez mechanizm ochrony ludności, wiele osób twierdzi, że należy ukierunkować więcej inwestycji i wytycznych na zapobieganie pożarom.
REKLAMA
Do końca sierpnia tego roku w Unii Europejskiej spłonęło ponad milion hektarów lasów, według danych dostarczonych przez satelitę Copernicus, wykorzystywanego do obserwacji Ziemi. W zeszłym roku pożary lasów objęły pięciokrotnie mniejszy obszar UE.
Najbardziej dotkniętymi państwami członkowskimi są Portugalia (3% spalonego terytorium), Cypr (2,3%) i Hiszpania (0,8%).
W ostatnich latach Komisja Europejska utworzyła zespoły gotowości zarządzane przez Centrum Koordynacji Reagowania Kryzysowego, aby pomóc państwom członkowskim. W 2025 r. 14 państw członkowskich udostępniło pulę 22 samolotów i 650 strażaków.
„Celem jest zapewnienie szybszego czasu reakcji, ale także umożliwienie cennej wymiany wiedzy, co jest szczególnie istotne ze względu na zmiany klimatyczne. Pożary coraz częściej występują w obszarach Europy, w których wcześniej nie występowały, takich jak Europa Północna i Wschodnia” – powiedziała Alice Tidey, która zajmowała się tą kwestią dla Euronews.
Aktywiści i naukowcy twierdzą, że rządy wciąż nie traktują profilaktyki priorytetowo. Europosłanka Catarina Martins z grupy politycznej Lewicy w Parlamencie Europejskim zgadza się z tą oceną i jest szczególnie zaniepokojona tym, że wydatki na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich zostaną obniżone w długoterminowym budżecie UE na lata 2028-2034.
„Nie ma wysiłków na rzecz dostosowania rolnictwa czy polityki leśnej ani spójności terytorialnej. Decyzje podejmowane w sprawie nadchodzących ram finansowych Unii Europejskiej pogarszają tę sytuację. Wydajemy i obiecujemy wydać miliardy na przemysł obronny, który w rzeczywistości nie będzie chronił ludności europejskiej” – powiedziała Martins, która zasiada w parlamentarnej komisji środowiska.
Komisja Europejska finansuje kilka projektów na rzecz długoterminowej odporności na pożary i ustanowiła plan działania w 2022 r., ale Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO) skrytykował sposób ich wykorzystania przez niektóre rządy.
„ETO zwrócił uwagę, że wiele decyzji podejmowanych jest na podstawie bardzo nieaktualnych danych. Na przykład w Grecji, która jest bardzo dotknięta pożarami, lista obszarów podatnych na pożary pochodzi sprzed 45 lat” – podaje Alice Tidey z Euronews.
„Pamiętajmy, że Europa jest kontynentem, który ociepla się najszybciej. To nie jest coś odległego, jesteśmy zagrożeni już teraz: znowu będziemy mieli powodzie, znowu będziemy mieli pożary, znowu będziemy czuć strach. Dlatego też nie możemy porzucić polityki klimatycznej” - dodała eurodeputowana.
W międzyczasie UE obiecała wzmocnić swoje zdolności przeciwpożarowe, aby pomóc najbardziej dotkniętym krajom. W latach 2026-2029 nowa flota 12 samolotów i 5 śmigłowców, finansowana przez Komisję Europejską, zostanie na stałe rozmieszczona we Francji, Grecji, Portugalii, Hiszpanii, Włoszech i Chorwacji.
Obejrzyj materiał wideo tutaj!
Dziennikarz: Isabel Marques da Silva
Produkcja treści: Pilar Montero López
Produkcja wideo: Zacharia Vigneron
Grafika: Loredana Dumitru
Koordynacja redakcyjna: Ana Lázaro Bosch i Jeremy Fleming-Jones