Wynajmowanie miejsc w więzieniach za granicą było kluczowym elementem porozumienia Tidö. Ma ono pomóc z przeludnieniem w szwedzkich zakładach karnych. Szwecja zmaga się z gwałtownym wzrostem liczby osadzonych, co ma związek z eskalacją przestępczości gangów.
Szwecja osiągnęła porozumienie z Estonią w sprawie umieszczenia do 600 więźniów w wynajętych celach w kraju bałtyckim w celu złagodzenia kryzysu przeludnienia w placówkach penitencjarnych.
Umowa, która została potwierdzona w środę przez ministra sprawiedliwości Gunnara Strömmera, pozwoli Szwecji na wynajęcie 400 cel w więzieniu w Tartu w południowo-wschodniej części Estonii.
"Szwecja i Estonia osiągnęły porozumienie, które znacznie odciąży szwedzki system więziennictwa" - poinformował Strömmer.
Koszt utrzymania więźnia w Estonii szacuje się na 8,5 tysiąca euro miesięcznie, z wyłączeniem kosztów transportu do i ze Szwecji.
W Szwecji koszt ten wynosi około 11,5 tysiąca euro miesięcznie.
Zgodnie z umową, całe więzienie zostanie udostępnione Szwedom, a na miejscu obowiązywać będzie estońskie prawo. Szwedzki personel więzienny będzie szkolił estońskich strażników.
Przeanalizowano różnice w przepisach dotyczących kary pozbawienia wolności w obu krajach.
"Estonia jest związana tymi samymi międzynarodowymi zobowiązaniami co Szwecja i istnieje ugruntowana współpraca między krajami w dziedzinie prawa karnego" - czytamy w oświadczeniu szwedzkiego ministerstwa sprawiedliwości.
Uzgodniono pewne wyjątki, tak aby doświadczenie było podobne do szwedzkiego wyroku więzienia - dodało ministerstwo.
Kto zostanie wysłany za granicę?
To, czy osadzony może zostać wysłany do Estonii w celu odbycia kary pozbawienia wolności, będzie oceniane indywidualnie dla każdego przypadku.
Ogólnie rzecz biorąc, tylko mężczyźni w wieku powyżej 18 lat, którzy zostali skazani za poważne przestępstwa, takie jak morderstwo lub przestępstwa seksualne, będą brani pod uwagę przy transferze.
Nie mogą oni stanowić poważnego zagrożenia dla bezpieczeństwa.
Osoby wymagające rozległej opieki lub uznane za stwarzające większe zagrożenie dla bezpieczeństwa, na przykład skazane za przestępstwa terrorystyczne, przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu narodowemu lub mające powiązania z poważną przestępczością zorganizowaną, nie będą się kwalifikować do odbywania kary w Estonii.
Fala przestępczości
Wynajem miejsc w więzieniach za granicą był kluczowym elementem porozumienia Tidö - porozumienia rządowego szwedzkiej koalicji Szwedzkich Demokratów, Partii Umiarkowanej, Chrześcijańskich Demokratów i Liberałów po wyborach w 2022 roku.
Celem było zaradzenie niedoborowi miejsc w szwedzkich więzieniach, spowodowanemu napływem więźniów w wyniku eskalacji przestępczości gangów w ostatnich latach.
Tendencja ta spowodowała, że kraj nordycki znalazł się na szczycie rankingów śmiertelnej przemocy z użyciem broni palnej na mieszkańca w Europie.
Szwecja i Estonia wynegocjowały umowę wiosną tego roku. Eksperci sprawdzili, że nie ma przeszkód prawnych ani w konstytucji, ani w Konwencji Europejskiej przeciwko wynajmowaniu cel więziennych za granicą.
Umowa ma zostać podpisana w połowie czerwca. Tymczasem przepisy umożliwiające umieszczanie skazanych w Estonii mają wejść w życie 1 lipca 2026 roku.
Zmiany legislacyjne muszą jednak zostać zatwierdzone przez szwedzki parlament Riksdag, gdzie wymagana jest większość kwalifikowana lub trzy czwarte głosów.