Waszyngton początkowo zażądał około 500 miliardów dolarów (477 miliardów euro) z bogactwa mineralnego Ukrainy, jednak Wołodymyr Zełenski odrzucił tę propozycję, twierdząc, że USA nie zaoferowały żadnych gwarancji bezpieczeństwa.
Przewodniczący ukraińskiego parlamentu Rusłan Stefańczuk powiedział, że rząd rozpocznie prace, aby osiągnąć porozumienie z administracją Trumpa w sprawie dostępu USA do ukraińskich zasobów mineralnych.
Rozmawiając z japońską telewizją NHK World, Stefańczuk powiedział, że specjalny zespół rozpocznie pracę nad propozycją od przyszłego tygodnia. Podkreślił jednak, że każde porozumienie musi zawierać gwarancje bezpieczeństwa ze strony Waszyngtonu.
Pomysł dostępu USA do ukraińskich minerałów ziem rzadkich został po raz pierwszy przedstawiony prezydentowi Wołodymyrowi Zełenskiemu przez sekretarza skarbu Stanów Zjednoczonych Scotta Bessenta w lutym.
Waszyngton domaga się pięćdziesięciu procent wszystkich przychodów generowanych z ukraińskich zasobów mineralnych i naturalnych, co amerykańscy urzędnicy nazywają zapłatą za wcześniejsze wsparcie wojskowe.
W piątek prezydent Donald Trump powiedział, że Waszyngton i Kijów są bliskie osiągnięcia porozumienia.
"Myślę, że jesteśmy całkiem blisko. Myślę, że oni tego chcą. Czują się z tym dobrze. To znacząca, duża sprawa, ale chcą tego i utrzymują nas w tym kraju i są z tego bardzo zadowoleni" - powiedział.
Ale te komentarze stały w wyraźnym kontraście do poprzednich uwag Zełenskiego w środę, kiedy powiedział: "Nie mogę sprzedać Ukrainy" i odmówił podpisania umowy.
Żądanie Waszyngtonu w wysokości około 500 miliardów dolarów (477 miliardów euro) w postaci bogactw mineralnych od Ukrainy zostało odrzucone przez Zełenskiego w związku z tym, że USA nie dostarczyły takiej sumy w pomocy wojskowej lub finansowej i nie zaoferowały żadnych konkretnych gwarancji bezpieczeństwa.
Od 2022 roku USA dostarczyły Ukrainie broń o wartości około 67 miliardów dolarów (64 miliardów euro).
"Ale to my odzyskujemy nasze pieniądze. Powinno to zostać podpisane na długo przed naszym wkroczeniem. Powinien ją podpisać Biden. Ale Biden nie wiedział zbyt wiele o tym, co robi" - powiedział Trump dziennikarzom.
Platforma Bloomberg poinformowała, że obie strony potrzebują więcej czasu na osiągnięcie porozumienia. Natomiast według Sky News, porozumienie "nie jest jeszcze gotowe do podpisania" ze względu na szereg "problematycznych kwestii".
Cytując anonimowe ukraińskie źródło, Sky News podało, że Zełenski nie jest gotowy zaakceptować obecnej formy projektu.
Dostęp do Starlink
Podczas gdy Waszyngton naciska na Kijów, by zgodził się na porozumienie, amerykańscy negocjatorzy podobno podnieśli możliwość odcięcia Ukrainy od systemu satelitarnego Starlink.
Starlink zapewnia dostęp do Internetu w Ukrainie i jest intensywnie wykorzystywany przez wojsko do koordynowania ataków dronów, wymiany filmów z terenu i umożliwienia dowódcom pozostawania w kontakcie z żołnierzami.
Kwestia ciągłego dostępu do systemu Starlink obsługiwanego przez SpaceX została również poruszona w rozmowach między Zełenskim a specjalnym wysłannikiem Trumpa ds. Ukrainy i Rosji, Keithem Kelloggiem.
O groźbach USA dotyczących odcięcia Ukrainie dostępu do Starlink poinformowała w piątek agencja informacyjna Reuters, powołując się na trzy anonimowe źródła.
Elon Musk, którego firma SpaceX obsługuje Starlink, napisał na platformie X, że historia ta była "fałszywa" i oskarżył agencję prasową o kłamstwo.
Czym są ukraińskie zasoby mineralne?
Metale ziem rzadkich to zestaw 17 pierwiastków, które są niezbędne do produkcji wielu rodzajów technologii konsumenckich, w tym telefonów komórkowych, dysków twardych oraz pojazdów elektrycznych i hybrydowych.
Ukraińskie złoża metali ziem rzadkich są w dużej mierze niewykorzystane z powodu wojny i polityki państwa regulującej przemysł mineralny.
W kraju brakuje również technologii, które mogłyby ukierunkować rozwój wydobycia metali ziem rzadkich.
Dane geologiczne są ograniczone, ponieważ rezerwy mineralne są rozproszone po całej Ukrainie, a istniejące badania są uważane za w dużej mierze nieodpowiednie. Prawdziwy potencjał branży jest nieznany z powodu niewystarczających badań.
Perspektywy dla ukraińskich zasobów naturalnych są jednak obiecujące.
Uważa się, że rezerwy tytanu w tym kraju, kluczowego składnika dla przemysłu lotniczego, medycznego i motoryzacyjnego, należą do największych w Europie.
Ukraina posiada również jedne z największych znanych w Europie rezerw litu, który jest niezbędny do produkcji baterii, ceramiki i szkła.
W 2021 r. ukraiński przemysł mineralny odpowiadał za 6,1 proc. produktu krajowego brutto kraju i 30 proc. eksportu.
Szacuje się, że 40 proc. ukraińskich metalicznych zasobów mineralnych jest niedostępnych z powodu rosyjskiej okupacji, według danych We Build Ukraine, think tanku z siedzibą w Kijowie.
Komisja Europejska uznała Ukrainę za potencjalnego dostawcę ponad 20 kluczowych surowców i stwierdziła, że przystąpienie tego kraju do UE może wzmocnić europejską gospodarkę.