Cztery dni po wznowieniu konfliktu zbrojnego walki na granicy Tajlandii i Kambodży wydają się nieco uspokoić, ale setki tysięcy ludzi nadal mieszka w prowizorycznych obozowiskach namiotowych i schronieniach tymczasowych utworzonych w salach gimnastycznych.
Tajlandia i Kambodża zapowiedziały we wtorek kontynuację walk, ponieważ wznowione starcia graniczne zabiły co najmniej 13 osób i zmusiły dziesiątki tysięcy do ucieczki, co zniweczyło wspierane przez USA zawieszenie broni, które zakończyło krwawe walki w lipcu.
Wojsko Kambodży poinformowało o dziewięciu cywilach zabitych i 20 rannych w walkach, podczas gdy Tajlandia zgłosiła śmierć czterech żołnierzy i 68 rannych od czasu wznowienia walk w niedzielę wieczorem.
Przewodniczący Senatu Hun Sen zapowiedział, że Kambodża stoczy zaciętą walkę z Tajlandią, ponieważ drugi dzień szeroko zakrojonych walk doprowadził we wtorek do ewakuacji wzdłuż spornej granicy.
W oświadczeniu opublikowanym na Facebooku i Telegramie Hun Sen stwierdził, że Kambodża powstrzymała się od odwetu w poniedziałek po niedzielnych atakach, ale w nocy rozpoczęła ostrzał sił tajskich.
„Kambodża pragnie pokoju, ale jest zmuszona do walki w obronie swojego terytorium” – napisał Hun Sen. Były premier, który rządził Kambodżą przez prawie cztery dekady, aż do 2023 r., kiedy to zastąpił go jego syn Hun Manet, nadal jest powszechnie uważany za faktycznego przywódcę kraju.
Premier Tajlandii Anutin Charnvirakul powiedział we wtorek, że Kambodża nie skontaktowała się z Tajlandią w sprawie ewentualnych negocjacji i walki będą kontynuowane.
„Musimy zrobić to, co musimy zrobić” – powiedział. „Rząd wesprze wszelkie rodzaje operacji wojskowych, zgodnie z wcześniejszymi planami”.
Tajlandia twierdzi, że Kambodża jako pierwsza zaatakowała jej pozycje, zanim tajlandzkie wojska przeprowadziły w poniedziałek naloty wzdłuż granicy, określając te operacje jako działania obronne wymierzone w instalacje wojskowe.
Według rzecznika tajlandzkiego wojska, kontradmirała Surasanta Kongsiri, operacje te będą kontynuowane „do momentu zakończenia ataków”.
Tysiące ludzi ewakuowano po obu stronach
Ostatnie walki nastąpiły po niedzielnej potyczce, w której rannych zostało dwóch tajskich żołnierzy i która zerwała zawieszenie broni, kończąc pięciodniowe starcia w lipcu w związku ze sporami terytorialnymi.
W wyniku walk zginęło co najmniej 48 osób po obu stronach i zmuszono do ewakuacji ponad 300 000 cywilów.
Mieszkańcy spornych obszarów przygranicznych zaczęli uciekać tysiącami w poniedziałek. Tajska armia poinformowała, że w czterech prowincjach przygranicznych utworzono prawie 500 tymczasowych schronień, w których mogło zamieszkać 125 838 osób.
Schron ewakuacyjny na uniwersytecie w Surin, mieście na północnym wschodzie Tajlandii, pomieścił ponad 3600 osób przeniesionych ze stref zagrożenia. Wiele z nich sfotografowano siedzących lub leżących na cienkich matach, a kilka rozstawiało we wtorek małe namioty.
„Przygotowywaliśmy się do ewakuacji. Jeszcze nie wyszliśmy. Ale kiedy usłyszeliśmy strzały, natychmiast się wyprowadziliśmy” – powiedział Pan-ngam Kanchangthong, rolnik uprawiający maniok. „Bałem się. Kto nie bałby się ostrzału?”.
Władze Kambodży poinformowały, że ewakuowano prawie 55 000 osób, a liczba ewakuowanych wciąż rośnie.
„Poczułem przerażenie, gdy usłyszałem odgłos eksplozji ostrzału. Pracowałem wtedy w fabryce odzieży” – powiedział 44-letni Vach Neang, ojciec siedmiorga dzieci.
Stany Zjednoczone „zdecydowanie wzywają” do zakończenia działań wojennych
Kambodża i Tajlandia doświadczają okresowych napięć wzdłuż granicy lądowej o długości ponad 800 kilometrów.
Na niektórych spornych terytoriach znajdują się starożytne świątynie, które oba narody cenią jako część swojego dziedzictwa, w tym świątynia Ta Krabey. Ministerstwo Kultury Kambodży poinformowało we wtorek, że siły tajskie uszkodziły to miejsce.
Tajskie wojsko, nazywając tę samą świątynię z XI wieku tajską nazwą, twierdziło, że siły kambodżańskie przeprowadziły ataki rakietowe na północno-wschodnią prowincję Surin. Nie było możliwe niezależne potwierdzenie żadnego z tych twierdzeń.
Malezja pośredniczyła w zawarciu rozejmu, który zakończył walki w lipcu, a Trump wywierał presję, grożąc pozbawieniem obu krajów praw handlowych, jeśli nie zastosują się do niego.
Sekretarz stanu USA Marco Rubio we wtorek wezwał obie strony do wypełnienia zobowiązań złożonych w październikowych porozumieniach pokojowych z Kuala Lumpur, w tym do usunięcia ciężkiego uzbrojenia z granicy i zorganizowania oczyszczenia z min lądowych.
„Zdecydowanie wzywamy do natychmiastowego zaprzestania działań wojennych, ochrony ludności cywilnej i powrotu obu stron do środków deeskalacji określonych” w porozumieniach pokojowych – oświadczył Rubio.
Podczas wydarzenia politycznego w Pensylwanii we wtorek późnym wieczorem Trump zapowiedział, że wykorzysta swoje wpływy, aby zakończyć najnowszy konflikt.