Premier Kanady Mark Carney zapowiedział w środę, że jego kraj planuje w ciągu najbliższej dekady podwoić eksport poza Stany Zjednoczone, wskazując, że amerykańskie cła hamują inwestycje.
Według Carneya, trwający od dziesięcioleci proces zacieśniania więzi gospodarczych między Kanadą a USA dobiegł końca.
Przemawiając w wieczornym orędziu do Kanadyjczyków, Carney – który przedstawi budżet swojego rządu 4 listopada – powiedział, że wiele dawnych atutów Kanady, opartych na bliskich relacjach z Ameryką, stało się obecnie jej słabościami.
„Miejsca pracy w naszych branżach najbardziej dotkniętych amerykańskimi taryfami – motoryzacyjnej, stalowej i drzewnej – są zagrożone. Firmy wstrzymują inwestycje, sparaliżowane przez falę niepewności, która nad nami wisi” – powiedział Carney.
Nowe stanowisko kanadyjskiego premiera pojawia się w obliczu gróźb prezydenta USA Donalda Trumpa wobec kanadyjskiej gospodarki i suwerenności, który w prowokacyjny sposób stwierdził, że Kanada mogłaby stać się „51. stanem”.
„Stany Zjednoczone zasadniczo zmieniły swoje podejście do handlu, podnosząc cła do poziomów nienotowanych od czasów Wielkiego Kryzysu” – podkreślił Carney. „Musimy zadbać o własne interesy, bo nie możemy polegać na jednym zagranicznym partnerze.”
Choć w ostatnich miesiącach napięcia między sąsiadami i długoletnimi sojusznikami nieco się zmniejszyły – Carney stara się bowiem wynegocjować z Trumpem nową umowę handlową – to taryfy wciąż mocno uderzają w kluczowe sektory: aluminium, stal, motoryzację i przemysł drzewny.
Obecnie ponad 75% kanadyjskiego eksportu trafia do USA.
„Otwieramy się ponownie na współpracę z globalnymi potęgami, takimi jak Indie i Chiny” – dodał premier.
Kanada jest głównym partnerem eksportowym dla 36 amerykańskich stanów, a każdego dnia przez granicę przepływają towary i usługi o wartości ok. 3,6 miliarda dolarów kanadyjskich (2,7 miliarda dolarów amerykańskich).
Umowa o wolnym handlu między Kanadą a USA zostanie poddana przeglądowi w 2026 roku.
Carney określił Kanadę jako „energetyczne supermocarstwo”, przypominając, że kraj ten posiada trzecie co do wielkości rezerwy ropy naftowej i czwarte co do wielkości rezerwy gazu ziemnego na świecie.
Około 60% amerykańskiego importu ropy i 85% importu energii elektrycznej pochodzi z Kanady.
Kraj jest również największym zagranicznym dostawcą stali, aluminium i uranu do USA oraz posiada 34 surowce i metale krytyczne, poszukiwane przez Pentagon i objęte jego programami inwestycyjnymi ze względów bezpieczeństwa narodowego.
„Zawsze będę mówił otwarcie o wyzwaniach, przed którymi stoimy, i o wyborach, jakich musimy dokonać” – powiedział Carney. „Nie przekształcimy naszej gospodarki z dnia na dzień – to wymaga czasu i poświęceń.”
Według Carneya, epoka coraz ściślejszych więzi gospodarczych z USA dobiegła końca.