Izrael twierdzi, że przechwycił wszystkie drony wystrzelone przez Iran w odwecie za piątkowy nocny atak na irańskie dowództwo wojskowe, czołowych naukowców nuklearnych i obiekty atomowe, do którego doszło z czwartku na piątek.
Izrael posiada jeden z najlepszych systemów obrony powietrznej na świecie. Po nocnym ataku Izraela na Iran z czwartku na piątek, w którym zginęli najwyżsi dowódcy wojskowi i naukowcy nuklearni Teheranu, Iran wystrzelił w kierunku Izraela ponad 100 dronów i pocisków. Izraelscy urzędnicy poinformowali jednak, że wszystkie bezzałogowce zostały skutecznie przechwycone.
Żelazna Kopuła - serce izraelskiej obrony
Izraelski system obrony powietrznej ma strukturę wielowarstwową, a jego centralnym elementem jest Żelazna Kopuła. Ten wykorzystujący radar system wykrywania i przechwytywania rakiet krótkiego zasięgu, pocisków i dronów rozpoczął działanie w 2011 roku.
System ten, długo promowany przez izraelskich urzędników ds. obrony, został ostatecznie uruchomiony w odpowiedzi na wojnę z 2006 roku, po której Hamas przejął kontrolę nad Strefą Gazy w następnym roku.
Żelazna Kopuła składa się z szeregu mobilnych jednostek rozproszonych po całym kraju w strategicznych lokalizacjach. Po wykryciu zagrożenia personel wojskowy analizuje je w działającym całodobowo "centrum dowodzenia". Następnie podejmuje decyzję o tym, której wyrzutni użyć do przechwycenia.
Dla pewności neutralizacji zagrożenia wystrzeliwane są dodatkowe pociski. Izrael deklaruje skuteczność systemu na poziomie ponad 90%, niszcząc pociski z odległości od 4 do 70 km. Czas reakcji wynosi zaledwie kilka sekund.
Izrael opracował system przy wsparciu Stanów Zjednoczonych. Waszyngton przekazał 1,6 miliarda dolarów (1,5 miliarda euro) na jego stworzenie w latach 2011-2021, podczas gdy Kongres USA zatwierdził kolejny miliard dolarów (940 milionów euro) w 2022 roku.
Na początku lat 90. Izrael zaproponował pomysł opracowania systemu antyrakietowego krótkiego zasięgu, choć ówczesne amerykańskie kierownictwo obronne uważało, że byłby on skazany na niepowodzenie.
Jedną ze słabości systemu Żelazna Kopuła jest jego ograniczony zasięg - nie może chronić obszaru większego niż 100-150 kilometrów kwadratowych, co czyni go mało skutecznym w przypadku większych krajów. Nawet w stosunkowo małym Izraelu baterie muszą być przemieszczane w zależności od przewidywanego zagrożenia.
Izrael wyeksportował tę technologię do kilku krajów na świecie, w tym do USA, Rumunii, Indii i Azerbejdżanu. Waszyngton wykorzystuje ją do ochrony swoich zagranicznych baz wojskowych.
Wielowarstwowa obrona powietrzna
Żelazna Kopuła stanowi jednak tylko jeden element izraelskiej obrony powietrznej.
System Strzała (Arrow)
Izrael wykorzystuje system Strzała do przechwytywania pocisków dalekiego zasięgu, w tym tych, które Iran wystrzelił w piątek. Strzała, działająca poza atmosferą, była ostatnio używana do przechwytywania pocisków dalekiego zasięgu wystrzeliwanych przez bojowników Houthi w Jemenie. System ten również został opracowany przy wsparciu USA.
Proca Dawida i Patriot
Obrona powietrzna Izraela obejmuje także Procę Dawida - zaprojektowaną do przechwytywania pocisków średniego zasięgu, takich jak te wystrzeliwane przez Hezbollah w Libanie - oraz pociski Patriot, najstarszy element systemu obronnego kraju.
Patrioty zostały po raz pierwszy użyte podczas pierwszej wojny w Zatoce Perskiej w 1991 roku do przechwytywania pocisków Scud wystrzelonych przez ówczesnego przywódcę Iraku, Saddama Husajna.
Centrum Studiów Strategicznych i Międzynarodowych (CSIS) szacuje, że każda bateria Patriot kosztuje około 1,1 miliarda dolarów (1 miliard euro): 400 milionów dolarów (375 milionów euro) za system, 690 milionów dolarów (647 milionów euro) za pociski - koszt pojedynczego pocisku wynosi 4,1 miliona dolarów (3,8 miliona euro).
Patrioty są obecnie wykorzystywane głównie do zestrzeliwania samolotów, w tym dronów. Ukraińskie wojsko używa ich w podobnym celu w walce z rosyjską inwazją.
Przyszłość - Iron Beam
Izrael opracowuje również nowy system znany jako Iron Beam, który wykorzystuje technologię laserową do przechwytywania nadlatujących zagrożeń. Choć nie jest jeszcze operacyjny, oczekuje się jego wdrożenia w październiku.
Izraelscy urzędnicy twierdzą, że system ten będzie przełomowy, ponieważ jest znacznie tańszy w eksploatacji niż dotychczasowe rozwiązania.