Peruwiański sąd skazał byłego prezydenta Ollantę Humalę i jego żonę Nadine Heredia na piętnaście lat więzienia za pranie pieniędzy otrzymanych od różnych podmiotów z Ameryki Południowej na finansowanie ich kampanii wyborczych. To kolejny z serii wyroków w głośnej sprawie firmy Odebrecht.
Sędziowie Krajowego Sądu Najwyższego Peru ustalili, że Humala i Heredia otrzymali kilka milionów soli peruwiańskich w nielegalnych wpłatach na finansowanie tych kampanii. Według sędziów, nielegalne środki pochodziły od brazylijskiej firmy budowlanej Odebrecht oraz rządu ówczesnego prezydenta Wenezueli, Hugo Cháveza (1999-2013).
Trzeci prezydent Peru za kratkami
Humala jest trzecim byłym prezydentem Peru skazanym za korupcję w ciągu ostatnich dwóch dekad. Dołącza do Alejandro Toledo, byłego prezydenta Alana Garcíi, Pedro Pablo Kuczynskiego i Alberto Fujimori którzy otrzymali liczne wyroki za korupcję i łamanie praw człowieka. Najstarsza córka tego ostatniego, Keiko Fujimori, kandydatka skrajnej prawicy na prezydenta, również trafiła do więzienia za pranie pieniędzy.
Proces pary rozpoczął się w 2022 roku. Oprócz sześcdziesięciodwuletniego byłego oficera wojskowego Humali i jego czterdziestoośmioletniej żony, sąd skazał osiem innych osób. Zarówno Humala, jak i Heredia byli już w areszcie tymczasowym między 2017 a 2018 rokiem na wniosek prokuratury, aby zapobiec ich ucieczce.
Odebrecht – firma, która wstrząsnęła peruwiańską polityką
Przyznanie się firmy Odebrecht do powszechnego przekupstwa w różnych częściach Ameryki Łacińskiej nastąpiło rok po rozpoczęciu śledztwa przeciwko Humali w 2015 roku.
Najważniejszy schemat korupcyjny we współczesnej historii tego andyjskiego kraju zakończył kariery polityczne prominentnych postaci w Limie. Najtragiczniejszą konsekwencją było dotąd samobójstwo Alana Garcíi. Dwukrotny prezydent był objęty śledztwem w sprawie przestępstw gospodarczych. Podejrzewano, że wręczał łapówki brazylijskiej firmie za budowę linii metra w Limie. García próbował ubiegać się o azyl polityczny w Urugwaju, ale odmówiono mu.
Alejandro Toledo, prezydent Peru w latach 2001-2006, zdołał uciec do Stanów Zjednoczonych, ale w kwietniu 2023 roku został ekstradowany do więzienia Barbadillo, gdzie otrzymał wyrok dwudziestu lat więzienia za jeden z wątków tej samej sprawy. W tym przypadku Toledo rzekomo przekupił firmę budowlaną w zamian za faworyzowanie przetargu na kilka odcinków międzyoceanicznej autostrady południowej.
Z drugiej strony, peruwiański wymiar sprawiedliwości umorzył sprawę byłego prezydenta Pedro Pablo Kuczynskiego (2016-2018), dla którego prokuratura żądała trzydziestu pięciu lat więzienia za działania w okresie, gdy ministrem był Alejandro Toledo. Sąd odrzucił jego oskarżenie w sprawie Odebrecht, uznając, że jego prawo do obrony zostało naruszone z powodu błędów proceduralnych prokuratury.
Globalna afera korupcyjna
Globalna afera korupcyjna została odkryta dzięki działaniom Sergio Moro, sędziego i byłego ministra za rządów Jaira Bolsonaro, którego operacja Lava Jato ujawniła złożony system łapówek wdrożony przez największą firmę budowlaną Ameryki Łacińskiej, aby płacić politykom i partiom w regionie, a także urzędnikom w dwóch krajach afrykańskich.
Lista projektów budowlanych powiązanych z Odebrecht w regionie jest ogromna: linie metra w Wenezueli, złożony projekt irygacyjny w Peru, wielomilionowy port na Kubie, tamy energetyczne w Panamie, tramwaje w Kolumbii i obiekty olimpijskie w Brazylii. Firma zbudowała jedną z największych tam hydroelektrycznych Afryki w Angoli. W grudniu 2016 roku Departament Sprawiedliwości USA nakazał Odebrechtowi zapłacenie rekordowej grzywny w wysokości 3,5 miliarda dolarów po zeznaniach kilku jego dyrektorów.