Sztuczna inteligencja (AI) była jednym z głównych tematów tegorocznego spotkania wysokiego szczebla ONZ w Nowym Jorku. Przywódcy Rady Bezpieczeństwa omawiali potencjalne korzyści i zagrożenia związane z AI - od jej zastosowań militarnych po wpływ na bezpieczeństwo i dezinformację.
„Pytanie nie brzmi, czy AI wpłynie na międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo, ale jak ukształtujemy jej wpływ, aby była używana odpowiedzialnie” - powiedział sekretarz generalny Antonio Guterres, otwierając środową debatę. Dodał, że AI może wspierać zapobieganie kryzysom, przewidywać niedobory żywności i migracje, pomagać w rozminowywaniu czy identyfikować źródła przemocy, ale bez zabezpieczeń „może też stać się bronią”.
Środowa dyskusja koncentrowała się na tym, jak zapewnić odpowiedzialne wykorzystanie AI zgodnie z prawem międzynarodowym oraz jak wspierać procesy pokojowe i zapobieganie konfliktom.
Apel o kontrolę nad AI w wojsku
Kilku europejskich liderów wezwało Radę do podjęcia działań, by zapobiec używaniu AI w operacjach wojskowych bez nadzoru człowieka - z uwagi na ryzyko eskalacji lub błędów. Premier Grecji Kyriakos Mitsotakis przypomniał, że ONZ „musi sprostać wyzwaniom ery AI tak, jak kiedyś sprostała broni nuklearnej i utrzymaniu pokoju”. Brytyjski wicepremier David Lammy mówił o potencjale AI w logistyce, analizie danych i systemach wczesnego ostrzegania, podkreślając, że mogą one służyć pokojowi, jeśli będą właściwie używane.
ONZ tworzy nowe organy ds. AI
Zgromadzenie Ogólne ONZ ogłosiło w sierpniu powstanie dwóch kluczowych instytucji: niezależnego panelu naukowego ekspertów i globalnego forum, które mają stworzyć bardziej inkluzywną strukturę międzynarodowego nadzoru nad AI. Panel, złożony z 40 ekspertów powoływanych na wniosek państw członkowskich, ma przedstawiać coroczne raporty podczas Globalnego Dialogu na temat Zarządzania AI. Pierwsze spotkanie odbędzie się w 2026 r. w Genewie, kolejne w 2027 r. w Nowym Jorku.
Eksperci określają to jako największą dotąd próbę „okiełznania” AI. „To najbardziej globalnie inkluzywne podejście do zarządzania AI na świecie” - napisała Isabella Wilkinson z londyńskiego Chatham House. Wskazuje jednak, że powolne procedury ONZ mogą nie nadążać za błyskawicznym rozwojem technologii. „W praktyce te nowe mechanizmy są w dużej mierze bezsilne” - oceniła.
Pierwsze wspólne decyzje w czwartek
W czwartek sekretarz generalny ONZ oficjalnie zainauguruje działalność nowych organów. Po raz pierwszy wszystkie 193 państwa członkowskie będą mogły współdecydować o kształcie międzynarodowego systemu zarządzania AI.
Jeszcze przed obradami laureaci Nagrody Nobla, eksperci ds. AI i liderzy z OpenAI, Google DeepMind i Anthropic wezwali ONZ do stworzenia wiążącego traktatu ustanawiającego „minimalne zabezpieczenia” mające zapobiegać „najpilniejszym i niedopuszczalnym zagrożeniom”. Apel podpisali także europejscy politycy, m.in. były premier Włoch Enrico Letta oraz była prezydent Irlandii, obecnie wysoka komisarz ONZ ds. praw człowieka Mary Robinson.