Naukowcy zastrzegli, że istniejąca baza dowodów jest zbyt uboga, aby wyciągnąć jakiekolwiek solidne wnioski na temat tego, czy ketamina może pomóc pacjentom cierpiącym na przewlekły ból.
REKLAMA
W ostatnich latach ketamina zyskała na popularności wśród osób zajmujących się eksperymentalną odnową biologiczną, a jej wizerunek zmienił się z imprezowego narkotyku w potencjalne lekarstwo na problemy ze zdrowiem psychicznym i długotrwały ból.
Środek znieczulający jest od dawna stosowany w anestyzjologii i jako środek przeciwbólowy w nagłych wypadkach. Od niedawna naukowcy badają go również jako lek na przewlekły ból i depresję, a kliniki ketaminowe pojawiają się w całej Europie.
Nowy przegląd badań wykazał jednak, że nie ma dowodów na to, że ketamina faktycznie łagodzi przewlekły ból.
Ketamina może jednak powodować wiele skutków ubocznych, szczególnie gdy jest podawana dożylnie. Obejmuje to urojenia, delirium, paranoję, nudności i wymioty - zgodnie z analizą przeprowadzoną przez Cochrane, wpływową grupę badawczą non-profit.
Naukowcy doszli do wniosku, że istniejąca baza dowodów jest zbyt uboga, aby wyciągnąć jakiekolwiek solidne wnioski na temat tego, czy ketamina może pomóc pacjentom cierpiącym na przewlekły ból.
"Chcemy powiedzieć jasno - nie twierdzimy, że ketamina jest nieskuteczna, ale istnieje wiele niepewności" - powiedział w oświadczeniu jeden z autorów przeglądu i badacz z Uniwersytetu Nowej Południowej Walii (UNSW) Michael Ferraro.
"Dane mogą wskazywać na korzyści lub brak jakiegokolwiek efektu. W tej chwili po prostu nie wiemy" - dodał.
Zespół Ferraro przeanalizował dane z 67 badań klinicznych z udziałem ponad 2300 osób. Oceniono pięć leków ukierunkowanych na receptor N-metylo-D-asparaginianu (NMDA), który wpływa na to, jak ludzie odczuwają ból.
Uważa się, że leki te, znane jako antagoniści receptora NMDA, zmniejszają ból poprzez blokowanie określonych sygnałów w mózgu. W przeglądzie uwzględniono ketaminę, memantynę, dekstrometorfan, amantadynę i magnez.
W przeglądzie przeanalizowano wiele strategii dawkowania i schorzeń powodujących przewlekły ból, takich jak cukrzycowy ból nerwów, ból po przebytym udarze, fibromialgia i zespół złożonego bólu regionalnego.
Chociaż nie było wyraźnych dowodów na jakiekolwiek korzyści z ketaminy lub innych leków, to skutki uboczne ketaminy były "niepokojące dla wielu pacjentów", jak mówi Ferraro.
Co ważne, w przeglądzie nie przeprowadzono żadnych badań, które sprawdzałyby, jak dobrze ketamina działa u pacjentów z depresją lub jako substytut opioidowych leków przeciwbólowych.
Naukowcy ostrzegli lekarzy przed przepisywaniem ketaminy pacjentom z przewlekłym bólem, opierając się na fakcie, że lek może pomóc osobom potrzebującym krótkotrwałej ulgi, na przykład na oddziale ratunkowym.
"Widzieliśmy szkody, jakie mogą wyniknąć z przyjmowania leków opracowanych dla ostrego bólu i stosowania ich w bólu przewlekłym, czego najlepszym przykładem są opioidy. Teraz widzimy podobny wzorzec w przypadku ketaminy" - powiedział prof. James McAuley, jeden z autorów przeglądu z UNSW.
"Musimy uważać, aby nie spieszyć się z powszechnym stosowaniem bez mocnych dowodów" - dodał.