Testy wykazały, że PFAS wykryto we krwi wszystkich ministrów UE, od których pobrano próbki.
PFAS to szkodliwe "wieczne chemikalia", które zostały powiązane z rakiem i innymi poważnymi zagrożeniami dla zdrowia.
Tego lata duńskie Ministerstwo Środowiska i Równouprawnienia, wraz z Europejskim Biurem Ochrony Środowiska (EEB) i ChemSec, zaprosiło europejskich ministrów do zbadania krwi na obecność PFAS. Niedawno opublikowane wyniki wskazują na powszechne zanieczyszczenie tymi substancjami.
"Nikt nie jest odporny" na kontakt z "wiecznymi chemikaliami"
W inicjatywie wzięło udział 24 przywódców z 19 krajów. Badanie koncentrowało się na 13 konkretnych substancjach PFAS, o których wiadomo, że przenikają do ludzkiego ciała i środowiska.
Wyniki pokazują, że PFAS zanieczyściły krew wszystkich przebadanych czołowych polityków. W przypadku połowy przywódców UE zanieczyszczenie osiągnęło poziom, który może wskazywać na zwiększone ryzyko wystąpienia niekorzystnych skutków zdrowotnych. Sześć z wykrytych PFAS podlega już regulacjom prawnym, co wskazuje, że wpływ takich wiecznych chemikaliów jest długotrwały.
"To dramatyczne, że pomimo istniejących zakazów, PFAS są nadal obecne w naszej krwi" - mówi Jean-Luc Crucke, belgijski minister ds. mobilności, klimatu i transformacji środowiskowej, odpowiedzialny za zrównoważony rozwój. "To pokazuje, że te "wieczne chemikalia" są nie tylko dziedzictwem przeszłości, ale także ciągłym zagrożeniem dla naszego zdrowia i środowiska".
Jak PFAS wpływają na ludzkie zdrowie?
Substancje polifluoroalkilowe (PFAS) to grupa ponad 10 000 chemikaliów, które są szeroko stosowane w różnych gałęziach przemysłu. Ich unikalna struktura chemiczna sprawia, że są niezwykle odporne, tworząc powierzchnie, które są nieprzywierające, odporne na plamy lub wodoodporne.
Jednak ze względu na ich odporność, nie rozkładają się łatwo i mogą pozostawać w środowisku przez długi czas po ich użyciu.
Chemikalia te mogą zanieczyszczać ludzi poprzez wodę pitną, żywność i stosowanie produktów konsumenckich. Ostatnie badania wykazały również, że chemikalia te mogą dostać się do organizmu człowieka poprzez kontakt ze skórą.
Ponadto osoby pracujące w określonych branżach są narażone na wysokie ryzyko skażenia. Na przykład strażacy są często narażeni na działanie chemikaliów zawartych w pianie, choć Komisja Europejska przyjęła niedawno nowe środki mające na celu ograniczenie ich stosowania.
Ekspozycja na PFAS u ludzi została powiązana z różnymi kwestiami zdrowotnymi, takimi jak rak, wysoki poziom cholesterolu i płodność.
Jak można zmniejszyć narażenie na PFAS?
Istnieją różne środki, które można podjąć, aby zmniejszyć narażenie w codziennym życiu, wybierając kosmetyki, opakowania żywności i wodoodporne tkaniny niezawierające PFAS.
W ramach inicjatywy Europejskie Biuro Ochrony Środowiska, ChemSec i ponad 100 organizacji z całej Europy opublikowało manifest Stop PFAS, wzywając przywódców UE do działania poprzez wspieranie powszechnego ograniczenia PFAS.
Grupa szacuje, że oczyszczenie istniejących zanieczyszczeń może kosztować UE do 2 bilionów euro w ciągu najbliższych 20 lat. Kosztowałoby to również dodatkowe 52-84 mld euro rocznych kosztów związanych ze zdrowiem. Zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu poprzez rygorystyczne przepisy ma kluczowe znaczenie dla zmniejszenia przyszłych kosztów i zanieczyszczenia.
Powszechna regulacja i stopniowe wycofywanie to skuteczna strategia. Leena Ylä-Mononen, dyrektor wykonawczy Europejskiej Agencji Środowiska, wykazała spadek poziomów PFAS, pokazując, że ograniczenie PFAS pomaga zmniejszyć obciążenie dla ludzi.
"Te wyniki dowodzą dwóch rzeczy: Zanieczyszczenie PFAS nie oszczędza nikogo, a przepisy działają" - mówi Anne-Sofie Bäckar, dyrektor wykonawczy ChemSec. "Tam, gdzie obowiązują zakazy, poziomy zaczynają spadać - wyraźny dowód na to, że silne przepisy chronią ludzi".