Hiszpania nadal dąży do większego uznania swoich języków regionalnych na szczeblu UE, ale nie jest osamotniona wśród krajów zmagających się z wielojęzyczną populacją.
REKLAMA
Hiszpanii nie udało się w poniedziałek uzyskać niezbędnej jednomyślności w celu podniesienia katalońskiego, galicyjskiego i baskijskiego do rangi języków urzędowych Unii Europejskiej, ponieważ kilka państw członkowskich wyraziło obawy dotyczące administracyjnych i prawnych implikacji takiego bezprecedensowego posunięcia.
Jednym z głównych argumentów przeciwko tej propozycji jest to, że może ona stanowić precedens, prowadzący do podobnych żądań ze strony innych krajów z językami mniejszościowymi.
W całej Europie od 40 do 50 milionów ludzi posługuje się około 60 językami regionalnymi i mniejszościowymi.
Tylko kilka krajów uznaje te języki za współurzędowe, zezwalając na ich używanie w rządzie, administracji i instytucjach publicznych na równi z językiem używanym przez większość.
Hiszpania
W Hiszpanii baskijski, kataloński i galicyjski cieszą się silną ochroną prawną w swoich autonomicznych społecznościach i są szeroko stosowane w edukacji, administracji i mediach.
Językiem katalońskim posługuje się około 7,5 miliona osób, głównie w Katalonii i jest to jeden z najczęściej używanych języków mniejszościowych w Europie.
Jest on również używany, w mniejszym stopniu, w niektórych częściach Francji i Włoch.
Około 1 miliona osób mówi po baskijsku w regionach Kraju Basków i Nawarry. Język ten jest również używany we francuskim Kraju Basków, gdzie nie jest uznawany za język urzędowy, a około 2 miliony osób posługuje się językiem galicyjskim.
Holandia
Podczas gdy holenderski jest językiem narodowym, północna prowincja Fryzja jest domem dla języka fryzyjskiego, który jest uznawany za drugi język urzędowy w regionie.
Fryzyjski obejmuje trzy gałęzie w Holandii i Niemczech: zachodni fryzyjski, wschodni fryzyjski i północny fryzyjski, przy czym ten ostatni jest najbardziej znany, używany przez około 4 000 do 10 000 osób.
Niemiecki rząd nie uznaje jednak oficjalnie języka fryzyjskiego jako języka administracyjnego.
Portugalia
Portugalia ma również regionalny język współurzędowy: Mirandese.
Mówiony w regionie Miranda do Douro, jest oficjalnie uznawany przez rząd portugalski za jeden z dwóch języków kraju.
W badaniu przeprowadzonym w 2020 roku przez Uniwersytet w Vigo oszacowano, że około 3 500 osób zna ten język, a tylko około 1 500 aktywnie go używa.
Finlandia
W najbardziej wysuniętych na północ regionach Finlandii około 2 000 osób posługuje się językiem Sámi jako językiem ojczystym. Liczba ta obejmuje osoby posługujące się językami Northern Sámi, Inari Sámi i Skolt Sámi.
Sámi jest również używany w Szwecji, gdzie szacuje się, że od 7 000 do 9 000 osób używa jakiejś formy tego języka, chociaż oficjalne dane językowe nie są spisywane w rejestrach ludności.
Rdzenne parlamenty w Szwecji, Finlandii i Norwegii wyraziły zaniepokojenie zagrożonym statusem kilku języków Sámi, w tym Pite Sámi i Ume Sámi, z których każdy ma mniej niż 50 użytkowników.
Włochy
Francuski, niemiecki, ladyński, słoweński i kataloński są również uznawane za języki współurzędowe z włoskim w niektórych regionach lub gminach Włoch.
Francuski, niemiecki i słoweński są głównymi językami w swoich krajach, a kataloński jest używany głównie w Hiszpanii.
Ladin jest używany głównie w Dolomitach w północnych Włoszech w prowincjach Południowy Tyrol, Trentino i Belluno przez ludność Ladin.
Polska
Język kaszubski (kaszëbsczi jãzëk) to język regionalny. Mówi się nim głównie na Kaszubach, regionie w północnej Polsce.
Według spisu powszechnego z 2021 roku w Polsce żyje około 179 tys. Kaszubów. 24 stycznia 2005 roku kaszubski uzyskał status jedynego w Polsce języka regionalnego.
Na mocy tych zapisów nauczany jest w szkołach, a w niemal 30 gminach na Pomorzu tablice z nazwami wsi i miast są dwujęzyczne. Język ma status zagrożonego zaniknięciem.
Język śląski nie jest uznany w Polsce za język regionalny. Prezydent Andrzej Duda w 2024 roku zawetował ustawę nadającą językowi śląskiemu status języka regionalnego.
Podczas spisu powszechnego w 2021 roku narodowość śląską zadeklarowały 596 224 osoby, a 460 tys. mówi po śląsku. To największa liczba pod względem identyfikacji narodowo-etnicznej, innej niż polska.