Nowe rozporządzenie oznacza, że dzieci urodzone przez surogatki za granicą nie będą mogły być rejestrowane w hiszpańskich konsulatach.
REKLAMA
Hiszpańskie Ministerstwo Sprawiedliwości wydało nową instrukcję, która uniemożliwi bezpośrednią rejestrację w hiszpańskim rejestrze cywilnym dzieci urodzonych poza granicami kraju poprzez macierzyństwo zastępcze. Jest to praktyka zakazana w Hiszpanii od 2006 roku. Rozporządzenie zobowiązuje osoby, które uciekają się do tej procedury do udowodnienia biologicznego związku lub rozpoczęcia procesu adopcji.
Tym samym rząd dostosowuje przepisy krajowe do niedawnego orzecznictwa Sądu Najwyższego, który w 2024 r. unieważnił sądownie zatwierdzoną umowę o macierzyństwo zastępcze w Stanach Zjednoczonych, argumentując, że tego rodzaju umowa narusza godność ludzką i nie może zostać uznana w Hiszpanii.
Decyzja ta kładzie kres obecnemu rozporządzeniu, które zezwala na rejestrację nieletnich za pośrednictwem zagranicznych uchwał również w krajach, w których macierzyństwo zastępcze jest legalne. Według oficjalnych danych tylko w 2023 r. w Hiszpanii zarejestrowano 154 dzieci za pośrednictwem tego mechanizmu.
Lokalne media podają, że poprawka ta ma na celu uniemożliwienie obywatelom Hiszpanii obchodzenia przepisów krajowych poprzez zatrudnianie surogatek poza granicami kraju. Inicjatywa ta jest odpowiedzią na postulaty organizacji feministycznych i obrońców praw dziecka, którzy potępiają komodyfikację kobiecego ciała i instrumentalizację dzieci.
Środek jest zgodny ze stanowiskiem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Sąd Najwyższy już w grudniu ubiegłego roku wydał zdecydowane oświadczenie stwierdzając, że macierzyństwo zastępcze powoduje instrumentalizację kobiet i dzieci, czyniąc ich przedmiotami wymiany handlowej. W tym samym tonie Sąd Najwyższy stwierdził, że interes dziecka nie może opierać się na umowach podpisanych przez tak zwanych "zamierzonych rodziców" ani na legalności tych umów w innych krajach.
W innych państwach europejskich, np. we Włoszech, macierzyństwo zastępcze jest uznawane za przestępstwo i może prowadzić do kary więzienia lub grzywny. W zeszłym roku kraj ten rozszerzył ściganie tego przestępstwa na obywateli Włoch, którzy korzystają z macierzyństwa zastępczego za granicą. W wielu innych krajach praktyka ta pozostaje jednak legalna.
Nowe hiszpańskie wytyczne są również zgodne z doktryną Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który zezwala państwom członkowskim na ograniczenie lub utrudnienie praktykowania macierzyństwa zastępczego jeśli przewiduje to ich ustawodawstwo krajowe. Ponadto, w ramach ustawy o zdrowiu seksualnym i reprodukcyjnym oraz dobrowolnym przerywaniu ciąży, która weszła w życie w 2023 r., hiszpańskie ustawodawstwo kwalifikuje macierzyństwo zastępcze jako formę przemocy reprodukcyjnej, co dodatkowo wzmacnia instytucjonalne ograniczenie tej praktyki.