Sektory lądowy, morski, lotniczy i broni kierowanej potrzebują tych krytycznych surowców. Pomimo wysiłków zmierzających do ograniczenia ryzyka związanego z dostawami, UE polega obecnie głównie na imporcie z Chin.
REKLAMA
NATO i UE opublikowały listy surowców o krytycznym znaczeniu dla celów obronnych i odporności technologicznej.
Z badania przeprowadzonego przez think tank International Institute for Strategic Studies (IISS) wynika, że sektory lądowy, morski, lotniczy i broni kierowanej potrzebują tych krytycznych surowców.
Nowoczesny czołg bojowy wykorzystuje różne surowce w swoich czujnikach, systemach uzbrojenia, opancerzeniu, kadłubie i systemach łączności.
Czujniki stają się coraz bardziej złożone. Opierają się na wielu krytycznych materiałach.
Podstawowe szkło i lustra wykorzystują głównie krzem i ceramikę. Natomiast celowniki na podczerwień i noktowizory – kluczowe w warunkach słabej widoczności – mogą zawierać rtęć, tellurek kadmu, german, miedź i tantal.
Miedź i german są klasyfikowane przez UE jako surowce strategiczne. Unia jest zależna od importu miedzi w 17 procentach i germanu w 42 procentach.
Chiny są największym światowym producentem obu tych materiałów. W latach 2016-2020 wytwarzały średnio 38 procent światowej produkcji miedzi i 83 procenty globalnej produkcji germanu.
Nowoczesne okręty wojenne również zawierają różne krytyczne materiały, choć domena morska wykorzystuje ich mniej niż sektory lotnicze, lądowe czy broni kierowanej.
Mimo to nadal istnieje duże zapotrzebowanie na materiały uznawane za obarczone umiarkowanym ryzykiem dostaw, takie jak aluminium, żelazo (i stal) oraz miedź.
Aluminium jest szeroko stosowane w przemyśle stoczniowym. Wykorzystuje się je do budowy pokładów, elementów nadbudówki i przedziałów wewnętrznych.
UE jest w 58 procentach uzależniona od importu aluminium. Największym światowym producentem tego surowca są Chiny.
W latach 2016-2020 Chiny wytwarzały średnio 56 procent światowej produkcji aluminium.
Jakie są możliwe reakcje polityczne?
Aby ograniczyć ryzyko dostaw, UE promuje krajowe wydobycie, przetwarzanie i recykling krytycznych materiałów.
Poza unijną ustawą o surowcach krytycznych z 2024 roku, poszczególne państwa członkowskie tworzą własne strategie krajowe.
Francuska ustawa o programowaniu wojskowym na lata 2024-2030 daje ministerstwu obrony możliwość wnioskowania o utworzenie zapasów przemysłowych materiałów i komponentów potrzebnych siłom zbrojnym.
Hiszpańska Strategia Przemysłu Obronnego 2023 zawiera zalecenia dotyczące wzmocnienia łańcucha dostaw i zaopatrzenia w surowce.
Niemiecka Strategia Bezpieczeństwa Narodowego i Przemysłu Obronnego 2024 otwiera drogę do wykorzystania krajowego funduszu surowcowego. Ma to wzmocnić bezpieczeństwo dostaw w sektorze obronnym. Strategia wskazuje też na potrzebę lepszego monitorowania łańcuchów dostaw surowców krytycznych.
Inne kraje europejskie, w tym Włochy, Polska i Wielka Brytania, również opracowują strategie dotyczące surowców i wykorzystania zasobów krajowych.
Konkretne dokumenty rządowe skupiające się na obronności nie są jednak jeszcze dostępne.