W obliczu potencjalnego wycofania się Stanów Zjednoczonych z obrony Europy i drastycznych warunków Rosji dotyczących rozejmu z Ukrainą – nie mówiąc już o pokoju – Unia Europejska znajduje się pod presją.
REKLAMA
Zwiększenie europejskich zdolności obronnych i wsparcia wojskowego dla Ukrainy są obecnie priorytetami dla władzy wykonawczej UE.
Od czasu rosyjskiej inwazji w lutym 2022 r. UE zapewnia Ukrainie znaczną pomoc finansową, humanitarną i wojskową, stanowiącą ponad połowę całej międzynarodowej pomocy. Wsparcie wojskowe Unii Europejskiej osiągnęło 49,3 mld euro, a państwa członkowskie, z wyjątkiem Węgier, zgodziły się kontynuować dostawy broni. Niektóre z nich, jak Francja i Wielka Brytania, rozważają wysłanie wojsk do Ukrainy po osiągnięciu potencjalnego porozumienia pokojowego, choć pozostaje to kwestią sporną.
Pozbawiona jednolitych sił wojskowych Unia Europejska polega na NATO w zakresie obrony, a 23 państwa członkowskie UE są również częścią Sojuszu Północnoatlantyckiego. Jednak wydatki wojskowe USA stanowią dwie trzecie całkowitych wydatków obronnych innych krajów NATO.
W obliczu narastających obaw, że Ameryka może zmniejszyć swoje zaangażowanie w obronę, UE zatwierdziła w marcu plan „ReArm Europe”, którego celem jest przeznaczenie 800 miliardów euro na obronę do 2030 roku.
Jednak realizacja europejskich ambicji obronnych zajmie trochę czasu, a w międzyczasie – zdaniem wielu ekspertów – kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa kontynentu będzie miało wspieranie Ukrainy. Ukraińscy żołnierze, tacy jak Arthur, zastępca dowódcy 38 Brygady, podkreślają, że w konflikcie nie chodzi tylko o wolność Ukrainy, ale bezpieczeństwo całej Europy. Mężczyzna ostrzega, że zamrożenie konfliktu w przypadku rozejmu nie rozwiązałoby kwestii terytorialnej i mogłoby doprowadzić do dalszych rosyjskich żądań, co zagroziłoby stabilności Europy.
Maksym, ukraiński oficer ds. współpracy cywilnej, zgadza się z tym i podkreśla, że poddanie się żądaniom terytorialnym Rosji tylko naraziłoby Ukrainę na dalszą inwazję. Niektórzy europejscy przywódcy podzielają obawy, że ambicje Rosji wykraczają poza Ukrainę.
Wynik wojny będzie kluczowy dla Europy. Ale czy Unia Europejska, wykluczona przez Waszyngton i Moskwę z trwających rozmów rozejmowych, może mieć coś do powiedzenia?
Jak twierdzi Steven Everts, dyrektor Instytutu Unii Europejskiej Studiów nad Bezpieczeństwem, najlepszym kierunkiem działania dla UE jest dalsze wspieranie Ukrainy i zapobieganie wszelkim porozumieniom, które mogłyby podważyć integralność terytorialną lub suwerenność tego kraju.
Everts sugeruje również praktyczne kroki, które UE może podjąć, takie jak zapewnienie lepszego szkolenia siłom ukraińskim w Ukrainie i zwiększenie jej możliwości w zakresie obrony powietrznej, by mogła wytrzymać rosyjskie bombardowania. Jeśli chodzi o pomysł wysłania europejskich wojsk do Ukrainy, radzi, by nie postrzegać tego jako misji pokojowej. „Nie jesteśmy neutralni w tym konflikcie, stoimy po stronie Ukrainy”, mówi Steven Everts. „Musimy myśleć o tym, jak możemy wzmocnić zdolność Ukrainy do samoobrony”, podsumowuje.