Muzyka stanowi nieodłączny element hiszpańskiego Wielkiego Tygodnia. Od tradycyjnych marszów procesyjnych po współczesne interpretacje. Euronews przedstawia najważniejsze utwory, które oddają ducha tych wyjątkowych dni.
REKLAMA
Wielkiego Tygodnia doświadcza się wszystkimi zmysłami, zwłaszcza podczas procesji. Rzeźbom, kandelabrom i kwiatom towarzyszy zapach kadzidła i tradycyjne marsze wielkanocne .
Procesje o tej porze roku przywołują mękę Chrystusa, Jego męczeństwo i zmartwychwstanie. Każdej scenie z Ewangelii odpowiadają konkretne melodie. Jeednak równie istostna jest sama cisza, która staje się wręcz językiem żałoby i powagi.
To jednak więcej niż tylko instrumenty i melodie.
Nie jest to jednak tylko muzyka. To znacznie więcej niż tylko muzyka. Dźwiękowy pejzaż Wielkiego Tygodnia tworzą kroki pasos costaleros (zakapturzonych postaci niosących platformy procesyjne), uderzenia ceremonialnych lasek o bruk, komendy brygadzistów i odgłosy tłumu – wszystko to składa się na niepowtarzalną akustykę ulicznych procesji.
Nie można też zapomnieć o saetas – jak opisał je poeta Antonio Machado – "strofach wystrzelonych niczym strzały w zatwardziałe serca wiernych". Sam Machado tworzył takie pieśni, zapewne pod wpływem swojego dzieciństwa spędzonego w Sewilli, kolebce Wielkiego Tygodnia, oraz w Kastylii i Leonie, gdzie również mieszkał.
Dźwięki Wielkiego Tygodnia to coś więcej niż melodie czy pieśni – to emocje wyrażane poprzez strofy i marsze, które mieszają się ze łzami wzruszonych wiernych obserwujących z oddaniem braci niosących platformy procesyjne. Z tego powodu Euronews przygotował listę utworów, których nie można przegapić w te wyjątkowe dni.
1) "La saeta" - Joan Manuel Serrat / Antonio Machado
Utwór "La saeta" w wykonaniu Joana Manuela Serrata to wyjątkowa interpretacja inspirowana poezją Antonio Machado. Serrat przekształca tradycyjną formę flamenco w uniwersalną pieśń, która porusza serca słuchaczy podczas Wielkiego Tygodnia.
Jego głęboki, emocjonalny głos doskonale oddaje istotę saety – spontanicznej pieśni wykonywanej z balkonu przez saetero, który kieruje swój żałosny lament ku figurze Matki Boskiej niesionej w procesji. Każda nuta tego utworu przywołuje na myśl tę wyjątkową chwilę napięcia i duchowego uniesienia.
Kompozycja Serrata stanowi artystyczny most między tradycyjną religijnością a współczesną wrażliwością, zachowując przy tym głęboki szacunek dla kulturowego i duchowego dziedzictwa hiszpańskiego Wielkiego Tygodnia.
2) "El novio de la muerte" - Marsz Legionistów
Każdego roku w Maladze legioniści śpiewają "El novio de la muerte" (z hiszp. Narzeczony śmierci) - marsz, który stał się hymnem Wielkiego Tygodnia w tym mieście. Jego melodia, naładowana żarliwością, towarzyszy Chrystusowi Dobrej Śmierci, podczas gdy kroki żołnierzy przerywają ciszę procesji. Jednym z jej najbardziej zagorzałych entuzjastów jest aktor Antonio Banderas, który nawet wykorzystał tę melodię w swojej roli w filmie "Najemnicy 3".
3) "Amargura" - Marsz procesyjny
Marsz Amargura, autorstwa Manuela Font de Anta, to muzyczna reprezentacja bólu i nadziei charakterystyczna dla Sewilli. Jego nuty, grane przez hejnalistów, rozbrzmiewają wśród pasos costaleros. Ten utwór, dedykowany Virgen de la Amargura (Matce Boskiej Bolesnej), nadaje procesjom atmosferę głębokiej powagi.
4) "Como las alas al viento" - Rocío Jurado
Ten fragment opisuje pieśń "Como las alas al viento" (Jak skrzydła na wietrze) w wykonaniu Rocío Jurado. Choć utwór skomponowany przez Agustina Abellána nie jest typowym marszem procesyjnym, jego interpretacja przez Jurado w stylu "cante jondo" (głębokiego śpiewu) przywołuje ducha andaluzyjskich saet.
Rocío Jurado, uznawana za jedną z najważniejszych śpiewaczek w historii hiszpańskiej muzyki, swoim potężnym głosem przypomina pasję i żarliwość typową dla obchodów Wielkiego Tygodnia.
5) "La canción del costalero" - Los Mairena
"La canción del costalero" (Pieśń costalero) wykonywana przez zespół Los Mairena to utwór oddający cześć tradycji i wielkiemu poświęceniu costaleros - mężczyzn, którzy podczas procesji Wielkiego Tygodnia dźwigają na swoich barkach ciężkie platformy z figurami religijnymi.
Melodia jest prosta i płynąca prosto z serca, co czyni ją prawdziwym hymnem Andaluzji. Tekst piosenki opowiada o trudzie fizycznym, pocie i bólu, ale także o głębokiej wierze i oddaniu tych, którzy podejmują się tej wymagającej roli.
6) "La Esperanza de Zamora" - Carlos Cevero
"La Esperanza de Zamora" to wyjątkowy utwór muzyczny, który odgrywa szczególną rolę w obchodach Wielkiego Tygodnia w mieście Zamora, położonym w regionie Kastylii i León w północno-zachodniej Hiszpanii.
Skomponowany przez Carlosa Cevero, marsz ten został specjalnie dedykowany figurze Virgen de la Esperanza (Matki Boskiej Nadziei) - jednej z najważniejszych figur procesyjnych w lokalnej tradycji.
Utwór rozbrzmiewa głównie podczas nocnych procesji, kiedy platformy z figurami są niesione przez ulice miasta. W ciszy nocy, kiedy procesje poruszają się w półmroku oświetlone tylko świecami, melodia ta nabiera szczególnie mistycznego charakteru.
7) "Pange Lingua" - Mocedades / Josquin des Prez
"Pange Lingua", XVI-wieczna pieśń spopularyzowana przez zespół Mocedades, stanowi hymn na cześć nieba. Ten liturgiczny utwór, zaadaptowany z ciepłem przez baskijską grupę, jest łacińską modlitwą zachęcającą do medytacji w okresie Wielkiego Tygodnia. Charakterystyczne dla Mocedades harmonie łączą tradycyjny styl kościelny z nowoczesnymi aranżacjami muzycznymi.
8. "Hallelujah" - Leonard Cohen
"Hallelujah" Leonarda Cohena, interpretowana z wielkim uznaniem przez zespół "Il Divo" oraz wielu innych artystów, stanowi hołd dla solidarności i wartości wiary. Połączenie lirycznych głosów przekształca ten hymn Cohena w prawdziwie poruszającą modlitwę.
Choć pierwotnie nie powstała jako utwór ściśle religijny, pieśń ta z czasem zyskała wymiar duchowy, który rezonuje z atmosferą Wielkiego Tygodnia. Tekst pełen biblijnych odniesień i refleksji nad złożonością ludzkiej kondycji – od upadku do odkupienia – odpowiada duchowi chrześcijańskiej celebracji.
Interpretacja "Il Divo", dzięki operowym głosom członków kwartetu, nadaje utworowi szczególnie uroczysty charakter.
9. "Ave Maria" - Franz Schubert
Niña Pastori, jedna z najwybitniejszych współczesnych artystek flamenco w swojej interpretacji "Ave Maria" (jednej z najważniejszych katolickich pieśni) łączy tradycyjną modlitwę z charakterystycznym andaluzyjskim stylem muzycznym.
Artystka regularnie uczestniczy w procesjach i uroczystościach Wielkiego Tygodnia. Wielokrotnie wykonywała podczas nich tzw. saetas - spontaniczne, pełne emocji pieśni flamenco, kierowane do figur Chrystusa lub Maryi niesionej na platformie procesyjnej,
10. Utwór bonusowy: "Yo era ateo" - C. Tangana & Nathy Peluso
"Yo era ateo" (Byłem ateistą) autorstwa C. Tangana i Nathy Peluso nie jest propozycją na Wielki Tydzień. To bachata o wierze skierowana do młodszego pokolenia. Piosenka, nagrana w katedrze w Toledo, wywołała kontrowersje w kręgach kościelnych ze względu na teledysk, w którym choreografia wykonywana przy ołtarzu została uznana za świętokradztwo. Sytuacja doprowadziła nawet do rezygnacji ówczesnego kardynała Toledo, Juana Miguela Ferrera. Mimo kontrowersji, tekst utworu stanowi swoistą deklarację wiary, która może pomóc przybliżyć znaczenie świąt wielkanocnych młodszym pokoleniom.
Od majestatycznych marszów prowadzących platformy procesyjne po flamenco "Ave María" w wykonaniu Niña Pastori - Wielki Tydzień rozbrzmiewa w każdym sercu, jednak to cisza stanowi jego najgłębszy rytm. W skupieniu procesji wierni odnajdują przestrzeń do medytacji i refleksji. Ta cisza, równie święta jak muzyka, zaprasza do kontemplacji Męki Pańskiej, czyniąc Wielki Tydzień wewnętrzną podróżą znacznie bardziej transcendentalną niż wędrówka ulicami.
Euronews przygotował specjalną relację z obchodów Wielkiego Tygodnia w Hiszpanii. Możesz zobaczyć go tutaj.