Polski prezydent podczas oficjalnej wizyty w Niemczech poruszył kwestię reparacji wojennych. Strona niemiecka podtrzymała swoje stanowisko, że sprawa jest prawnie rozstrzygnięta. Wywołało to gorącą dyskusję wśród polskich polityków w sieci.
REKLAMA
Prezydent Polski Karol Nawrocki we wtorek złożył wizytę w Niemczech, gdzie spotkał się z prezydentem Niemiec Frankiem-Walterem Steinmeierem oraz kanclerzem Friedrichem Merzem.
Tematem rozmów było między innymi wsparcie Ukrainy oraz poprawa bezpieczeństwa na wschodniej flance NATO. Polski prezydent poruszył również kwestię reparacji wojennych za szkody wyrządzone Polsce przez nazistowskie Niemcy podczas II wojny światowej.
W 1953 roku rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) zrzekł się reparacji wojennych od Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD). Jednak trwa dyskusja, czy była to prawnie wiążąca decyzja. W 2022 roku, jeszcze za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości (PiS), komisja w polskim Sejmie oszacowała polskie roszczenia wobec Niemiec na 1,3 biliona euro.
Władze niemieckie konsekwentnie podkreślają, że z perspektywy Niemiec sprawa ta jest już prawnie uregulowana. Takie samo stanowisko miał przekazać polskiemu prezydentowi jego niemiecki odpowiednik podczas wtorkowego spotkania, według Cerstin Gammelin, rzeczniczki głowy niemieckiego państwa.
"W sprawie żądania reparacji przez Prezydenta RP, prezydent [Frank-Walter Steinmeier] podkreślił, że z perspektywy Niemiec kwestia ta została prawnie uregulowana. Jednak promowanie upamiętnienia i pamięci pozostaje wspólną troską" napisała na platformie X rzeczniczka prezydenta Niemiec.
Wywołało to ostrą dyskusję i wymianę zdań między polskimi politykami w sieci. Głos zabrał między innymi minister spraw zagranicznych Polski Radosław Sikorski. "W sprawie reparacji Pan Prezydent poniósł w Berlinie zwycięstwo moralne" – ironizował szef polskiej dyplomacji we wpisie na platformie X. "Polityka zagraniczna jest trudniejsza, niż się wydaje" – dodał.
Szybko odpowiedział mu szef Biura Polityki Międzynarodowej w Kancelarii Prezydenta RP, Marcin Przydacz, który zarzucił Sikorskiemu brak działań w sprawie reparacji i ustawianie się w roli recenzenta.
"Trzeba wyjątkowego niezrozumienia polityki, w tym zagranicznej, aby uważać, że tak zadawnione i niełatwe sprawy można rozwiązać jednym spotkaniem" – napisał prezydencki minister na platformie X.
"Porażająca jest naiwność Pana Ministra. Byłoby znacznie łatwiej, gdyby Minister Spraw Zagranicznych RP nie ustawiał się w roli komentatora i recenzenta, ale raczej rozpoczął jakiekolwiek działania celem realizacji polskiej racji stanu" – dodał.
Sikorskiemu odparł także Piotr Müller, europoseł i były rzecznik rządu Prawa i Sprawiedliwości. Zarzucił polskiemu szefowi dyplomacji stawianie partyjnych lub zagranicznych interesów ponad polskim interesem.
"Dla Pana polityka zagraniczna faktycznie bywa trudna – zwłaszcza wtedy, gdy zamiast polskiego interesu stawia Pan na interes partyjny albo zagraniczny. Wtedy obsłużenie obcych interesów zastępuje realne efekty, a Polska traci wpływy tam, gdzie mogłaby je budować" – napisał Müller.
Natomiast Paweł Kowal, były wiceszef MSZ, a obecnie przewodniczący Sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych, odniósł się do tzw. "wykreślenia reparacji" przez rząd PiS. W 2022 roku polskie MSZ wysłało notę dyplomatyczną do rządu Niemiec w sprawie reparacji, w której zabrakło dokładnie terminu "reparacje".
"Odszkodowania, zadośćuczynienie czy reparacje (które PiS wykreślało z noty i uchwały)?" – napisał Kowal na X. "Czego pan prezydent i PiS oczekują w końcu od Niemiec? Politycy opozycji i współpracownicy prezydenta powinni rozumieć różnice pomiędzy tymi pojęciami i nie pogłębiać zamieszania, które rozpoczęło się od pisowskiego 'wykreślenia reparacji'?" – dodał.
Tymczasem prezydent Nawrocki, po opuszczeniu Berlina, udał się z wizytą do Paryża, gdzie spotkał się z prezydentem Emmanuelem Macronem. Po spotkaniu Nawrocki pojawił się na briefingu prasowym, podczas którego ponownie poruszył temat reparacji wojennych od Niemiec. Pojawił się pomysł, aby Niemcy spłacali reparacje w formie wzmacniania polskiego wojska.
"To nie jest jeszcze gotowa recepta, ale to propozycja, że z jednej strony Niemcy mogłyby zacząć spłacać reparacje, budując siłę polskiego wojska, potencjału zbrojnego, a jednocześnie wzmacniając to, na czym nam wszystkim zależy, czyli wschodnią flankę NATO" – powiedział dziennikarzom polski prezydent.
Według Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS), 54 procent dorosłych Polaków uważa, że Polska powinna domagać się od Niemiec reparacji wojennych za II wojnę światową. Z kolei 36 procent dorosłych Polaków jest temu przeciwnych.