Nowy raport wskazuje, że na granicach występują utrudnienia. To skutek splotu kilku problemów operacyjnych przy wdrażaniu systemu wjazdu/wyjazdu (EES).
UE rozpoczęła w październiku stopniowe wdrażanie nowego systemu wjazdu/wyjazdu (EES). Na przejściach, gdzie już działa, obywatele państw trzecich muszą korzystać z nowych rozwiązań technologicznych na granicy.
Choć próg stosowania wynosi na razie 10 proc. uprawnionych podróżnych, nowe wymogi już powodują poważne opóźnienia dla pasażerów lotniczych.
Raport Airports Council International (ACI) Europe pokazuje skalę tych zakłóceń i wzywa do pilnej rewizji systemu.
W najbliższych miesiącach EES trafi do kolejnych lotnisk, a celem jest pełne uruchomienie na granicach strefy Schengen do 10 kwietnia 2026.
EES oznacza kolejki na lotniskach sięgające 3 godzin
Na lotniskach, gdzie EES już działa, podróżni zwolnieni z obowiązku wizowego z Wielkiej Brytanii, USA i innych krajów spoza UE muszą rejestrować dane biometryczne w wyznaczonych kioskach.
Nowe kontrole na granicy już sprawiają pasażerom kłopoty. Zgłaszają długie kolejki, bo wiele osób po raz pierwszy przechodzi te procedury.
Zdarza się, że opóźnienia kończą się tym, że pasażerowie spóźniają się na swoje loty.
„Stopniowe rozszerzanie rejestracji i pobierania danych biometrycznych od obywateli państw trzecich wjeżdżających do strefy Schengen spowodowało, że czas obsługi kontroli granicznej na lotniskach wydłużył się nawet o 70 proc., a w godzinach szczytu kolejki sięgają 3 godzin” – wynika z przeglądu ACI.
Dodano, że szczególnie mocno dotknięte opóźnieniami związanymi z EES są lotniska we Francji, Niemczech, Grecji, Islandii, Włoszech, Portugalii i Hiszpanii.
Wdrażaniu EES towarzyszą awarie i braki kadrowe
ACI podkreśla, że zakłócenia na granicach wynikają z nałożenia się kilku problemów operacyjnych przy wdrażaniu EES.
Regularne awarie EES i utrzymujące się problemy konfiguracyjne, w tym niedostępność kiosków samoobsługowych, podważają przewidywalność, ciągłość i odporność granicznych operacji – wskazano.
Zwrócono też uwagę, że wciąż brak skutecznej aplikacji do wstępnej rejestracji.
Raport odnotowuje również, że odprawy graniczne spowalnia zbyt mała liczba funkcjonariuszy na lotniskach, co odzwierciedla dotkliwe braki kadrowe w odpowiedzialnych organach.
Problemy operacyjne EES stwarzają „poważne zagrożenia bezpieczeństwa”
ACI wzywa do pilnej rewizji systemu, zwłaszcza że w najbliższych miesiącach będzie on wdrażany na kolejnych lotniskach.
„Podróżni już doświadczają poważnych niedogodności, a praca lotnisk jest zakłócana, choć próg rejestracji obywateli państw trzecich wynosi obecnie tylko 10 proc.” – powiedział Olivier Jankovec, dyrektor generalny ACI Europe.
„Jeśli wszystkie problemy operacyjne, które dziś sygnalizujemy, nie zostaną w pełni rozwiązane w najbliższych tygodniach, podniesienie tego progu rejestracji do 35 proc. od 9 stycznia, zgodnie z harmonogramem wdrażania EES, nieuchronnie doprowadzi do znacznie poważniejszych zatorów i systemowych zakłóceń na lotniskach i w liniach lotniczych.”
Ostrzegł, że może to prowadzić do „poważnych zagrożeń bezpieczeństwa”.
Jankovec dodał, że jeśli obecnych problemów operacyjnych nie uda się rozwiązać do początku stycznia, zwrócą się do Komisji Europejskiej i państw strefy Schengen o dodatkową elastyczność we wdrażaniu EES.