Rzeki atmosferyczne mogą przynieść bardzo potrzebny deszcz do miejsc dotkniętych suszą, ale mogą także być niebezpieczne, szczególnie, gdy się przedłużają.
REKLAMA
Ponieważ ekstremalne zjawiska pogodowe mocno dotknęły świat w ostatnich latach, jeden termin meteorologiczny - rzeki atmosferyczne - przeszedł z kręgów naukowych do języka potocznego. Szczególnie w miejscach, które zostały przez nie dotknięte.
Ma to swoje uzasadnienie.
Ulewne deszcze i wiatry stały się coraz większe, bardziej wilgotne i częstsze w ciągu ostatnich 45 lat w miarę ocieplania się planety, zgodnie z kompleksowym badaniem w bieżącym wydaniu Journal of Climate.
Czym są rzeki atmosferyczne?
Rzeki atmosferyczne to długie i stosunkowo wąskie pasma pary wodnej. Pobierają one wodę z oceanów i przepływają przez niebo, zrzucając ogromne ilości deszczu.
Jak wynika z badania, od 1980 r. powierzchnia, którą pochłaniają, wzrosła o 6 do 9 procent, a częstotliwość ich występowania zwiększyła się z 2 do 6 procent. Są one także nieco bardziej wilgotne niż wcześniej.
Naukowcy od dawna przewidywali, że wraz ze zmianami klimatycznymi spowodowanymi spalaniem węgla, ropy i gazu, powietrze staje się cieplejsze, zatrzymuje więcej wilgoci, co oznacza, że w przyszłości pojawią się większe, bardziej nieprzyjemne rzeki atmosferyczne. Przeprowadzone w tym tygodniu badanie pokazuje, że bardziej wilgotna przyszłość już nadeszła.
"Nie musi być to koniecznie spowodowane zmianami klimatu. Nie badaliśmy tego, ale ogólnie rzecz biorąc, jest to zgodne z pewnymi oczekiwaniami dotyczącymi tego, jak (rzeki atmosferyczne) zmienią się w ocieplającej się atmosferze", mówi główna autorka badania Lexi Henny, naukowczyni zajmująca się atmosferą na University of North Carolina, która prowadziła badania w NASA.
To, czego doświadczamy, "jest nadal niewielkie w porównaniu ze zmianami, które naszym zdaniem nastąpią" w przyszłym cieplejszym świecie, powiedziała Henny.
Dlaczego rzeki atmosferyczne są niebezpieczne?
Chociaż rzeki atmosferyczne mogą przynieść bardzo potrzebny deszcz do miejsc dotkniętych suszą, są one często niebezpieczne, szczególnie gdy są silne i trwają długo.
Nieco ponad rok temu seria rzek atmosferycznych spowodowała setki lawin błotnych i zabiła kilka osób w Kalifornii. W latach sześćdziesiątych XIX wieku Kalifornia musiała przenieść swoją stolicę z Sacramento z powodu powodzi wywołanej przez rzeki atmosferyczne.
Zdarzenia te nie są tylko kalifornijską przypadłością. Zdarzają się one w całych Stanach Zjednoczonych i na świecie, choć czasami nie są rozpoznawane jako rzeki atmosferyczne, powiedziała Henny. Rzeka atmosferyczna w Nowej Anglii w 2023 roku przyniosła intensywne opady deszczu i porywisty wiatr. W innym przypadku rzeka atmosferyczna z 2020 roku zrzuciła ok. 250 cm śniegu na Alaskę.
Badanie jest bogate w nowe szczegóły i dane, które pomogą naukowcom lepiej przewidzieć, co stanie się z tymi intensywnymi opadami deszczu i śniegu w przyszłości, powiedziała Christine Shields, badaczka wody z Narodowego Centrum Badań Atmosferycznych, która nie brała udziału w badaniu.