Wśród malejącego optymizmu co do przyszłości UE, prawie połowa obywateli wspólnoty uważa, że wojna w Ukrainie pozostaje największym wyzwaniem dla bloku, podczas gdy europejscy przywódcy ostrzegają, że plan pokojowy Trumpa wymaga pracy.
Optymizm dotyczący przyszłości Unii Europejskiej spadł wśród Europejczyków, mimo że ponad połowa z nich nadal deklaruje, że ma nadzieję.
Wynika to z najnowszego badania Flash Eurobarometr, które wykazało, że poziom optymizmu spadł o sześć punktów procentowych w porównaniu z tym samym okresem w ubiegłym roku.
"Analiza poszczególnych państw członkowskich wskazuje, że spadek ten jest powszechny" - czytamy w raporcie.
Największy spadek odnotowano na Malcie (z 73 proc. do 57 proc.), w Austrii (z 51 proc. do 41 proc.), we Włoszech (z 60 proc. do 50 proc.) i w Grecji (z 48 proc. do 39 proc.).
Nadzieja na przyszłość Unii Europejskiej jest zwykle wyższa wśród młodszych respondentów.
"Ten spadek optymizmu sygnalizuje, że obywatele dostrzegają próżnię przywództwa na szczeblu europejskim" - powiedział Europe in Motion Alberto Alemanno, profesor prawa i polityki UE Jeana Monneta w HEC Paris. "W obliczu presji geopolitycznej, niepewności gospodarczej i możliwości wywalczenia prawdziwej europejskiej niezależności, przywódcy UE wybrali zamiast tego akomodację - szczególnie wobec żądań USA dotyczących zarówno polityki handlowej, jak i autonomii regulacyjnej".
"Starsi respondenci, w przeciwieństwie do młodszych, którzy wciąż budują swoje oczekiwania, mogą zmierzyć dzisiejszą powściągliwą reakcję z poprzednimi momentami, kiedy Europa wykazała się większą determinacją w obronie swoich interesów i wartości" - dodał.
Europejczycy uważają, że główną siłą Unii Europejskiej jest poszanowanie demokracji, praw człowieka i praworządności (36 proc.).
W 16 państwach członkowskich większość respondentów stwierdziła, że jest to najmocniejsza strona wspólnoty, przy czym respondenci w Luksemburgu (43 proc.), Danii (45 proc.) i Portugalii (46 proc.) uznali ją za najważniejszą.
Europejczycy chwalili również potęgę gospodarczą, przemysłową i handlową Unii Europejskiej, a pięć państw członkowskich wymieniło ją jako najmocniejszą stronę.
Dotyczy to w szczególności Irlandii (43 proc.), Holandii (41 proc.), Litwy (36 proc.), Słowenii (36 proc.) i Francji (35 proc.).
Nieco ponad jedna czwarta respondentów twierdzi, że dobre relacje i solidarność między krajami Unii Europejskiej są największym atutem bloku.
Najwyższy odsetek respondentów podzielających tę opinię odnotowano w Finlandii (38 proc.), podczas gdy najniższy we Włoszech i na Węgrzech (23 proc.).
Jakie główne przeszkody stoją obecnie przed UE?
Prawie połowa respondentów z Unii Europejskiej uważa, że wojna w Ukrainie pozostaje największym wyzwaniem dla bloku, podobnie jak nowa amerykańska propozycja pokojowa mająca na celu zakończenie rosyjskiej inwazji na Ukrainę.
Stwierdzono, że jest to największe wyzwanie w 21 państwach członkowskich, przy czym respondenci na Litwie (64 proc.), w Finlandii (62 proc.) i Danii (61 proc.) stwierdzili, że jest to najważniejszy priorytet UE.
W ubiegłą niedzielę przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ostrzegła, że Unia Europejska ma trzy kluczowe kryteria dla jakiegokolwiek porozumienia pokojowego.
"Po pierwsze, granice nie mogą być zmieniane siłą" - napisała w oświadczeniu. "Po drugie, jako suwerenny naród, nie mogą istnieć ograniczenia dotyczące sił zbrojnych Ukrainy, które pozostawiłyby ten kraj podatnym na przyszłe ataki, a tym samym podważając bezpieczeństwo europejskie".
"Po trzecie, centralne znaczenie Unii Europejskiej w zapewnieniu pokoju na Ukrainie musi być w pełni odzwierciedlone" - dodała.
W ubiegłym tygodniu szefowa spraw zagranicznych Unii Europejskiej Kaja Kallas również ponowiła apele o zapewnienie Europejczykom miejsca przy stole w negocjacjach pokojowych między Ukrainą a Rosją.
"Nasze stanowisko nie uległo zmianie" - powiedziała Kallas po spotkaniu ministrów spraw zagranicznych w Brukseli 20 listopada. "Aby jakikolwiek plan pokojowy odniósł sukces, musi być wspierany przez Ukrainę i Europę".
Inne główne wyzwania wymieniane przez Europejczyków to nielegalna migracja (38 proc.) oraz koszty utrzymania i kwestie klimatyczne (29 proc.).
Zdecydowana większość Europejczyków uważa, że Unia Europejska powinna zdywersyfikować swoje stosunki handlowe z krajami na całym świecie, aby wzmocnić swoją niezależność gospodarczą i wspierać unijne przedsiębiorstwa.
Około 81 proc. respondentów zgadza się, że wspólnota powinna podjąć działania, aby pomóc unijnemu przemysłowi stać się bardziej konkurencyjnym i obniżyć emisję dwutlenku węgla, podczas gdy 82 proc. zgadza się, że Unia Europejska powinna podjąć działania wspierające sprawiedliwość między grupami społecznymi i pokoleniami.