Czy południowa Europa zmniejsza lukę w zatrudnieniu w stosunku do północy? Regiony Grecji, Hiszpanii, Portugalii i Włoch wykazują znaczny wzrost stopy zatrudnienia.
Regionem Unii Europejskiej o najwyższym wskaźniku zatrudnienia jest archipelag Wysp Alandzkich w Finlandii (86,4 proc.).
Ta niewielka szwedzkojęzyczna społeczność w regionie Morza Bałtyckiego przoduje w najnowszej publikacji Eurostatu na temat zatrudnienia, a tuż za nią plasuje się szereg stolic Europy Środkowej: Warszawa (86,2 proc.), Bratysława (85,4 proc.) i Budapeszt (85,3 proc.).
Nowe statystyki pojawiają się, gdy unijnewładze ogłaszają "historyczny" rekord 75,8 proc. zatrudnienia w całej wspólnocie dla osób w wieku od 20 do 64 lat, dzięki wzrostowi o 2,7 proc. od 2021 roku.
Oznacza to również, że Unia Europejska może być na dobrej drodze do osiągnięcia celu 78 proc. zatrudnienia wyznaczonego na 2030 rok w planie działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych.
Strategia ta określa 20 kluczowych zasad mających na celu zapewnienie "sprawiedliwych i dobrze funkcjonujących rynków pracy i systemów ochrony socjalnej".
Obejmuje to również coroczne szkolenie 60 proc. siły roboczej Unii Europejskiej i zmniejszenie o 15 milionów liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym.
Cel dotyczący zatrudnienia: które regiony już go osiągnęły?
Spośród 243 regionów z dostępnymi danymi, 113 (lub 46,5 proc.) już osiągnęło lub przekroczyło poziom 78 proc.
Pomijając kraje z mniej niż dwoma milionami mieszkańców, większość z tych klastrów o wysokich wynikach znajduje się w Europie Północnej.
Mówiąc dokładniej, w Holandii, Szwecji, Irlandii, Danii i Czechach wszystkie pojedyncze regiony mają wskaźnik zatrudnienia na poziomie co najmniej 78 proc.
Niemcy również plasują się wysoko. Tylko trzy z 38 departamentów tego kraju nadal znajdują się poniżej celu - są to Berlin, Brema i Düsseldorf.
Na przeciwległym krańcu, z wyłączeniem terytoriów zamorskich, takich jak niemetropolitalna Francja lub afrykańskie enklawy Hiszpanii Ceuta i Melilla, Włochy posiadają siedem z 10 regionów Unii Europejskiej o najgorszych zgłoszonych wskaźnikach: Kalabria (48,5 proc.), Kampania (49,4 proc.) i Sycylia (50,7 proc.).
Inne skupiska z niskimi wskaźnikami znaleziono w południowo-zachodniej Hiszpanii, południowej Rumunii i wschodniej Grecji, podczas gdy belgijskie departamenty Brukseli i Hainaut wyróżniają się jako jedyne zachodnioeuropejskie terytoria poniżej 65 proc.
Turystyka napędza wzrost gospodarczy Grecji: jak długo to potrwa?
Chociaż Europa Południowa nadal pozostaje w tyle, wiele z jej regionów wykazuje jedne z najszybciej rosnących wskaźników w całej Unii Europejskiej.
Analiza danych Eurostatu przeprowadzona przez Euronews - obejmująca regiony liczące co najmniej 300 tys. mieszkańców - pokazuje, że zatrudnienie w kilku greckich regionach gwałtownie wzrosło od 2021 roku.
Wzrost ten jest w dużej mierze spowodowany znacznym ożywieniem w sektorze turystyki i hotelarstwa po pandemii COVID-19, jak mówi prof. Theodore Koutroukis, ekspert rynku pracy z Uniwersytetu w Tracji.
Czy zakończenie wojny w Ukrainie może przedłużyć wzrost gospodarczy Grecji?
"Sektory hotelarstwa, usług gastronomicznych i handlu detalicznego wygenerowały ponad 50 proc. wszystkich nowych miejsc pracy za wynagrodzeniem w ciągu ostatnich czterech lat. Sama turystyka odpowiadała za około 401 tys. miejsc pracy w 2024 roku".
Grecja wprowadziła również kilka nowych reform rynku pracy, w tym podwyżkę płacy minimalnej, obniżkę podatków od pracy oraz, szerzej, nowe ramy prawne, które "zachęcały do tworzenia miejsc pracy", mówi Koutroukis, "zwłaszcza wśród kobiet i osób w wieku 45-64 lat".
"Wzrost cyfryzacji, projekty zielonej transformacji i decentralizacja polityki regionalnej dodatkowo stymulowały wzrost zatrudnienia w regionach" - dodaje.
To, czy wzrost gospodarczy w Grecji będzie kontynuowany w tym samym tempie, pozostaje niepewne.
"Turystyka prawdopodobnie osiągnęła swoje krótkoterminowe maksimum", jak stwierdza Koutroukis, "ale jeśli wojna na Ukrainie ustanie, być może nowe rosyjskie przepływy turystyczne przyniosą korzyści sektorowi usług".
Koutroukis zastanawia się również, czy zawody, które napędzają wzrost w Grecji, można uznać za "wysokiej jakości miejsca pracy" pod względem wynagrodzenia, stabilności, autonomii i godzin pracy.
Podobne, choć mniej wyraźne, wzorce wzrostu zatrudnienia zaobserwowano w regionach Hiszpanii, Włoch, Chorwacji i Portugalii. Na drugim końcu spektrum - z negatywnymi trendami w zatrudnieniu - znajdują się prawie wyłącznie regiony północnoeuropejskie.
W latach 2021-2024 regionalne stopy zatrudnienia w Unii Europejskiej spadły najbardziej w środkowej Szwecji (-2,1 proc.) oraz na środkowej i zachodniej Litwie (-1,4 proc.). Większość regionów wykazujących spadek to jednak regiony niemieckie.
"Spadek stopy zatrudnienia w dużej mierze odzwierciedla fakt, że wiele regionów w Niemczech doświadczyło długiej recesji gospodarczej, szczególnie w sektorze produkcyjnym" - mówi Claus Schnabel z katedry pracy i ekonomii regionalnej na Uniwersytecie w Erlangen-Norymberdze.
"Niemiecki model oparty na eksporcie nie jest już skuteczny, ponieważ Niemcy straciły udział w rynku za granicą i są mniej innowacyjne niż wcześniej" - mówił.