Nowy unijny budżet i powiązanie go z praworządnością, przyszłość relacji transatlantyckich w erze Donalda Trumpa oraz zmieniający się układ sił w Parlamencie Europejskim – zapraszamy do nowego programu Euronews "Bruksela, moja miłość?".
REKLAMA
Spór o budżet i praworządność
Gośćmi Dominiki Ćosić byli europosłowie: Krzysztof Śmiszek z Sojuszu Socjalistów i Demokratów (Nowa Lewica), Bogdan Zdrojewski z Europejskiej Partii Ludowej (Koalicja Obywatelska) oraz Piotr Müller z Europejskich Konserwatystów i Reformatorów (Prawo i Sprawiedliwość).
Debata rozpoczęła się dyskusją o nowym budżecie UE i mechanizmie warunkowości. Krzysztof Śmiszek, były wiceminister sprawiedliwości, jednoznacznie poparł wzmocnienie kontroli nad wydatkowaniem funduszy:
"Im więcej bezpieczników demokracji na poziomie europejskim, im więcej takich wsporników podstawowej zasady, na której opiera się działanie Unii Europejskiej, czyli zasada rządów prawa, demokracji, poszanowania praw mniejszości, pluralizmu, wolności mediów, tym lepiej dla obywateli Unii Europejskiej. (...) Pieniądze będą płynęły do każdego kraju, który zgodził się, wstępując do UE, że będzie przestrzegał podstawowych zasad."
Zupełnie inną perspektywę przedstawił Piotr Müller, zarzucając mechanizmowi praworządności możliwy brak obiektywizmu. W jego ocenie, na przykładzie Polski widać, że jest to narzędzie polityczne, którego użycie zależy od tego, czy w danym kraju rządzi partia ciesząca się poparciem europejskiego mainstreamu:
"W złych okolicznościach, przy złej woli politycznej, to instrumentarium może być używane po prostu w celach politycznych”.
Bogdan Zdrojewski zwrócił uwagę na konieczność lepszego wykorzystania już istniejących narzędzi:
"Nie jestem zwolennikiem powiększania kompetencji biurokracji europejskiej. Uważam, że trzeba się skupić na tych kompetencjach, które Europa posiada w chwili obecnej i je, krótko mówiąc, lepiej wykorzystywać.”
Transatlantycki dylemat Polski
Kolejnym tematem była wizyta prezydenta Karola Nawrockiego w Waszyngtonie i przyszłość relacji z USA. Krzysztof Śmiszek ostrzegał przed nieprzewidywalnością prezydenta Stanów Zjednoczonych:
"Donald Trump mówi jednego dnia jedną rzecz, a drugiego dnia mówi zupełnie inną rzecz. I musimy być jako Polska przygotowani na (...) umiejętność odpowiadania na tę niestabilność, a w moim przekonaniu tą odpowiedzią musi być współpraca w ramach Unii Europejskiej i rozmawianie jako blok, trzecia gospodarka świata, z partnerem amerykańskim."
Piotr Müller argumentował z kolei, że interesy Polski i Europy Zachodniej nie zawsze są zbieżne, co uzasadnia budowanie odrębnych relacji z Waszyngtonem:
"Nie zawsze interes innych krajów Europy Zachodniej w kontekście relacji z Amerykanami jest tożsamy z interesem Polski. I musimy zdawać sobie z tego sprawę. Dlatego też dobrze, że mamy osobny kanał dyplomatyczny otwarty, dobre relacje prezydenta Nawrockiego z Donaldem Trumpem, bo dla nas kluczowe są kwestie bezpieczeństwa.”
Nowy układ sił w PE
W ostatniej części programu dyskutowano o zmieniającej się dynamice w Parlamencie Europejskim. Krzysztof Śmiszek bronił zasady "kordonu sanitarnego" wobec partii uważanych za populistyczne. Podejście to zostało skrytykowane przez Piotra Müllera, który uznał je za zaprzeczenie parlamentaryzmu, ponieważ wyklucza z debaty demokratycznie wybranych polityków.
Bogdan Zdrojewski wniósł do dyskusji szerszy kontekst, wskazując na słabość obecnej Komisji Europejskiej i wymieniając jej historycznie słaby mandat parlamentarny, potrzebę większej transparentności oraz indywidualizm komisarzy, który przeradza się w obronę interesów narodowych.
Nowy sezon polityczny w Parlamencie Europejskim będzie areną głębokich ideowych i politycznych sporów. Od przyszłości budżetu i praworządności, po strategiczne miejsce Polski między Waszyngtonem a Brukselą – nadchodzące miesiące przyniosą serię starć o fundamentalnym znaczeniu dla przyszłości tak Polski, jak i całej Unii.
"Bruksela, moja miłość?" to nowy, cotygodniowy program Euronews. Zapraszamy do kontaktu na brukselamojamilosc@euronews.com lub przez nasze media społecznościowe.