Sektor pomocy humanitarnej jest uzależniony od stosunkowo niewielkiej liczby dużych darczyńców, co czyni go podatnym na zawirowania.
REKLAMA
Według badań przeprowadzonych przez Activity Learning Network for Accountability and Performance (ALNAP), rządowe fundusze na pomoc humanitarną mogą zmniejszyć się o 34% do 45% do końca roku w porównaniu do 2023 roku.
Na początku 2025 roku prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump obciął 80% kontraktów zarządzanych przez amerykańską Agencję Rozwoju Międzynarodowego, zgodnie ze swoim podejściem "America first", które jest przeciwne wydatkom zagranicznym.
Z drugiej strony, w obliczu rosnącego zagrożenia militarnego ze strony Rosji, kraje europejskie przekierowują pomoc na obronę i budżety zbrojeniowe.
Pomimo tego, że rok 2025 stanowił punkt zwrotny, ALNAP donosi, że rekordowe cięcia pomocy rozpoczęły się w 2024 roku, odwracając trwający dekadę trend wzrostowy finansowania. Spadek pomocy pogłębił lukę między potrzebami a finansowaniem, ponieważ od 2021 roku 70 milionów ludzi potrzebuje pomocy.
Według ALNAP cięcia budżetowe są związane z malejącym wpływem "efektu ukraińskiego", który doprowadził do znacznego wzrostu finansowania pomocy humanitarnej po inwazji Rosji na pełną skalę w lutym 2022 roku.
Gdzie trafia pomoc humanitarna?
Terytoria palestyńskie były największym odbiorcą międzynarodowej pomocy humanitarnej w 2024 roku, otrzymując pomoc w wysokości 2,9 mld USD (2,5 mld EUR), co stanowi wzrost o 51% w porównaniu z 2023 rokiem.
Ukraina była drugim co do wielkości odbiorcą, otrzymując 2,8 miliarda dolarów (2,4 miliarda euro) w 2024 roku. Niemniej jednak drugi rok z rzędu odnotowano spadek finansowania o 25%.
Oceniając skalę cięć, Stany Zjednoczone znalazły się na szczycie rankingu krajów, które najbardziej ograniczyły pomoc humanitarną w 2024 roku, ponieważ finansowanie spadło o 10,4% w porównaniu z poziomem z 2023 roku. Natomiast finansowanie pomocy humanitarnej przez instytucje UE spadło o 12,7%.
Chociaż niektóre rządy europejskie zwiększyły pomoc w 2024 roku, większość ją ograniczyła.
Niemcy i Norwegia zmniejszyły swoją pomoc humanitarną o ponad 20% w porównaniu z 2023 rokiem, podczas gdy pomoc pochodząca z Francji spadła o 15%.
Wyjątkiem były Wielka Brytania i Szwecja, które zwiększyły pomoc humanitarną odpowiednio o 39,9% i 3,4%.
Masowe cięcia w sektorze humanitarnym były spowodowane zmniejszeniem dostępnego finansowania przez 16 z 20 największych darczyńców, podczas gdy mniejszy, ale znaczący spadek wkładów prywatnych również wpłynął na pomoc.
Mimo to finansowanie jako całość się nie zmieniło - 10 największych darczyńców nadal zapewniało 84% całej publicznej pomocy humanitarnej w 2024 roku, w porównaniu do 83% w 2023 roku.
Ogólnie rzecz biorąc, zależność sektora od stosunkowo niewielkiej liczby dużych darczyńców czyni go podatnym na zmiany.