Mikroplastik to jedno z najgorszych zanieczyszczeń dla wszystkich ekosystemów i może być szkodliwy dla każdej formy życia. Sprawdzamy, jak nowe przepisy mogą zmniejszyć zanieczyszczanie, które często występuje podczas transportu plastikowych granulek używanych do produkcji większych produktów.
REKLAMA
Mikrodrobiny plastiku mogą mieć różne rozmiary – niektóre mają nawet 5 mm, a inne są wręcz mikroskopijne. Istnieją naukowe dowody na to, że zanieczyszczają glebę, co może szkodzić rolnictwu, a gdy dostaną się do dróg wodnych i morza mogą być spożyte przez zwierzęta, w tym ryby, które potem z kolei konsumują ludzie.
Według niektórych badań naukowych nieumyślne spożycie mikroplastiku może stanowić zagrożenie dla zdrowia, m.in. zmniejsza płodność czy powoduje nowotwory. Społeczeństwo jest świadome tych zagrożeń i chce, aby Unia Europejska przyjęła bardziej rygorystyczne środki.
„Podobno mikroplastik może nawet przenikać przez korę mózgową, część naszego mózgu. Kiedy dostaje się do krwiobiegu, poważnie wpływa na zdrowie reprodukcyjne” – powiedział mieszkaniec Aten (Grecja).
„Wierzę, że Unia Europejska mogłaby zdecydować się na mniejsze zużycie plastiku, zarówno w przemyśle, jak i w naszej codziennej konsumpcji” – skomentował inny mieszkaniec Brukseli (Belgia).
Instytucje osiągnęły właśnie porozumienie w sprawie nowego rozporządzenia, które nakłada obowiązki na firmy przechowujące granulaty tworzyw sztucznych na terenie swoich obiektów oraz na firmy zajmujące się ich transportem.
„Duże przedsiębiorstwa, które przewożą ponad 1500 ton rocznie, będą musiały uzyskać certyfikat od niezależnej strony trzeciej. Małe firmy, które przewożą więcej niż 1500 ton rocznie, będą musiały uzyskać pojedynczy certyfikat. Małe firmy, które przewożą mniej niż 1000 ton, i mikroprzedsiębiorstwa będą musiały wystawić własną deklarację zgodności” – wyjaśnił Gregoire Lory, który zajmuje się tą kwestią dla Euronews.
Dlaczego i w jaki sposób operatorzy spoza UE będą przestrzegać przepisów?
Każdego roku równowartość do 7300 ciężarówek plastikowych granulek trafia do środowiska. Komisja Europejska szacuje, że nowe przepisy powinny zmniejszyć tę liczbę nawet o 74%. Aby to osiągnąć, zasady będą miały również zastosowanie do przedsiębiorstw spoza UE.
„Firmy spoza UE, które działają na naszym terytorium, muszą mieć upoważnionego przedstawiciela, który wyjaśni każdemu właściwemu organowi w państwach członkowskich, w jaki sposób spełniają one europejskie normy” – powiedział César Luena, jeden z głównych negocjatorów Parlamentu Europejskiego.
Niektóre organizacje pozarządowe sprzeciwiają się wyjątkom i opóźnieniom we wdrażaniu regulacji. Szczególnie krytykują łagodniejsze zasady dla małych firm.
„MŚP stanowią w rzeczywistości zdecydowaną większość łańcucha dostaw tworzyw sztucznych, odpowiadając za 98% konwersji i 97% transportu i magazynowania” – stwierdził Gregoire Lory.
Transport morski będzie miał trzy, a nie dwa lata, jak inne firmy, na dostosowanie się do przepisów, pomimo wysokiego poziomu zanieczyszczenia morza. Presję w tej kwestii wywierały niektóre państwa członkowskie prowadzące znaczącą działalność gospodarczą na morzu.
„Cypr, Grecja, Malta i Chorwacja były wśród krajów, które poprosiły o trzy lata, ponieważ potrzebowały więcej czasu na dostosowanie się” – potwierdził parlamentarzysta.
Naruszenie nowych przepisów dotyczących przechowywania i transportu granulatu tworzyw sztucznych może prowadzić do nałożenia grzywny w wysokości co najmniej 3% obrotu firmy w UE. Rządy mogą również wszcząć postępowanie karne w przypadkach poważnego zanieczyszczenia.
Obejrzyj materiał wideo tutaj!
Dziennikarz: Isabel Marques da Silva
Produkcja treści: Pilar Montero López
Produkcja wideo: Zacharia Vigneron
Grafika: Loredana Dumitru
Koordynacja redakcyjna: Ana Lázaro Bosch i Jeremy Fleming-Jones