Donald Trump twierdzi, że umowa o minerałach, którą zawiera z Kijowem, pozwoli Stanom Zjednoczonym odzyskać do 350 miliardów dolarów wsparcia finansowego. Euronews sprawdza prawdziwość tych twierdzeń.
Podczas gdy Ukraina i USA finalizują dużą umowę na eksploatację minerałów ziem rzadkich na terytorium Ukrainy, prezydent Donald Trump twierdzi, że umowa pozwoli USA odzyskać nawet 350 miliardów dolarów, które przekazały Ukrainie.
We wtorek Trump powiedział: „Wydaliśmy 350 miliardów (...) Właśnie daliśmy im, czy to 300, czy 350 miliardów, nikt tak naprawdę tego nie wie. Nawet oni nie potrafią mi odpowiedzieć na to pytanie, więc prawdopodobnie chodzi o więcej.”
Dodał, że amerykański podatnik „odzyska swoje pieniądze” dzięki planowanej umowie o minerałach, którą prezydent określił na wartość 1 biliona dolarów.
Jednak liczby podawane przez Trumpa przewyższają kwoty, które podaje jego własny rząd federalny.
Ile wsparcia finansowego USA przekazały Ukrainie?
Zachodni sojusznicy zapewniają Ukrainie szeroki zakres wsparcia finansowego, obejmującego pomoc humanitarną i rozwojową, wsparcie militarne oraz inne alokacje finansowe.
Pomoc ta ma na celu wspieranie ukraińskiej gospodarki oraz zapewnienie jej siły militarnej potrzebnej do wytrzymania inwazji Rosji.
Zgodnie z danymi źródeł rządu federalnego USA, Kongres uchwalił pięć tzw. "uzupełniających ustaw o przyznaniu funduszy" od czasu inwazji w 2022 roku, przeznaczając 174,2 miliarda dolarów na pomoc dla Ukrainy.
Inna organizacja monitorująca rząd USA – która zbiera dane z ponad 20 agencji nadzorujących rząd – podaje nieco wyższą kwotę, wynoszącą 182,8 miliarda dolarów. Dzieje się tak, ponieważ uwzględnia ona także mniejsze darowizny od innych agencji rządowych, takich jak U.S. Agency for Global Media (USAGM) czy Departament Sprawiedliwości (DOJ).
Z tej kwoty 182,8 miliarda dolarów tylko 83,4 miliarda zostało już wypłacone, a pozostałe 99,4 miliarda albo nie zostało jeszcze przyznane, albo nie zostały zatwierdzone do wypłaty.
Inne szacunki, dostarczone przez berliński Instytut Kiel dla Gospodarki Światowej, podają łączną kwotę amerykańskiej pomocy na poziomie 114,15 miliarda dolarów (119,76 miliarda dolarów).
Jest to wynikiem metodologii Instytutu Kiel, który uwzględnia tylko wsparcie bezpośrednio przekazane Ukrainie. Wyklucza takie wydatki, jak pieniądze przeznaczone na uzupełnianie zapasów broni USA po darowiznach dla Kijowa, czy fundusze wydane na pomoc krajom sąsiadującym z Ukrainą przyjmujące uchodźców.
Dlaczego krążą fałszywe twierdzenia, że Ukraina 'straciła' amerykańskie pieniądze?
W wywiadzie dla agencji prasowej AP, który miał miejsce 2 lutego, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski został zapytany o reakcję na wstrzymanie pomocy wojskowej przez administrację Trumpa. Decyzja ta miała wpływ na wiele ukraińskich projektów, w tym te, które zapewniają pomoc humanitarną oraz wsparcie dla weteranów wojennych.
Zełenski odpowiedział: "Kiedy słyszę (...) że Ameryka dała Ukrainie setki miliardów - 177 (miliardów dolarów), dokładniej mówiąc - (...) mówię jako prezydent kraju w czasie wojny, że otrzymaliśmy więcej niż 75 miliardów.”
"Oznacza to, że 100 miliardów (...) nigdy nie dostaliśmy," dodał prezydent Ukrainy, wyjaśniając, że większość tej pomocy przyjęta została w formie broni.
Zełenski odnosił się do prawie 100 miliardów dolarów, które Stany Zjednoczone przeznaczyły, ale jeszcze ich nie przekazały Ukrainie. Liczba ta jest zgodna z danymi rządu amerykańskiego.
Prezydent Ukrainy dodał również, że USA przyczyniły się także do szkolenia ukraińskiego personelu wojskowego oraz do programów humanitarnych. "Ale kiedy mówią, że Ukraina w czasie wojny otrzymała 200 miliardów wsparcia, to nieprawda. Nie wiem, gdzie te wszystkie pieniądze," powiedział.
W tygodniach po opublikowaniu wywiadu przez AP, komentarze Zełenskiego zostały zmanipulowane, by zasugerować, że Ukraina zatrzymała sumę 100 miliardów dolarów, której według niego nie otrzymała. Niektórzy użytkownicy internetu fałszywie twierdzili, że fundusze te zostały niewłaściwie wykorzystane lub "prane".
Takie twierdzenia zaczęły krążyć w serwisach X, Facebook oraz TikTok.
Jak Trump twierdzi, że odzyska pieniądze wydane na Ukrainę?
Prezydent Trump twierdzi, że umowa o minerałach ziem rzadkich, która rzekomo została podpisana między Waszyngtonem a Kijowem w środę, pozwoli mu odzyskać pomoc finansową, którą Stany Zjednoczone wydały dotychczas na Ukrainę.
Zgodnie z doniesieniami medialnymi, administracja Trumpa początkowo żądała 500 miliardów dolarów (524,2 miliarda dolarów) dochodów z Funduszu Wspólnego, który miał zostać utworzony na mocy tej umowy.
To żądanie zostało teraz usunięte z projektu umowy, opublikowanego w całości przez Financial Times, a w tekście nie ma wzmianki o wartości umowy.
W niedzielę władze ukraińskie poinformowały, że około 350 miliardów dolarów wartości krytycznych minerałów Ukrainy znajduje się na terytoriach obecnie zajmowanych przez Rosję na wschodzie kraju.
„Mamy informacje, że, niestety, około 350 miliardów dolarów wartości tych użytecznych, krytycznych materiałów znajduje się na czasowo okupowanych terytoriach,” powiedziała wicepremier Julia Svyrydenko.