Ikona popu, piosenkarka, muza: nie żyje Marianne Faithful

REKLAMA

Zmarła Marianne Faithfull, brytyjska gwiazda muzyki pop, muza, autorka i aktorka, która zainspirowała i pomogła napisać niektóre z największych przebojów Rolling Stonesów. Artystka miała 78 lat.

Faithfull zmarła w czwartek w Londynie, poinformowała firma Republic Media zajmująca się promocją muzyki.

"Z głębokim smutkiem informujemy o śmierci piosenkarki, autorki tekstów i aktorki Marianne Faithfull", napisał rzecznik firmy w oświadczeniu. "Marianne odeszła dziś spokojnie w Londynie, w obecności swojej kochającej rodziny. Będzie nam jej bardzo brakowało".

Faithfull była celebrytką zanim skończyła 17 lat, bezdomną w połowie lat 20. i inspiracją dla rówieśników i młodszych artystów przed 30. rokiem życia, kiedy jej surowy, dosadny album Broken English przyniósł jej znakomite recenzje. W kolejnych dekadach jej wielbicielami byli Beck, Billy Corgan, Nick Cave i PJ Harvey, choć jej historia zawsze była ściśle związana ze Stonesami i latami, w których spotykała się z Mickiem Jaggerem.

Jedna z pierwszych piosenek napisanych przez Jaggera i Keitha Richardsa, melancholijna "As Tears Go By", była jej przełomowym hitem wydanym w 1964 roku i początkiem jej bliskiej i udręczonej relacji z zespołem.

Faithfull i Jagger zaczęli spotykać się ze sobą w 1966 roku i stali się jedną z najbardziej znanych par "swingującego Londynu". Uosabiali szaleństwo tamtych czasów: Marianne oświadczyła kiedyś, że gdyby LSD "nie miało się wydarzyć, nie zostałoby wynalezione". Ich odrzucenie konwencjonalnych wartości przyniosło konsekwencje w postaci głośnej afery narkotykowej z 1967 roku. Jagger i Richards trafili na krótko do więzienia, a Faithfull została opisana w tabloidach jako "naga dziewczyna na imprezie Stonesów", co uznała za równie upokarzające, co nieuniknione.

Muza Rolling Stonesów

"Jednym z niebezpieczeństw związanych z reformowaniem swoich złych nawyków jest to, że niektórzy ludzie nie będą w stanie zapomnieć, że jesteś dziką istotą" - napisała w "Memories, Dreams and Reflections", pamiętniku z 2007 roku.

Jagger i Richards często wymieniali bluesmanów i wczesnych rockandrollowców jako swoje główne inspiracje, ale Faithfull i jej bliska przyjaciółka Anita Pallenberg, wieloletnia partnerka Richardsa, również otworzyły zespół na nowe sposoby myślenia. Obie były bardziej światowe niż ich ówcześni chłopcy i pomogły przekształcić piosenki i osobowości Stonesów, zarówno jako muzy jak i współpracownice.

Faithfull pomogła zainspirować takie piosenki Stonesów, jak łagodny "She Smiled Sweetly" i pożądliwy "Let's Spend the Night Together". To właśnie Faithfull pożyczyła Jaggerowi arcydzieło Michaiła Bułhakowa "Mistrz i Małgorzata", które zainspirowało go do napisania "Sympathy for the Devil", a także po raz pierwszy nagrała i napisała tekst do tragicznego utworu Stonesów "Sister Morphine", w szczególności początkowy wers "Here I lie in my hospital bed". Jej wspólny czas z Jaggerem zaowocował też jedną z jego najbardziej wrażliwych piosenek miłosnych, "Wild Horses".

Urodzona w Londynie Faithfull początkowo specjalizowała się w łagodnych balladach, takich jak "Come Stay With Me", "Summer Nights" i "This Little Bird". Ale nawet jako nastolatka Faithfull śpiewała delikatnym altem, który sugerował wiedzę i brzemię znacznie przekraczające jej lata.

Od słodkich ballad po pieśni pochodni

Pod koniec lat 60. uzależniła się od heroiny, poroniła w siódmym miesiącu ciąży i prawie zmarła z powodu przedawkowania tabletek nasennych. (W międzyczasie Jagger miał romans z Pallenbergiem i miał dziecko z aktorką Marshą Hunt). Na początku lat 70-tych Faithfull mieszkała na ulicach Londynu i straciła opiekę nad synem Nicholasem, którego miała ze swoim mężem, właścicielem galerii Johnem Dunbarem. Walczyła również z anoreksją, zapaleniem wątroby i rakiem piersi. W 2020 roku została hospitalizowana z powodu COVID-19.

Dzieliła się wszystkim, bez cenzury, w swoich wspomnieniach i muzyce, zwłaszcza Broken English, która ukazała się w 1979 roku i zawierała jej kipiące "Why'd Ya Do It" i sprzeczne "Guilt", w którym śpiewa "Czuję się winna, czuję się winna, chociaż wiem, że nie zrobiłam nic złego".

Inne albumy zawierały " Dangerous Acquaintances", " Strange Weather", album koncertowy "Blazing Away " i ostatnio " She Walks in Beauty". Chociaż lata sześćdziesiąte zdefiniowały Faithfull, jej wrażliwość często sięgała do przedrockowego świata niemieckiego kabaretu, a ona sama wykonała wiele piosenek Bertolta Brechta i Kurta Weilla, w tym "Balladę o żonie żołnierza" i "śpiewany" balet Siedem grzechów głównych.

Teatr, film, telewizja

Faithfull rozpoczęła karierę aktorską w latach 60-tych, występując m.in. w Made In U.S.A. Jean-Luca Godarda oraz grając role sceniczne w Hamlecie i Trzech siostrach Czechowa. Później pojawiła się w takich filmach jak " Maria Antonina " i "Dziewczyna z Nagasaki", a także w serialu telewizyjnym "Absolutely Fabulous", w którym została obsadzona w roli Boga.

Faithful była trzykrotnie zamężna, a w ostatnich latach spotykała się ze swoim menadżerem, Francois Ravardem. Jagger był jej najsłynniejszym kochankiem, ale inni mężczyźni w jej życiu to Richards ("tak wspaniały i niezapomniany", powiedziała o ich jednonocnej przygodzie), David Bowie i wczesna gwiazda rocka Gene Pitney. Wśród odrzuconych: Bob Dylan, który był tak zauroczony, że pisał o niej piosenkę, dopóki Faithfull, będąca wówczas w ciąży z synem, nie odrzuciła go.

"Bez ostrzeżenia zmienił się w Rumpelstiltskina" - napisała w książce Faithfull, opublikowanej w 1994 roku. "Podszedł do maszyny do pisania, wziął plik papierów i zaczął je rwać na coraz mniejsze kawałki, po czym pozwolił im wpaść do kosza na śmieci".

Dziedzictwo Faithfull to intrygi, dekadencja i upadłe imperia. Jej ojciec był oficerem brytyjskiego wywiadu podczas II wojny światowej, który pomógł uratować jej matkę przed nazistami w Wiedniu. Do bardziej odległych przodków Faithfull należeli różni austro-węgierscy arystokraci, w tym hrabia Leopold von Sacher-Masoch, którego nazwisko i skandaliczna powieść Wenus w futrze pomogły stworzyć termin "masochizm".

"Obecny przy tworzeniu" londyńskiej sceny i jej kronikarz

Rodzice Faithfull rozstali się, gdy miała 6 lat, a jej dzieciństwo obejmowało czas spędzony w klasztorze i w czymś, co nazwała "szaloną" gminą z obsesją na punkcie seksu. Jako nastolatka czytała Simone de Beauvoir, słuchała Odetty i Joan Baez oraz śpiewała w klubach folkowych. Dzięki londyńskiej scenie artystycznej poznała Dunbara, który przedstawił ją Paulowi McCartneyowi i innym celebrytom. Dunbar był także współzałożycielem Indica Gallery, gdzie John Lennon poznał Yoko Ono.

"Nici tuzina małych scen niewidzialnie splatały się ze sobą" - napisała w swoich wspomnieniach. "Wszyscy ci ludzie - właściciele galerii, fotografowie, gwiazdy popu, arystokraci i różni utalentowani próżniacy mniej więcej wymyślili scenę w Londynie, więc myślę, że byłam obecna przy jej tworzeniu".

As Tears Go By

Jej przyszłość została ustalona w marcu 1964 roku, kiedy wzięła udział w imprezie nagraniowej jednego z gorących młodych londyńskich zespołów, Rolling Stones. Odrzucając pomysł, że ona i Jagger od razu się w sobie zakochali, uważała Stonesów za "leniwych uczniów".

Była jednak pod wielkim wrażeniem jednego mężczyzny, menadżera Stonesów Andrew "Looga" Oldhama, który wyglądał na "potężnego, niebezpiecznego i bardzo pewnego siebie". Tydzień później Oldham wysłał jej telegram z prośbą o przybycie do londyńskiego Olympic Studios. Przyglądając się Jaggerowi i Richardsowi, Oldham zagrał jej demo "bardzo prymitywnej" piosenki "As Tears Go By", do której nagrania Faithfull potrzebowała zaledwie dwóch podejść.

"To absolutnie zdumiewająca rzecz, którą napisał 20-letni chłopak" - napisała Faithfull w swoich wspomnieniach z 1994 roku. "Piosenka o kobiecie nostalgicznie spoglądającej wstecz na swoje życie. Niesamowite jest to, że Mick napisał te słowa na tak długo przed tym, jak wszystko się wydarzyło. To prawie tak, jakby cały nasz związek był zaplanowany w tej piosence".