Zbudowany w Europie wielowarstwowy budynek zamknięty ukończony w 2019 roku został zaprojektowany w celu powstrzymania promieniowania pochodzącego ze stopionego paliwa jądrowego.
Tarcza ochronna pokrywająca elektrownię jądrową w Czarnobylu na Ukrainie "utraciła funkcję bezpieczeństwa" po ataku drona w lutym, poinformował organ ONZ ds. nadzoru jądrowego.
Osłona, została ukończona w ramach inicjatywy pod przewodnictwem Europy w 2019 r. Kosztowała 1,5 mld euro i obejmuje oryginalny betonowy sarkofag, została przebita w lutym w wyniku ataku rosyjskiego drona typu Shahed, poinformowali ukraińscy prokuratorzy.
Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) stwierdziła podczas inspekcji w zeszłym tygodniu, że uderzenie drona spowodowało degradację stalowej konstrukcji.
Dyrektor generalny MAEA Rafael Grossi powiedział, że inspekcja "potwierdziła, że (konstrukcja ochronna) utraciła swoje podstawowe funkcje bezpieczeństwa, w tym zdolność do zamykania, ale także wykazała, że nie doszło do trwałego uszkodzenia jej struktur nośnych lub systemów monitorowania".
Grossi dodał, że chociaż dokonano pewnych napraw, "kompleksowa odbudowa pozostaje niezbędna, aby zapobiec dalszej degradacji i zapewnić długoterminowe bezpieczeństwo jądrowe".
Według władz w Kijowie, dron przenoszący głowicę o dużej sile wybuchu uderzył w osłonę, wzniecając pożar i uszkadzając część okładziny ochronnej wokół reaktora. Moskwa zaprzeczyła, że zaatakowała elektrownię.
Według doniesień ONZ w lutym poziom promieniowania był normalny i nie było doniesień o żadnych wyciekach promieniowania.
Eksplozja w elektrowni jądrowej w Czarnobylu w 1986 r. spowodowała promieniowanie w całej Europie.
W celu powstrzymania skutków awarii, Sowieci zbudowali betonowy sarkofag nad reaktorem, który miał 30-letnią żywotność.
Nowy, wielowarstwowy budynek, który ma ponad 100 metrów wysokości, został zbudowany, aby pomieścić stopione paliwo jądrowe, które pozostaje pod sarkofagiem.
Bicie na alarm
Pojawiły się obawy o dalsze walki wokół ukraińskich elektrowni jądrowych, w szczególności elektrowni jądrowej Zaporoże na południu, największego tego typu obiektu w Europie.
Elektrownia w Zaporożu działa na zapasowych generatorach diesla od 23 września, kiedy to zerwana została jej ostatnia zewnętrzna linia energetyczna.
W październiku prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski alarmował o zagrożeniach dla bezpieczeństwa w Zaporożu, mówiąc, że zapasowe generatory nigdy nie musiały pracować tak długo.
"Generatory i elektrownia nie były na to zaprojektowane" - powiedział Zełenski, określając sytuację jako "krytyczną".
Elektrownia znajduje się na obszarze okupowanym przez Rosję od początku pełnej inwazji Moskwy na Ukrainę w lutym 2022 r. i nie działa. Nadal potrzebuje niezawodnego zasilania do chłodzenia sześciu wyłączonych reaktorów i wypalonego paliwa, aby uniknąć katastrofalnych incydentów jądrowych.
Grossi powiedział, że awaryjne generatory diesla zostały zaprojektowane jako "ostatnia linia obrony", aby pomóc elektrowniom jądrowym w chłodzeniu ich reaktorów, ale ich użycie jest obecnie "zbyt częstym zjawiskiem".
"Dopóki trwa ten wyniszczający konflikt, bezpieczeństwo jądrowe pozostaje poważnie zagrożone. Dzisiaj mieliśmy do przekazania kilka rzadkich pozytywnych wiadomości, ale daleko nam jeszcze do wyjścia z lasu" - powiedział Grossi.