W rozmowie telefonicznej z prezydentem Stanów Zjednoczonych Donaldem Trumpem Władimir Putin powiedział, że Rosja jest gotowa pracować nad memorandum z Ukrainą, które obejmuje możliwe zawieszenie broni na określony czas.
Prezydent Donald Trump o przebiegu rozmów poinformował w mediach społecznościowych. "Właśnie zakończyłem dwugodzinną rozmowę telefoniczną z prezydentem Rosji, Władimirem Putinem. W mojej ocenie przebiegła bardzo dobrze. Rosja i Ukraina niezwłocznie rozpoczną negocjacje w sprawie zawieszenia broni, a co ważniejsze – w sprawie ZAKOŃCZENIA wojny. Warunki zostaną wypracowane przez obie strony, ponieważ tylko one znają szczegóły negocjacji, o których nikt inny nie ma wiedzy. Ton i atmosfera rozmowy były znakomite. Gdyby było inaczej, powiedziałbym to teraz, a nie później. Rosja chce prowadzić WYMIANĘ HANDLOWĄ na dużą skalę ze Stanami Zjednoczonymi, gdy ten katastrofalny „rozlew krwi” się zakończy – i ja się na to zgadzam. Rosja ma ogromną szansę na stworzenie miejsc pracy i budowanie dobrobytu. Jej potencjał jest NIEOGRANICZONY. Podobnie Ukraina może odnieść znaczne korzyści handlowe w procesie odbudowy swojego kraju. Negocjacje między Rosją a Ukrainą rozpoczną się niezwłocznie. Poinformowałem o tym prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen, prezydenta Francji Emmanuela Macrona, premier Włoch Giorgię Meloni, kanclerza Niemiec Friedricha Merza oraz prezydenta Finlandii Alexandra Stubba podczas rozmowy telefonicznej tuż po rozmowie z prezydentem Putinem. Watykan, reprezentowany przez papieża, wyraził zdecydowane zainteresowanie tym, aby gościć te negocjacje. Niech proces się rozpocznie!”
Rosyjska państwowa agencja informacyjna TASS podała, że rozmowa Trumpa i Putina trwała około dwóch i pół godziny. W rozmowie telefonicznej z prezydentem USA przywódca Rosji Władimir Putin powiedział, że "zawieszenie broni jest możliwe, jeśli zostaną osiągnięte odpowiednie porozumienia".
Putin powiedział również, że Rosja jest gotowa pracować nad memorandum z Ukrainą, które obejmuje potencjalne zawieszenie broni na określony czas.
Putin dodał, że kontakty między grupami negocjacyjnymi, które spotkały się w Stambule na rozmowy w zeszłym tygodniu, zostały "wznowione".
Rosyjski przywódca podkreślił, że sekretarz prasowy Kremla Dmitrij Pieskow lub szef moskiewskiego zespołu negocjacyjnego Władimir Uszakow podadzą więcej szczegółów później.
Zełenski o nadzwyczajnej chwili
Prezydent Ukrainy w obszernym wpisie na X podkreśla, że rozmawiałam z prezydentem USA w poniedziałek dwukrotnie.: przed jego rozmową z Putinem i po niej. "To decydujący moment. Świat może teraz zobaczyć, czy jego przywódcy są naprawdę zdolni do zapewnienia zawieszenia broni i osiągnięcia prawdziwego, trwałego pokoju.
Na początku naszej dwustronnej rozmowy potwierdziłem prezydentowi Trumpowi, że Ukraina jest gotowa na pełne i bezwarunkowe zawieszenie broni, o czym mówiły szczególnie Stany Zjednoczone".
"Powtórzyłem również, że Ukraina jest gotowa na bezpośrednie negocjacje z Rosją w dowolnym formacie, który przyniesie rezultaty. Turcja, Watykan, Szwajcaria – rozważamy wszystkie możliwe miejsca".
Zełenski wezwał do nałożenia kolejnych sankcji na Rosję, jeśli ta nie zasiądzie do stołu negocjacyjnego.
"Jeśli Rosja odmówi zaprzestania zabójstw, odmówi uwolnienia jeńców wojennych i zakładników, jeśli Putin przedstawi nierealne żądania, będzie to oznaczać, że Rosja będzie nadal przeciągać wojnę i zasługuje na to, aby Europa, Ameryka i świat działały odpowiednio, w tym poprzez dalsze sankcje. Rosja musi zakończyć wojnę, którą zaczęła, i może zacząć to robić każdego dnia. Ukraina zawsze była gotowa na pokój".
Ursula von der Leyen poinformowała w poniedziałek wieczorem w serwisie X, że wraz z kilkoma innymi przywódcami wysłuchali relacji prezydenta USA na temat jego rozmowy z rosyjskim przywódcą. "Dobra rozmowa z prezydentem Trumpem, razem z prezydentem ( Francji) Emmanuelem Macronem, premier ( Włoch) Giorgii Meloni i prezydentem ( Finlandii) Alexem Stubbem oraz kanclerzem ( Niemiec) Friedrichem Merzem oraz prezydentem ( Ukrainy) Wołodymyrem Zełenskim o rozmowie z prezydentem Putinem. Chcę podziękować prezydentowi Trumpowi za jego niestrudzone wysiłki na rzecz zawieszenia broni na Ukrainie. Ważne jest, aby Stany Zjednoczone pozostały zaangażowane. Będziemy nadal wspierać Wołodymyra Zełenskiego w osiągnięciu trwałego pokoju na Ukrainie".
Rozmowę skomentował też niemiecki kanclerz. "Europa i Ameryka są w tej kwestii całkowicie zgodne: będziemy ściśle wspierać Ukrainę na drodze do zawieszenia broni. Europa zwiększy presję na Moskwę za pomocą sankcji. Uzgodniliśmy to z prezydentem USA po rozmowie z Putinem" - napisał w sieci Friedrich Merz.
Rosnąca frustracja
Komentując rozmowę wcześniej w poniedziałek, sekretarz prasowy Białego Domu powiedziała, że celem Trumpa było "doprowadzenie do zawieszenia broni".
Karoline Leavitt przyznała również, że prezydent USA jest "bardzo sfrustrowany obiema stronami" wojny.
"Nic się nie wydarzy, dopóki Putin i ja nie spotkamy się" - powiedział prezydent USA dziennikarzom 15 maja, dodając później: "Myślę, że nadszedł czas, abyśmy po prostu to zrobili".
Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych J.D. Vance powiedział również w poniedziałek, że Trump zamierza naciskać na Władimira Putina, aby dowiedzieć się, czy jest on naprawdę zainteresowany zakończeniem inwazji na Ukrainę na pełną skalę.
"Zdajemy sobie sprawę, że mamy tu do czynienia z pewnym impasem" - zwrócił uwagę Vance, dodając: "I myślę, że prezydent zamierza powiedzieć prezydentowi Putinowi: Słuchaj, czy mówisz poważnie?".
Vance ocenił, że nie jest pewien, czy Putin ma strategię zakończenia wojny, ale dodał, że Waszyngton może zrezygnować z próby mediacji w sprawie jakiegokolwiek porozumienia, jeśli nie zostanie osiągnięty znaczący postęp w kierunku pokoju.
Chociaż to sam Putin zasugerował bezpośrednie rozmowy między Rosją a Ukrainą, nie przyjął zaproszenia Wołodymyra Zełenskiego na rozmowy w Stambule w zeszłym tygodniu, zamiast tego wysyłając delegację niższego szczebla.
Prezydent Ukrainy spotkał się ze swoim zespołem wcześniej w poniedziałek, aby "ocenić wynik" tych rozmów, mówiąc, że Kijów zrobił wszystko, aby przybliżyć zawieszenie broni, a Rosja jest przeszkodą na drodze do pokoju.
"Spotkania 15-16 maja pokazały światu naszą gotowość do przybliżenia pokoju, a tym samym potrzebę wywarcia presji na Rosję, aby zakończyła wojnę" - napisał Zełenski na Telegramie.
Wymiana więźniów
Dodal, że najważniejszym wynikiem rozmów było porozumienie w sprawie wymiany tysiąca jeńców wojennych z każdej strony. Przygotowania do tej wymiany są w toku i prowadzi je służba bezpieczeństwa Ukrainy.
Według rosyjskiej agencji prasowej TASS, wymiana więźniów była też przedmiotem poniedziałkowej rozmowy telefonicznej Trumpa z Putinem. "Wspomniano o wymianie więźniów między obydwoma krajami. Jest to ważna akcja humanitarna, w ostatnich miesiącach przeprowadzono już kilka podobnych akcji. Prezydenci zaznaczyli, że obecnie trwają prace nad kolejną taką wymianą 9 za 9 osób" - poinformował doradca Putina Jurij Uszakow, cytowany przez TASS.