Unijni prawodawcy podejmą w czwartek decyzję w sprawie następcy Wojciecha Wiewiórowskiego.
Eurodeputowani z parlamentarnej Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE) wysłuchają czterech kandydatów, którzy mają nadzieję zostać kolejnym Europejskim Inspektorem Ochrony Danych. EIOD to organ nadzorujący prywatność w instytucjach Unii Europejskiej.
Przesłuchania miały odbyć się w listopadzie ubiegłego roku, ale zostały opóźnione, ponieważ Komisji Europejskiej nie udało się sporządzić listy kandydatów przed 5 grudnia, kiedy wygasał mandat obecnego Inspektora, Wojciecha Wiewiórowskiego.
Chociaż EIOD nie jest w stanie nakładać grzywien na firmy Big Tech za naruszenie prywatności - to bowiem kompetencja krajowych organów ochrony danych - jego rola jako doradcy tych organów nadzorczych jest znacząca.
Jeszcze w tym roku zacznie obowiązywać ustawa o sztucznej inteligencji, a krajowe organy nadzorujące prywatność będą postrzegać swoją pracę w zakresie prywatności jako coraz bardziej powiązaną ze sztuczną inteligencją, co umożliwi nowemu Inspektorowi odgrywanie znaczącej roli w ustalaniu agendy.
Ta czwórka walczy o objęcie tego stanowiska w następnej kadencji.
Wojciech Wiewiórowski
Wiewiórowski jest Inspektorem od 2019 roku. Wcześniej był zastępcą Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, współpracując z Giovannim Butarellim, byłym włoskim Inspektorem. W Polsce pracował jako Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych i wiceprzewodniczący Grupy Roboczej Art. 29.
W 2024 r. jako przedstawiciel EIOD badał wykorzystanie dostawców usług w chmurze przez agencję kontroli granicznej Frontex, doradzał w sprawie zasad odpowiedzialności za sztuczną inteligencję i wydał opinię na temat ustawy o sztucznej inteligencji, co prawdopodobnie daje mu przewagę nad pozostałymi trzema kandydatami.
W pisemnych odpowiedziach dla komisji LIBE Wiewiórowski powiedział, że "nada priorytet dyskusji na temat sztucznej inteligencji".
"Jestem pewien, że instytucje UE potrzebują w najbliższej przyszłości wytycznych dotyczących tego, w jaki sposób Europa może odgrywać wiodącą rolę w zapewnianiu bezpiecznego wdrażania sztucznej inteligencji w różnych sektorach" - podkreśla ubiegający się o reelekcję Polak.
François Pellegrini
Informatyk François Pellegrini jest profesorem na Uniwersytecie w Bordeaux i badaczem w Bordeaux Computer Science Research Laboratory. W latach 2014-2024 pełnił funkcję członka zarządu i wiceprezesa francuskiego organu ochrony danych CNIL.
W CNIL był odpowiedzialny między innymi za handel elektroniczny i cyberbezpieczeństwo, co będzie bardzo istotne, ponieważ oczekuje się, że Komisja Europejska ponownie oceni istniejące przepisy dotyczące cyberbezpieczeństwa podczas nowej kadencji.
W pisemnych odpowiedziach przekazał członkom komisji, że jego wizja przyszłości EIOD "to sprawny i proaktywny organ regulacyjny, dysponujący najnowocześniejszą wiedzą prawną i techniczną", współpracujący z odpowiednikami i będący w stanie zapewnić odpowiednie opinie i porady współprawodawcom i UE.
Bruno Gencarelli
Gencarelli jest urzędnikiem unijnym z długą karierą w dziedzinie kwestii prywatności: ostatnio był członkiem gabinetu byłego komisarza UE ds. sprawiedliwości Didiera Reyndersa i szefem Działu Spraw Międzynarodowych i Przepływu Danych w Komisji.
Był odpowiedzialny za prace Komisji w dziedzinie ochrony danych w ostatnich latach, w tym podczas dyskusji nad ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych (RODO). Gencarelli prowadził również negocjacje kilku umów o przekazywaniu danych z krajami trzecimi, takich jak porozumienie UE-Japonia i ramy prywatności danych UE-USA.
Jego doświadczenie z wymianą danych w USA może być szczególnie przydatne, ponieważ EIOD badał, czy korzystanie przez Komisję z Microsoft 365 było zgodne z prawem, a obecne ramy prywatności danych UE-USA stoją w obliczu wyzwania prawnego. W swoich odpowiedziach na pytania komisji ocenił, że agencja "będzie musiała działać w bardziej złożonym systemie zarządzania", nawiązując do rozwoju sytuacji wokół sztucznej inteligencji.
"W tym odnowionym środowisku moim głównym priorytetem byłoby zapewnienie, że EIOD jest gotowy na te zmiany, w tym na przyjęcie dodatkowych obowiązków, które wykraczają poza jego "tradycyjną" rolę" - dodał Gencarelli.
Anna Pouliou
Do tej pory funkcję Inspektora - utworzoną w 2004 r. - zawsze pełnili mężczyźni. Anna Pouliou, obecna przewodnicząca Komisji Ochrony Danych w CERN, organie nadzorującym ochronę danych Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych, może być pierwszą kobietą na tym stanowisku.
Pouliou jest prawnikiem, kierowała korporacyjnymi zespołami ds. prywatności, w tym w firmie konsultingowej Mars. Jest również wykładowcą w zakresie zarządzania danymi, międzynarodowych przepisów dotyczących prywatności i sztucznej inteligencji na uniwersytetach w Saint-Gallen i Maastricht. Pouliou współpracowała również z Komisją w zakresie RODO: w latach 2017-2022 była jednym z 27 członków wielostronnej grupy ekspertów ds. RODO, doradzającej Komisji Europejskiej w zakresie wdrażania RODO w imieniu Business Europe.
Napisała do prawodawców, że chce, aby EIOD stał się "światowym liderem w debacie na temat przyjaznej dla innowacji etyki cyfrowej i zarządzania danymi".