Wydatki UE na obronność w 2024 roku osiągnęły rekordowe 343 mld euro. To efekt znacznego wzrostu inwestycji w sprzęt wojskowy i badania obronne.
REKLAMA
Wydatki na obronność w krajach UE osiągnęły nowy rekord – 343 mld euro – wynika z danych Europejskiej Agencji Obrony (EDA).
Państwa członkowskie zwiększyły swoje inwestycje o 19 procent w latach 2023–2024.
Największą część budżetu stanowi sprzęt wojskowy, którego wartość wzrosła o 39 procent do 88 mld euro.
Wydatki na badania i rozwój w dziedzinie obronności osiągnęły 13 mld euro, co oznacza wzrost o 20 procent.
Roczny koszt dla każdego obywatela UE szacuje się obecnie na 764 euro.
Którzy członkowie UE są na dobrej drodze do osiągnięcia 3,5 procent celu PKB na obronność?
Dane opublikowane przez Euronews wskazują, że Polska znacząco zwiększyła swoje wydatki na obronność do prawie 3,8 procent PKB, co jest najwyższym wynikiem w UE.
Estonia i Łotwa osiągnęły po 3,3 procent, a Litwa 3,1 procent. Na przeciwnym końcu skali znalazła się Irlandia, wydając zaledwie 0,2 procent PKB.
W wartościach bezwzględnych najwięcej inwestują Niemcy – około 90 mld euro (2,1 procent PKB), za nimi plasuje się Francja z prawie 60 mld euro (2 procent) i Włochy z około 33 mld euro (1,5 procent).
Wszystkie państwa UE zwiększyły budżet wojskowy w 2024 roku, z wyjątkiem Irlandii, gdzie spadł on do 1,2 mld euro, oraz Portugalii, gdzie zmniejszył się do 4,1 mld euro.
Jak siły zbrojne UE wypadają na tle USA, Rosji i Chin?
EDA porównała również siły UE z siłami USA.
W 2024 roku Waszyngton zainwestował 845 mld euro w obronność (3,1 procent PKB), prawie trzykrotnie więcej niż UE.
Chociaż państwa UE dysponują łącznie większą liczbą czołgów, systemów artyleryjskich i bojowych wozów piechoty, ich zdolności są rozproszone w różnych systemach operacyjnych, co ogranicza efektywność.
Dla porównania, Rosja (107 mld euro) i Chiny (250 mld euro) wydają mniej w wartościach bezwzględnych, ale EDA ostrzega, że mogą osiągnąć większą efektywność kosztową dzięki niższym cenom krajowym, zintegrowanemu planowaniu, mniejszemu rozdrobnieniu i niższym kosztom strukturalnym.
Oba państwa zwiększyły swoje budżety obronne szybciej niż UE w ciągu ostatnich dwóch dekad.
Nie ma skutecznego odstraszania bez współpracy, mówi EDA
EDA szacuje, że inwestycje UE w obronność mogą wzrosnąć do 381 mld euro w 2025 roku, podnosząc wydatki bloku do 2,1 procent PKB i po raz pierwszy przekraczając wytyczną 2 procent.
Aby osiągnąć cel 3,5 procent PKB do 2035 roku, konieczne będzie dodatkowe 254 mld euro, co podniesie całkowite wydatki do około 635 mld euro.
Inicjatywa Komisji Europejskiej Readiness 2030 zakłada stworzenie dodatkowej przestrzeni fiskalnej do 800 mld euro w ciągu najbliższych czterech lat, co umożliwi dalsze zwiększenie inwestycji.
EDA podkreśla jednak, że same pieniądze nie wystarczą. Konieczne będzie zwiększenie liczby personelu oraz zapewnienie odpowiednio wyszkolonych żołnierzy do obsługi zaawansowanego sprzętu.
Agencja wzywa przede wszystkim do zacieśnienia współpracy między państwami członkowskimi, zarówno w celu efektywnego wydawania środków, jak i zapewnienia lepszej koordynacji sił zbrojnych poprzez interoperacyjne systemy i sprzęt.