W 2024 roku obywatelstwo polskie otrzymało rekordowe 16 342 cudzoziemców – o 37% więcej niż w roku poprzednim. Najliczniejszą grupę stanowiły osoby z Ukrainy, które jednak stanowiły nieco ponad połowę wszystkich nowych obywateli.
Liczba cudzoziemców, którzy otrzymali obywatelstwo polskie w 2024 roku, wzrosła prawie czterokrotnie w porównaniu z 2012 rokiem. W ubiegłym roku Polska odnotowała największy wzrost liczby obywateli urodzonych za granicą od ponad dziesięciu lat, ze względu na rekordowe poziomy migracji.
Ponad połowę osób, które uzyskały obywatelstwo polskie, stanowili Ukraińcy. Kolejne co do liczebności grupy to Białorusini, Rosjanie, Wietnamczycy, Boliwijczycy, Ormianie i Turcy. Coraz więcej Izraelczyków również ubiega się o obywatelstwo polskie, w związku z atakami z 7 października i ich konsekwencjami. Liczba Izraelczyków, którzy ubiegali się o obywatelstwo ze względu na pochodzenie, wzrosła z około 2 500 w 2021 roku do ponad 9 000 w 2024 roku.
W marcu Jesse Eisenberg, aktor i reżyser filmu "Prawdziwy ból”, potomek polskich Żydów, otrzymał obywatelstwo polskie na uroczystości, w której uczestniczył były prezydent Andrzej Duda. W tym tygodniu były mistrz Rosji w łyżwiarstwie szybkim, Władimir Semirunnij, który uciekł do Polski po inwazji Rosji na Ukrainę, otrzymał obywatelstwo od prezydenta Karola Nawrockiego. Teraz będzie mógł reprezentować Polskę na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich.
Jak cudzoziemcy mogą uzyskać obywatelstwo polskie?
W przypadku potomków obywateli polskich, takich jak Jesse Eisenberg, obywatelstwo można uzyskać, przedstawiając dowód przynajmniej jednego bezpośredniego polskiego przodka, np. dziadka lub pradziadka. Wymagane są dokumenty potwierdzające posiadanie przez przodka obywatelstwa polskiego, takie jak akt urodzenia czy akt małżeństwa. Konieczne jest również wykazanie, że potomek nie utracił polskiego obywatelstwa za życia, na przykład w wyniku nabycia obywatelstwa obcego lub służby w obcym wojsku.
Osoby pragnące uzyskać obywatelstwo polskie bez konieczności korzystania ze ścieżki pokrewieństwa mogą to zrobić na dwa sposoby. Jeden z nich wymaga od wnioskodawców wykazania stabilnych dochodów, posiadania własnego mieszkania oraz znajomości języka polskiego, a także spełnienia wymogu minimalnego okresu zamieszkania w Polsce. Zazwyczaj okres ten wynosi trzy lata, choć w przypadku małżonków obywateli polskich może być krótszy. Prezydent Karol Nawrocki zaproponował wydłużenie tego okresu do 10 lat.
Obywatelstwo polskie można też uzyskać, składając wniosek bezpośrednio do Prezydenta RP. W takim przypadku należy przedstawić dokumenty potwierdzające związki z Polską, opisać przebieg życia oraz uzasadnić powody ubiegania się o obywatelstwo. W 2024 roku ówczesny prezydent Andrzej Duda nadał w ten sposób 1 514 obywatelstw.