Niemal wszystkie sondaże sugerują, że druga tura wyborów prezydenckich w Polsce będzie niezwykle zacięta. Zmierzą się w niej kandydat Koalicji Obywatelskiej (KO) Rafał Trzaskowski, oraz popierany przez Prawo i Sprawiedliwość (PiS) Karol Nawrocki.
REKLAMA
To już ostatnia prosta kampanii wyborczej przed drugą turą wyborów prezydenckich w Polsce. W drugiej turze w niedzielę zmierzą się kandydat Koalicji Obywatelskiej (KO) Rafał Trzaskowski oraz popierany przez Prawo i Sprawiedliwość (PiS) Karol Nawrocki.
W nocy z piątku na sobotę rozpocznie się cisza wyborcza. Potrwa ona do godz. 21:00 w niedzielę, pod warunkiem, że żadna z obwodowych komisji wyborczych nie przedłuży głosowania. Jeśli głosowanie faktycznie nie zostanie przedłużone, cisza wyborcza zakończy się wraz z ogłoszeniem pierwszych wyników tzw. exit poll.
Co planują kandydaci na finiszu kampanii?
Karol Nawrocki rozpoczął ostatni dzień kampanii w Gorlicach, w województwie małopolskim, gdzie spotkał się z mieszkańcami. Następnie udał się na Podkarpacie, gdzie złożył kwiaty pod pomnikiem upamiętniającym ofiary rzezi wołyńskiej w Domostawie. Kandydat popierany przez PiS pojawi się także w Białej Podlaskiej, w województwie lubelskim. Kampanię zakończy spotkaniem z mieszkańcami miejscowości Wysokie Mazowieckie na Podlasiu.
Rafał Trzaskowski dzień rozpoczął w województwie kujawsko-pomorskim, gdzie spotkał się z mieszkańcami Włocławka, prosząc ich o mobilizację. Kandydat KO ostatni dzień kampanii spędzi głównie na północy kraju. Pojawi się między innymi na wiecu w Gdańsku, czyli w rodzinnym mieście Karola Nawrockiego. Pojawi się też w Elblągu i Ostródzie w województwie warmińsko-mazurskim. Następnie zakończy swoją kampanię ok. godziny 23:15 spotkaniem z mieszkańcami Ciechanowa na Mazowszu.
Co mówią najnowsze sondaże?
Niemal wszystkie sondaże sugerują, że druga tura będzie bardzo zacięta.
Czwartkowy sondaż IBRiS dla portalu Onet.pl wskazuje, że Trzaskowski może liczyć na 47,7% poparcia, a Nawrocki na 46%. Z kolei z czwartkowego sondażu Opinia24 dla „Faktów” TVN wynika, że na Trzaskowskiego zagłosuje 47,4% respondentów, a na Nawrockiego 46,3%.
Z kolei opublikowany w piątek sondaż Ogólnopolskiej Grupy Badawczej (OGB) dla Wirtualnej Polski wskazuje na przewagę Karola Nawrockiego, na którego planuje zagłosować 50,63% badanych, w porównaniu do 49,37% na Rafała Trzaskowskiego.
Przepływy elektoratów
Kampania przed drugą turą to przede wszystkim zabieganie o elektorat kandydatów, którzy nie dostali się do drugiej tury.
Tuż po ogłoszeniu wyników pierwszej tury, marszałek sejmu Szymon Hołownia, który w pierwszej turze zdobył 4,99% głosów, powiedział, że należy „dać szansę Rafałowi Trzaskowskiemu”. Kandydatka Nowej Lewicy Magdalena Biejat, na którą w pierwszej turze głosowało 4,23% wyborców, również udzieliła poparcia Trzaskowskiemu. Adrian Zandberg z lewicowej partii Razem, który w pierwszej turze zdobył 4,86% głosów, odmówił udzielenia poparcia któremukolwiek z kandydatów.
Głos na Nawrockiego w drugiej turze zadeklarował skrajnie prawicowy Grzegorz Braun, który w pierwszej turze zajął czwarte miejsce, zdobywając 6,34% głosów. Poparcie kandydatowi PiS przekazali również Marek Jakubiak i Marek Woch, którzy łącznie w pierwszej turze uzyskali poparcie niespełna 170 tysięcy wyborców.
Walka o głosy wyborców Mentzena
Kluczowe jednak mogą się w drugiej turze okazać głosy Sławomira Mentzena ze skrajnie prawicowej Konfederacji. Mentzen w pierwszej turze zdobył 14,8% głosów. Miał również najwyższe poparcie wśród wyborców młodych, w wieku od 18 do 29 lat.
Mentzen, zamiast deklarować swoje poparcie dla któregoś z kandydatów, postanowił ich obu zaprosić na rozmowę w swoim kanale na YouTube. Zarówno Nawrocki, jak i Trzaskowski przyjęli zaproszenie. Ten pierwszy podpisał w trakcie tej rozmowy listę 8 ważnych dla Mentzena postulatów, w tym o niewprowadzaniu nowych podatków, niewysyłaniu polskich żołnierzy na Ukrainę oraz waluty euro, a także o nieograniczaniu płatności za pomocą gotówki.
Trzaskowski natomiast, mimo że zgodził się z niektórymi postulatami, nie złożył swojego podpisu pod 8-punktowym dokumentem. Po spotkaniu Trzaskowskiego z Mentzenem politycy poszli na piwo. W mediach społecznościowych szybko zaczęły krążyć nagrania wideo, na których Mentzen, Trzaskowski i szef polskiego MSZ Radosław Sikorski spędzają wspólnie czas w pubie należącym do Mentzena. Takie zbliżenie między politykami o bardzo różnych poglądach wywołało krytykę ze strony niektórych zwolenników Mentzena.
Lider Konfederacji ostatecznie powiedział w środę swoim zwolennikom, aby głosowali „zgodnie z sumieniem” w drugiej turze. Jednak dodał: „Nie widzę powodu, aby głosować na Trzaskowskiego”.
Kontrowersje wokół kandydatów
Końcówkę kampanii przed pierwszą turą wyborów zdominowały głównie kolejne kontrowersje wokół Nawrockiego. W ostatnich dniach kampanii portal Onet opublikował artykuł, w którym twierdzi, że Karol Nawrocki, jako pracownik ochrony w Grand Hotelu w Sopocie, sprowadzał dla gości prostytutki. Onet powołał się przy tym na pracowników z hotelowej ochrony, którzy mieli kilkanaście lat temu pracować razem z Nawrockim. Kandydat PiS zdementował doniesienia portalu, twierdząc, że padł ofiarą skoordynowanej akcji rządu i podległych mu służb. We wtorek złożył do Sądu Okręgowego w Warszawie pozew cywilny przeciwko Onetowi o ochronę dóbr osobistych. Nie chciał skorzystać z przysługującego mu trybu wyborczego, w którym sąd musiałby wydać wyrok w dwadzieścia cztery godziny.
Kontrowersje w trakcie całej kampanii nie ominęły również Rafała Trzaskowskiego. Państwowy instytut NASK jeszcze przed pierwszą turą ostrzegł, że w Polsce mogło dojść do zagranicznej ingerencji w kampanię wyborczą. Chodziło o anonimowe konta, które miały wykupić reklamy polityczne na Facebooku. Według Instytutu mogły być finansowane z zagranicy, co jest niezgodne z polskim prawem. Reklamy miały również atakować konkurentów Trzaskowskiego.
Portal Wirtualna Polska podał, że za publikowanymi w internecie finansowanymi z zagranicy reklamami politycznymi atakującymi konkurentów Trzaskowskiego stoją pracownicy i wolontariusze fundacji Akcja Demokracja, powiązani z Koalicją Obywatelską. Wirtualna Polska dodała, że źródłem finansowania tych reklam mogły być fundusze powiązane z Partią Demokratyczną w Stanach Zjednoczonych.
Dwa marsze w Warszawie
W zeszłą niedzielę odbyły się dwa marsze obu kandydatów na prezydenta, które szły równocześnie, równoległymi ulicami Warszawy.
Na marszu Rafała Trzaskowskiego, z placu Bankowego na plac Konstytucji w Warszawie, przeszli zwolennicy Koalicji Obywatelskiej oraz czołowi politycy, w tym premier Donald Tusk. Pojawili się na nim także politycy z szerszej koalicji rządzącej, między innymi marszałek Sejmu Szymon Hołownia oraz wicemarszałek senatu Magdalena Biejat. W marszu wziął udział również nowo wybrany prezydent Rumunii Nicușor Dan.
Marsz Nawrockiego przeszedł z kolei z ronda de Gaulle’a na plac Zamkowy, gdzie popierany przez PiS kandydat zabrał głos ze sceny. Marsz ten zgromadził zwolenników oraz polityków Prawa i Sprawiedliwości (PiS). Obecni byli prezes PiS Jarosław Kaczyński oraz czołowi przedstawiciele prawicowej formacji, w tym były premier Mateusz Morawiecki a także Elżbieta Witek, Przemysław Czarnek i Mariusz Błaszczak.
Debaty
23 maja odbyła się debata w TVP między dwoma kandydatami na urząd prezydenta, w której zadawali sobie wzajemnie pytania, inaczej niż w poprzednich debatach, w których musieli odpowiadać na pytania dziennikarzy. Kandydaci dyskutowali między innymi o ochronie zdrowia, mieszkalnictwie, polityce zagranicznej. Trzaskowski podkreślał swoje międzynarodowe doświadczenie i krytykował Karola Nawrockiego, nawiązując do afer z czasów rządów PiS. Z kolei Nawrocki przekonywał, że jako prezydent będzie w stanie stanowić przeciwwagę dla rządu Donalda Tuska i skutecznie go kontrolować.
28 maja kolejną debatę zorganizowała sympatyzująca z prawicą Telewizja Republika. Uczestniczył w niej wyłącznie Nawrocki, odpowiadając na pytania dziennikarzy i przedstawicieli organizacji społecznych. Trzaskowski przebywał w tym czasie na wiecu wyborczym w Kaliszu, gdzie odpowiadał na pytania wyborców.
W niedzielę Polacy pójdą do urn, by w drugiej turze wyborów wybrać prezydenta na pięcioletnią kadencję. Zaprzysiężenie następcy Andrzeja Dudy odbędzie się na początku sierpnia.
Obecny prezydent stoi na czele państwa drugą kadencję kadencje. Był kandydatem Prawa i Sprawiedliwości. Dwukrotnie był wybierany w drugiej turze. W 2015 roku jego kontrakandydatem był urzędujący wtedy prezydent Bronisław Komorowski. W 2020 roku Duda pokonał Rafała Trzaskowskiego różnicą około 420 tysięcy głosów ( 2,06 punktu procentowego).