W tym tygodniu europejski komisarz ds. rolnictwa, Christophe Hansen, zaprezentował plan uproszczeń mający na celu wsparcie rolników. Szczegóły strategii przedstawił podczas spotkania zorganizowanego przez Euronews.
Europejski komisarz ds. rolnictwa Christophe Hansen przedstawił propozycje uproszczeń dla sektora rolnego. Celem jest ograniczenie obciążeń administracyjnych zarówno dla rolników, jak i państw członkowskich Unii Europejskiej.
Podczas spotkania zorganizowanego przez Euronews Luksemburczyk zaprezentował szczegóły planowanych zmian. Jego zdaniem strategia powinna przynosić korzyści wszystkim zainteresowanym stronom.
„To, co rolnicy postrzegają jako obciążenie administracyjne, wynika nie tylko z przepisów Wspólnej Polityki Rolnej (WPR), ale również z regulacji dotyczących ochrony środowiska, zdrowia, a często także z przepisów krajowych lub regionalnych. Dlatego każdy powinien wnieść swój wkład w ograniczenie biurokracji” – podkreślił komisarz.
Według założeń Komisji proponowane uproszczenia mają przynieść rolnikom oszczędności na poziomie 1,58 miliarda euro rocznie, a administracjom krajowym 210 milionów euro. Pakiet środków skierowany jest szczególnie do małych gospodarstw oraz producentów ekologicznych, które odgrywają istotną rolę w rozwoju obszarów wiejskich.
Wśród propozycji znalazły się m.in. zwolnienia z niektórych przepisów środowiskowych, tzw. uwarunkowań. Christophe Hansen zaznaczył, że celem pakietu nie jest reforma sektora, lecz dostosowanie wybranych zasad. Przykładem są regulacje dotyczące użytków zielonych.
„Obecnie, jeśli użytki zielone pozostają w tym samym miejscu przez ponad pięć lat, uznawane są za trwałe użytki zielone. Oznacza to, że nie można ich już przekształcić w grunty orne, co dla rolników bywa niekorzystne. Dlatego wielu z nich decyduje się na zaoranie tych terenów po czterech latach, by utrzymać możliwość ich użytkowania jako gruntów ornych” – wyjaśnił komisarz.
„Tymczasem, moim zdaniem, większą wartość ma sytuacja, w której trawa utrzymuje się przez siedem lat, a nie tylko pięć. To postęp z punktu widzenia ochrony środowiska. Zmieniamy więc nie cele, lecz sposób ich realizacji” – dodał.
Elastyczność i wsparcie finansowe
Komisja Europejska chce również wesprzeć drobnych rolników w uzyskaniu pomocy finansowej, aby zwiększyć konkurencyjność ich gospodarstw. Rozważana jest możliwość wprowadzenia uproszczonej formy wsparcia w wysokości do 50 000 euro.
Komisarz Christophe Hansen podkreśla także znaczenie cyfryzacji sektora rolnego. Jako przykład wskazuje cyfrowe portfolio gospodarstw, które mogłoby ułatwiać kontrole i usprawniać komunikację z administracją.
„Jako gospodarstwo rolne mam swój cyfrowy portfel. Jeśli na przykład władze wodne chcą uzyskać informacje na temat mojej ziemi, mogą zwrócić się bezpośrednio do tego portfela” – tłumaczy Hansen.
Komisarz podkreśla również, że jego celem jest ponowne uczynienie zawodu rolnika atrakcyjnym oraz wsparcie profesjonalistów działających w tym sektorze.
„Bardzo ważne jest, abyśmy zmniejszyli stres, z jakim zmagają się rolnicy. Obecnie wszystko zależy od państw członkowskich, a rolnicy muszą przechodzić przez pięć, sześć, a czasem nawet siedem kontroli rocznie. To powoduje ogromne obciążenie psychiczne” – podkreśla komisarz Christophe Hansen.
„Dlatego chcemy ograniczyć liczbę kontroli, a państwa członkowskie również są zobowiązane do podjęcia działań w tym zakresie. Naszym celem jest redukcja liczby inspekcji do zaledwie jednej rocznie” – dodaje.
Tymczasem organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną środowiska ostrzegają, że proponowane uproszczenia mogą zagrażać realizacji celów ekologicznych Wspólnej Polityki Rolnej. Komisarz jednak odrzuca tę krytykę, argumentując, że uproszczenia nie oznaczają rezygnacji z ambicji środowiskowych, lecz zmianę sposobu ich osiągania.
Hansen przypomina również o niezadowoleniu wśród rolników, które w 2024 roku doprowadziło do licznych protestów w całej Europie. Nowy pakiet propozycji ma stanowić odpowiedź na ich obawy, szczególnie dotyczące zbyt restrykcyjnych przepisów unijnych.
Plan uproszczeń, jak zaznacza Komisja, to dopiero pierwszy krok. Kolejne środki mają zostać zaprezentowane jeszcze w tym roku.