Dzień po wyborze na kanclerza Niemiec, chadek Friedrich Merz udał się w środę do Paryża i Warszawy na spotkanie ze swoimi odpowiednikami. . Poprzez te dwie wizyty sygnalizuje zamiar ożywienia Trójkąta Weimarskiego – formatu współpracy między Francją, Niemcami i Polską.
REKLAMA
Podczas swojej pierwszej zagranicznej wizyty nowy kanclerz Niemiec Friedrich Merz znalazł się w trudniejszej sytuacji, niż początkowo zakładał. We wtorek potrzebował jednak dwóch rund głosowania, aby zostać zaprzysiężonym jako szef rządu. To precedens w niemieckiej powojennej historii. W efekcie Friedrich Merz spotkał się ze swoimi odpowiednikami z Francji i Polski jako politycznie nadwątlony przywódca.
To polityczne potknięcie prawdopodobnie będzie ciążyć na barkach Friedricha Merza, który zamierza dokonać ideologicznego zwrotu w swojej ojczyźnie. Nowy kanclerz Niemiec wybrany w lutym chce uczynić obronność kluczowym priorytetem. Od czasu lutowego sukcesu wyborczego bronił idei silnych Niemiec w ramach silnej Europy, która byłaby bardziej niezależna od Stanów Zjednoczonych. To zerwanie z przeszłością stanowi zaskakujący zwrot dla tego, znanego wcześniej z proatlantyckich poglądów, polityka.
Zwiększenie nakładów na obronność oraz wypowiedzi o możliwym rozszerzeniu francuskiego parasola nuklearnego z pewnością spotkają się z przychylnością prezydenta Francji Emmanuela Macrona.
"Tak, wygląda to obiecująco i to dobra wiadomość, ponieważ nie może być gorzej niż między Macronem a Scholzem (poprzednim kanclerzem), którzy nie dogadywali się zbyt dobrze. Myślę więc, że wraz z Merzem, który powiedział również, że skupi się bardziej na stosunkach międzynarodowych i sprawach europejskich, będziemy świadkami francusko-niemieckiej odnowy" - wyjaśnia wicedyrektorka think tanku Jacques Delors Europe, Sophie Pornschlegel.
Nie wiadomo jednak, czy Paryż i Berlin uzgodnią wspólne projekty, czy też celem będzie promowanie przemysłu krajowego.
"Kluczowe będą oczywiście szczegóły. Musimy przekonać się, czy Francja zrezygnuje z bycia bardziej 'francusko-francuską' i naprawdę zrobi coś europejskiego, a także zobaczyć, czy Niemcy mogą naprawdę porzucić swoją transatlantycką tradycję, która jest nadal bardzo silna, zwłaszcza wśród konserwatystów" - dodaje Sophie Pornschlegel.
Ponowne uruchomienie Trójkąta Weimarskiego
Po Paryżu Friedrich Merz udał się do Warszawy. Po raz kolejny ten gest odczytuje się jako znaczący. Polska jest krajem UE, który przeznacza największą część swojego budżetu na obronność. Jest to punkt, w którym obaj przywódcy - Merz i Tusk - pochodzący z tej samej rodziny politycznej, mogą się zbliżyć.
"Polska jest mniej oczywistym partnerem, jak sądzę, dla Merza. Ale on wie, rozumie bardzo dobrze, że nie wystarczy, by Francja i Niemcy przewodziły Europie, że sytuacja jest inna, że Europa różni się od tego, co było w przeszłości, i że Polska jest również potrzebna jako część tego europejskiego rdzenia" - mówi dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych (ECFR), Piotr Buras.
"Fakt, że przyjeżdża do Polski w pierwszym dniu swojej kadencji kanclerskiej, jest oczywiście oznaką zwiększonego zainteresowania tymi dwustronnymi relacjami i myślę, że będzie uważał Polskę za ważnego partnera na równi z Francją i Trójkątem Weimarskim" - dodaje.
Czym jest Trójkąt Weimarski?
Trójkąt Weimarski to forum współpracy utworzone w 1991 roku pomiędzy Francją, Niemcami i Polską w czasie, gdy Europa była w trakcie reorganizacji po upadku muru berlińskiego.
Dla Piotra Burasa ponowne uruchomienie europejskiej machiny przez to trio wydaje się jednak zbyt uproszczone.
"Myślę, że Merz uważa Francję i Polskę, może nie za równorzędnych partnerów, ale za naprawdę ważnych partnerów dla Niemiec. Wie, że 'koalicje chętnych', które będą kształtować przyszłość Europy, muszą być ważniejsze niż to" - uważa.
Harmonogram podróży zagranicznych Friedricha Merza podkreśla odzwierciedla także chęć jego współpracy na szczeblu unijnym. W piątek spotka się bowiem z przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen oraz przewodniczącym Rady Europejskiej António Costą.