Europa i świat obchodzą osiemdziesiątą rocznicę zakończenia drugiej wojny światowej. Zaglądamy do starych wydań polskich gazet, by sprawdzić jak opisywały tamte wydarzenia.
REKLAMA
"Niemcy skapitulowały!" - brzmiał tytuł nadzwyczajnego wydania Życia Warszawy z 9 maja 1945 roku. "Po 2077 dniach najkrwawszej w dziejach świata wojny. Wczoraj o godzinie 23.01 padł rozkaz przerwania działań wojennych w Europie, na morzu, lądzie i w powietrzu" - czytamy w artykule, który w dalszej części przytacza całą treść niemieckiego aktu kapitulacji.
"My, niżej podpisani, działający w imieniu Niemieckiego Naczelnego dowództwa wyrażamy zgodę na bezwarunkową kapitulację wszystkich naszych sił zbrojnych na lądzie, w morzu i w powietrzu a także wszystkich sił znajdujących się w obecnej chwili pod dowództwem niemieckim wobec Naczelnego Dowództwa Armii Czerwonej i równocześnie Naczelnego Dowództwa Ekspedycyjnych Sił Sprzymierzonnych" - zaczyna się historyczny dokument, który zakończył europejskie piekło wojenne.
Akt sporządono po rosyjsku, angielsku i niemiecku i podpisano w Berlinie 8 maja 1945 roku. Pod aktem kapitulacji ze strony niemieckiej podpisali się feldmarszałek Wilhelm Keitel, admirał Hans-Georg von Friedeburg i generał Alfred Jodl.
Podpisy zostały złożone w obecności marszałka Związku Radzieckiego Georgija Żukowa, naczelnego dowódcy Sprzymierzonych Sił Zbrojnych Ekspedycyjnych Arthura Teddera, dowódcy strategicznych sił powietrznych USA Carla Spaatza i Naczelnego Dowódcy Armii Francuskiej - generała Jeana de Lattre de Tessigny.
Z tego samego dodatku dowiadujemy się też co o niemieckiej kapitulacji powiedział premier Wielkiej Brytanii Winston Churchill: " W kilku punktach stawiają jeszcze Niemcy opór wojskom radzieckim" - mówił brytyjski przywódca cytowany w gazecie. "Gdyby dziś po oznaczonym terminie stawiali nadal opór, to pozbawieni zostaną ochrony prawa międzynarodowego. Być może, że ze względu na choas wśród wojsk niemieckich kapitulacja przedłuży się. Nie powino nam to jednak przeszkodzić w uczczeniu tego święta. Tym samym wojna w Europie została zakończona" - mówił Churchill.
"Zwracamy się dziś do naszych sprzymierzeńców z gorącym pozdrowieniem za ich wkład do ogólnego zwycięstwa" - zakończył wystąpienie.
Jak informowało Życie Warszawy głos zabrał nastepnie król Wielkiej Brytanii ( Jerzy VI).
Kilka dni wcześniej - 3 maja 1945 roku - Życie Warszawy, także w dodatku nadzwyczajnym donosiło o zdobyciu niemieckiej stolicy. "Berlin zdobyty. Wojska radzieckie i polskie zatknęły zwycięskie sztandary na gruzach stolicy Rzeszy. 70-tysięczny garnizon wzięty do niewoli" - czytamy w artykule. Wcześniej, 2 maja, wojska 1. Frontu Białoruskiego i 1. Frontu Ukraińskiego "pod dowództwem marszałka Koniewa po zaciętych walkach ulicznych całkowicie rozgromiły berlińską grupę wojsk niemieckich i opanowały w całości stolicę Rzeszy niemieckiej (...).
Życie Warszawy donosi również, że na cześć wojsk które zdobyły Berlin w stolicy Związku Radzieckiego Moskwie rozległy się 24 salwy armatnie z 324 dział.
W tym samym dodatku nadzwyczajnym czytelnicy mogli także dowiedzieć się o kapitulacji liczących niemal milion ludzi wojsk niemieckich we Włoszech. "Rozkaz przerwania działań wojennych został wydany w dniu 2 maja w południe" - pisze stołeczna gazeta.
Jednostronicowy dodatek kończy się apelem redakcji do mieszkańców stolicy. "Dzień zdobycia Berlina, dzień zdobycia jaskini hitlerowskiej bestii, jest dniem triumfu wszystkich wolnych narodów świata. Jest to nasze wielkie święto. O upadku Berlina marzyliśmy, gdy niemcy ( zwróćmy uwagę, że napisano małą literą - przyp. red.) burzyli i palili Warszawę. W nadejście tego dnia wierzyli ci, których już nie ma, którzy padli pod gruzami Stolicy. Dziś o godzinie 12-ej w południe na Placu Teatralnym odbędzie się wieli wiec ludności stolicy z okazji zdobycia Berlina. Wszyscy na wiec!".
Życie Warszawy było dziennikiem, wydawanym od 1944 do 2011 roku.