Polski prezydent poprosił rząd, aby nie aresztował izraelskiego prezydenta Benjamina Netanjahu na podstawie nakazu MTK, jeśli ten wjedzie do kraju.
Prezydent Polski Andrzej Duda zwrócił się do rządu o zapewnienie, że premier Izraela Benjamin Netanjahu będzie mógł wziąć udział w obchodach 80. rocznicy wyzwolenia obozu zagłady Auschwitz-Birkenau bez obawy o aresztowanie na podstawie międzynarodowego nakazu aresztowania.
Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) wydał w listopadzie nakazy aresztowania Netanjahu i jego byłego ministra obrony, a także przywódcy Hamasu, Ibrahima Al-Masriego, za domniemane zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości podczas 15-miesięcznej wojny w Strefie Gazy.
"Andrzej Duda, z opozycyjnej partii Prawo i Sprawiedliwość (PiS), napisał do rządu premiera Donalda Tuska list z prośbą, aby Netanjahu nie został aresztowany, jeśli zdecyduje się wziąć udział w obchodach upamiętniających Auschwitz 27 stycznia", powiedział w czwartek prezydencki doradca.
"W ocenie prezydenta istotna jest jedna kwestia - właśnie dlatego, że jest to obóz Auschwitz, każda osoba z Izraela, każdy przedstawiciel władz tego kraju powinien mieć możliwość wzięcia udziału w tym wyjątkowym wydarzeniu" - powiedziała PAP szefowa kancelarii Dudy, Małgorzata Paprocka.
Paprocka powiedziała, że Duda wciąż czeka na odpowiedź. Tusk nie skomentował listu.
Kraje członkowskie MTK, takie jak Polska, są zobowiązane do zatrzymania podejrzanych na podstawie nakazu, jeśli postawią oni stopę na ich terytorium, ale trybunał nie ma możliwości egzekwowania tego. Izrael nie jest członkiem MTK i kwestionuje jego jurysdykcję.
Trybunał zrzesza ponad 120 państw członkowskich, choć niektóre z nich, w tym Francja i Węgry, już zapowiedziały, że nie aresztują Premiera Izraela. Premier Węgier Viktor Orbán powiedział nawet, że sprzeciwi się nakazowi, zapraszając Netanjahu do Budapesztu.
Nie jest jasne, czy Netanjahu planuje wziąć udział w obchodach jeszcze w tym miesiącu, choć był obecny na poprzednich rocznicowych wydarzeniach w Auschwitz.
Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, w odpowiedzi na zapytanie przesłane pocztą elektroniczną, stwierdziło w czwartek, że "do tej pory nie otrzymało żadnych informacji wskazujących na to, że premier Benjamin Netanjahu zamierza wziąć udział w obchodach 80. rocznicy wyzwolenia Auschwitz".
"Polska jest krajem bezpiecznym i każdy przywódca odwiedzający Polskę ma prawo do ochrony przyznanej przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych" - dodano.
W obchodach wezmą udział międzynarodowi urzędnicy i starsi ocaleni. Obchody odbędą się w Oświęcimiu, mieście znajdującym się pod okupacją niemiecką podczas II wojny światowej, gdzie nazistowskie siły niemieckie prowadziły najbardziej znany z obozów zagłady.
W Auschwitz zamordowano ponad 1,1 miliona osób. Historycy twierdzą, że większość z nich, około miliona, stanowili Żydzi, ale wśród ofiar byli także Polacy, Romowie, sowieccy jeńcy wojenni i inni.
Co najmniej 3 miliony z 3,2 miliona Żydów w Polsce zostało zamordowanych przez nazistów, co stanowi około połowy Żydów zabitych podczas Holokaustu.