Od wybuchu pełnoskalowej wojny Rosji z Ukrainą w lutym 2022 r. Ukraińcy przebywający w Polsce założyli tu ponad 13 tys. spółek i ok. 90 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych, wynika z danych Polskiego Instytutu Ekonomicznego i Gremi Personal.
Na początku lipca 2025 roku w polskim Krajowym Rejestrze Sądowym odnotowano 29 044 spółki, których właścicielami są Ukraińcy. Z tej liczby 13 014 spółek zostało otwartych po lutym 2022 r., czyli po pełnoskalowym ataku Rosji na Ukrainę, w związku z którym w Polsce osiedlił się około miliona uchodźców z Ukrainy. Centrum Analityczne Gremi Personal podkreśla, że około 6% wszystkich nowych spółek zarejestrowanych w Polsce w ciągu ostatnich 3,5 lat należy do Ukraińców, a łączny kapitał firm założonych po wybuchu wojny przekracza 533 mln zł (ok. 125 mln euro).
W 2024 roku ukraińscy przedsiębiorcy i pracownicy wpłacili do budżetu Polski prawie 1,65 mld zł (385 mln euro) w formie podatków dochodowych i CIT.
"Te dane wskazują na to, że Ukraińcy w Polsce wzmacniają gospodarkę i pozytywnie wpływają na jej rozwój poprzez swój niebagatelny wkład w formie podatków, ale też codziennej konsumpcji. I nie zabierają pracę, tylko ją dają innym, co również wpływa na jakość usług i konkurencję w biznesie. Oczywiście prowadząc biznes w Polsce powinni dostosowywać się do zasad panujących w naszej gospodarce i biznesie i jeżeli chcą się dalej rozwijać to muszą to robić na zasadach panujących tu i w Unii Europejskiej. I to może być dla niektórych z nich wyzwanie, gdyż prowadzenie biznesu w Ukrainie różni się w wielu „aspektach” od prowadzenia biznesu w Polsce" – komentuje Damian Guzman, zastępca dyrektora generalnego Gremi Personal.
Ponad 100 tys. ukraińskich firm w Polsce
Ale spółki to nie najbardziej popularna forma prawna wśród Ukraińców prowadzących biznes w Polsce. Jak informuje Polski Instytut Ekonomiczny, od początku 2022 r do kwietnia 2025 r. obywatele Ukrainy założyli w Polsce 88,5 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych (JDG), z czego ponad 33 tys. w zeszłym roku. Oznacza to, że łącznie ze spółkami od wybuchu wojny powstało w Polsce ponad 100 tys. ukraińskich firm. Obecnie co dziesiąta zakładana w Polsce JDG to działalność ukraińska, a wśród rejestrowanych przez cudzoziemców działalności gospodarczych ukraińskie stanowią 85 proc.
"Struktura branżowa rejestrowanych działalności gospodarczych wskazuje na dominację firm budowlanych, informatycznych oraz zajmujących się działalnością usługową. Te trzy sektory stanowią ponad połowę wszystkich zakładanych firm - komentuje dla Euronews dr Katarzyna Dębkowska – kierownik Zespołu Foresightu Gospodarczego w PIE.
Ekspertka wskazuje, że ukraińskie firmy budowlane zajmują się głównie działalnością wykończeniową, firmy informatyczne specjalizują się w programowaniu, a działalnośc usługowa to w ponad 80 proc. firmy fryzjerskie i kosmetyczne.
Dlaczego tak wielu Ukraińców decyduje się na otwarcie biznesu w Polsce? Według ekspertki Polskiego Instytutu można wskazać trzy główne powody. Po pierwsze stanowi to dla nich najlepszy sposób, by pracować zgodnie z posiadanymi kompetencjami, bowiem jak wynika z badań Ukraińcy zatrudniający się w Polsce na etacie czy zleceniu zwykle dostają stanowisko poniżej swoich kompetencji. Drugą przyczyną są kwestie rozliczeń i podatków, polskie firmy często wymagają statusu JDG od swoich współpracowników. Trzecim powodem są perspektywy związane z rynkiem Unii Europejskiej. Zarejestrowanie firmy w Polsce daje dostęp całego rynku Wspólnoty.
Ukraińcy w Polsce. Imigranci wspierają gospodarkę
Z drugiej strony wiele ukraińskich podmiotów działa bardzo lokalnie. "Powstające ukraińskie działalności często oferują produkty lub usługi głównie skierowane do obywateli Ukrainy mieszkających w Polsce, np. zakłady kosmetyczne, gastronomiczne, jednostki edukacyjne" - mówi Dębkowska.
Ekspertka podkreśla też, że firmy prowadzone przez obywateli Ukrainy wpisują się w potrzeby polskiej gospodarki i częściowo uzupełniają luki na rynku pracy, o czym świadczyć może udział firm budowlanych, z branży informacyjno-komunikacyjnej czy transportu i logistyki.
"Przedsiębiorczość imigrantów, w tym obywateli Ukrainy, wspiera rozwój gospodarczy, innowacyjność i przewagi konkurencyjne. Imigranci tworzą miejsca pracy, zwłaszcza w swoich społecznościach, oraz wypełniają nisze rynkowe. Dzięki transnarodowym powiązaniom jest możliwość umiędzynarodowienia firm i transferu wiedzy. Wysoko wykwalifikowani imigranci przyspieszają rozwój technologiczny i zwiększają liczbę patentów" - podsumowuje dr Katarzyna Dębkowska.